Desagertu gabearen itzulera

  • Kanpai-galtzekin gertatu bezala iraganera itzultzen ari gara, hamarkada batzuk atzera. Musikak ere hartu du bide hori eta 1980ko hamarkadaren hasierara eraman gaitu. Orduan hainbeste maitatutako biniloak salmentak laukoiztu ditu.
Biniloak Bloody Mary dendan
Biniloak Bloody Mary dendan
Modernitateak eta garapen teknologikoak irensten gaituen garaiotan bada lekurik euskarri analogikoaz gogoratzen denarentzat. Mp3 eta iPodak dira musika euskarririk arrakastatsuenak, baina desagertua zirudien biniloak ere badu zeresana oraindik. Espezializatutako hainbat denda eta Internet dira saltzaile, eta pertsona berriak, dirudienez, erosle.

Multinazionalek ez diote muzin egin nahi aukera berriari eta biniloa sustatzen hasi dira. Klasikoen bilduma lanak izan ziren aitzindari eta egungo taldeen ekoizpenak jarraitzaile. Pink Floyd, Coldplay, Manu Chao eta Radiohead taldeak dira “ausarten” artean sailkatu beharreko batzuk. Eta emaitzak ikusita arriskuak arrakasta dakarrela dirudi. Hala agertzen dute hainbat argitalpenek, Espainiar Estatuko binilo salmenta iaz laukoiztu egin zela diotenean. Desagertutzat emandakoaren itzuleraz hitz egin beharko genuke, beraz.

Binilo salmenta eguneroko bizibide dutenek ez dute hain garbi ikusten, ordea. “Biniloa itzultzen ari dela esatea ez da zuzena, ez baita inoiz joan”, dio Juan Carlos Garciak. Hamazortzi urte inguru daramatza Irungo Bloody Mary dendan mota horretako diskoak saltzen eta ongi baino hobeto ezagutzen du merkatua. “Badirudi CDak indarra galtzean multinazional guztiek hortik jasotzen zuten dirua biniloetatik lortu behar dutela, ondorioz gehiago sustatzen hasi dira. Baina biniloak beti argitaratu eta saldu izan dira”.

Bloody Mary bezalako denda espezializatuek bermatu dute, hain zuzen ere, merkatuak bizirik jarraitzea. Banatzaile handienek binilo dendei saldu gabeko produktuak itzultzea debekatu ostean, inor gutxi ausartu zen xarmaz beteriko produktu haiek saltzen, ez baitzen edonolako arriskua. Orduan biziraun zuten gutxi batzuek eman diote hauspoa orain artean, eta euren lanari buruzko ikuspegia ere aldarazi zenbaiti: “Ez naiz dendari sentitzen, diskoak erosten jarraitzen duenarentzat horiek lortzen dituen pertsona baizik”, dio Garciak. Izan ere, gaur egun ez dago duela hogei urteko erraztasunik eta dendariek euren harremanen bidez lortu behar dute materiala.

Bloody Hotsak

Euskal Herrian biniloak ekoizteko proiektu berria sortu zen iaz: Bloody Hotsak zigilua. Juan Carlos Garcia eta Gaztelupeko Hotsak diskoetxearen arteko elkarlana da eta oraindik aukerarik izan ez duten taldeak ezagutaraztea dute helburu. Badakite ez dela salmenta handiak ekarriko dituen egitasmoa baina kopia kopuru jakin bat salduta taldeak lagundu ahal izango dituzte. Diskoetxe handiek eskaintzen ez duten aukera emango dute, beraz: “Multinazionalek ez dute talde berrien alde egiten eta horrek ahalbidetzen die inolako arriskurik gabe diru sarrera handiak lortzea. Gureak arrisku handiagoa du, baina musikari diogun maitasuna kontuan hartuta merezi du ahaleginak”.

Flaming' Groovies taldeko kide izandako Roy Loney-k eta Señor No talde donostiarrak elkarlanean grabatutako binilo singlea izan da zigilu berriak kaleratutako lehen lana. Horren jarraipena izango da uda ondoren bi taldeek argitaratuko duten LPa. Sexty Sexers, Sarris Rock & Roll Trio, Thunder Express, Las Membranas eta Los Creyentes taldeen lanak ere emango dituzte ezagutzera.

Orain arte ekoiztutako singleak jendearengana helarazteko tresna indartsuenetakoa izango da Internet, eskaera egon arren mota horretako produktuentzat saltoki gutxi baitago. “Jendeak esaten du sarearen agerpena txarra izan dela, baina positiboa izan da. Badakigu baliabide horri esker jendeak taldeak entzungo dituela eta musika hori gustuko duenak erosi egingo duela”, zehaztu du Garciak. Gazteenengana ere heltzeko bidea izan liteke sarea, biniloa musikaren historian zehar galdutako tresna modura ikusten baitute horietako askok.

Ezin da jakin zein den bere bereizgarria, zergatik hainbeste urte igaro ondoren ere hain bizirik jarraitzen duen euskarriak. Ehunka arrazoi egon litezke: eskaintzen duen soinu garbia, zalantza askoren ostean CDa hautatu zutenen itzulera, gazteenek orain ezagutu izana, taldeek duten konfiantza, ia kartel itxurako azalak, bere garaikoen nostalgia edo besterik gabe betidanik atxiki zaion xarma. Argi dagoena da gero eta aparailu txikiagoek arrakasta lortzen duten gizartean biniloak bere txokoa izaten jarraitzen duela, urteetan joan-etorrian ibilitako modaz harago. Haren maitalerik sutsuenek ere hala diote: “Ez da inoiz moda kontua izan, eta ez da inoiz izango”.

Azkenak
Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian

Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.


Urtebete baino gehiago greban, Elon Musken enpresaren aurka
“Teslak ez du nahi langileek iritzia emateko eskubidea izaterik”

Teslaren aurkako lehen greba –eta bakarra– da munduan, Suedian 2023ko urritik aurrera egiten ari direna. Duela mende batetik hona Suedian egindako grebarik luzeena bihurtu da. IF Metall sindikatua bultzatu du protesta, Elon Musken autogintza enpresak hitzarmen... [+]


Politono bat entzun nahi?

PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024

--------------------------------------------------

Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]


2024-12-20 | Xalba Ramirez
Xabier Badiolaren gitarra: zaharra zena, berri

Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023

-------------------------------------------------

Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]


Globo morean

Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.

------------------------------------------------------

Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]


2024-12-20 | Nekane Txapartegi
Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]


2024-12-20 | Hiruki Larroxa
Irribarre egin, murtxikatu eta isildu

Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]


2024-12-20 | Sonia González
DSBEren ‘humilladeroa’

Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]


Siriako Arabiar Errepublikaren amaiera

Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]


“Jadanik ez gara zuen tximinoak”

Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]


Kongo eta kobaltoa
Zertarako gaude prest konektatuta jarraitzeko?

Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]


Peio Berterretxe
“Tresna sozial izatetik, produktu kultural izatera pasatu dira plaza antzerkiak”

Master Amaierako lan sendoa aurkeztu berri du Peio Berterretxek. Urte luzetan antzerkian ikasia eta aritua, plaza antzerkien jatorriaz eta gaur egun dituzten funtzioez aritu gara harekin, Lekorneko Kabalkadan oinarrituta egin duen ikerketaren aitzakian.


Eguneraketa berriak daude