Bizitzaren epika Ibai Iztuetaren poesian

  • Ibai Iztueta ::Oro bare

    Utriusque Vasconiae

    orrialdeak ::112

    prezioa ::12€

Oro bare
Oro bare
Fosilak inoiz pixkaren bat harritzea erdietsi duten bizitza pusketak direla esan liteke. Hala dio behintzat Zegaman jaio eta Donostian bizi den Ibai Iztueta (1977) olerkariaren Oro bare poesia bildumari hasiera ematen dion Lagerstätten poemak. Eta testuak gure bizitzen fosiltzat har omen ditzakegu; haien bitartez, zoria tarteko, ikusmira paregabeak, pairamenak eta taupadak berreskuratu. Ibai Iztuetaren poesia zuzenean bada tartetik epikarako, nahiz honek behi begiak izan. Egunez egun gizakiok aurrean ditugun gorabeherak islatzen ditu: lanerakoan aurkitutakoak, iraganak geure baitan utzitako langarrak, lagunengan drogak izandako eragina... Maitasuna aurkitzean, berriz, horrela mintzo zaio olerkaria bere maiteñoari: Harritu ez, ene Lesbia, gaitezen bizi/ eta maita, gaur ere./ Ez gaitzatela gure ehun musuek, mila laztanek,/ harritu./ Uxa ditzagun beldurrak, lurperatu kezkak./ (...) pentsa dezagun haizea/ alde dugula bidaian. Bere aiton-amonen bizitzako filosofiatik hasiz, gurasoengandik jasotakoa eta gerokoei berak utzi diezaiekeena azaleratzen ahalegindu da idazlea Oro bare liburuko poemetan.
Ibai Iztueta
«Xarma duten gauzak ahalik eta argien azaltzen saiatu naiz»

Nor mintzo da Oro bare-ko poemetan?


Hogeita zortzi urte inguruko gizasemea, gorpuzkeraz 65 bat kilo, begi nabarrak, guraso probintzianoak dituen Donostiako euskalduna, lehen jaunartzea egin duen horietakoa, klase gutxienez ertainekoa, unibertsitateko ikasketak dituena, arazo larririk gabekoa, heterosexual monogamo praktikante horietakoa, irakurzaletasun handia izanagatik lana eta gisako mila arrazoi tarteko nahi baino askozaz gutxiago irakurtzen duena, idazteko ez joerarik ez erraztasunik izan ez duena... horrelakoa. Ikus daitekeenez nahiko pertsona taldekoa da; alegia, beste bat gehiago. Izan daiteke norbait. Bada, nire irudimenean sortu zen pertsonaia horren harira nolabaiteko ahots bati itxura ematen ahalegindu naiz testuotan, pentsatuz gainera, egiten ari nintzenak izan zezakeela kanpora begira nolabaiteko interesa. Ahots hori aurkitzeko ez nuen oso urruti joan behar izan.

Zure poesia oso zuzena da.


Literatur lan gehientsuenetan beti lantzen diren gaiak dira epika eta mistika. Eta zenbait sentsibilitateentzako poesian bada arriskua gai horietan urrunegi joateko, hizkuntza nahiko.... deigarria erabiliz: halako adjektibo, halako irudi harrigarriak... Nik poesia ikusten dudan moduan, badaude bizitzan zenbait gauza halako xarma sortzen dizutenak, bai txarrerako eta bai onerako. Orduan, nirekiko nioen: ariketa polita litzake zuri behintzat hain deigarri zaizkizun gauza horiek ahal den argien azaleratzea, hizkuntzan hainbeste oinarritu gabe. Besteak beste gai ez naizelako, eh!

Azkenak
Elektrizitate kontsumoa geldituta dago Espainiako Estatuan 2004ko mailan

Espainiako Sare Elektrikoak jakinarazi berri du ekaineko elektrizitate kontsumoa zein izan zen Espainiako Estatuan: 19.422 gigawat orduko. Hau da, 2004ko datuaren oso antzekoa: orduan 19.384 gigawat izan ziren.


Bilboko genero-indarkeriagatiko epaiketetan kolore bereizgarriak jartzeko neurria ezabatzea erabaki du EAEko Auzitegi Nagusiak

Emakumeen Aurkako Indarkeriaren Bilboko bi Epaitegiek neurri hori onartu dute. Bilboko epaile dekano Aner Uriartek neurria emakumeak babesteko eta ez birbiktimizatzeko helburuarekin hartu dela esan du, baina Bilboko Abokatuen Elkargoak salatu du kolokan jartzen dituela ikertuen... [+]


Menditik hirira: zer ezkutatzen digu Pirinioetako sendabelar saltzaileen lanak?

XIX. eta XX. mendeetan ohikoa zen hiri nagusietako kaleetan ikustea janzkera tradizional ikusgarria zuten emakume batzuk, sendabelarrak saltzen. Ansotarrak ziren, Aragoiko Ansó ibarrekoak. Erakusketa batek haien historia kontatu digu, eta bide batez azalerazi du atzean... [+]


2024-08-30 | Gedar
Pertsona migratuen deportazioaren alde agertu da Pedro Sanchez

"Migrazio zirkularra" sustatu nahi du PSOEren gobernuak, langile batzuek behin-behineko hainbat lan egiteko migra dezaten Espainiako Estatura, eta gero euren jatorrizko herrialdeetara itzul daitezen.


Talgo erosteko eskaintza kenduko du Ganz MaVag talde hungariarrak

Ganz MaVag-ek adierazi du ez diola uko egiten etorkizunean tren-enpresa erosteko beste eskaintza bat egiteari. Talde hungariarraren ekintzari esker, Talgok eskaintza berriak entzun ditzake.


2024-08-30 | ARGIA
Polio txertaketa igandean hasiko da Gazan

Igandean hasiko dira polio txertaketa egiteko su-etenak, goizeko 6:00etan hasi eta 15:00ak arte. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) eman du operazioaren berri eta bederatzi egunetan hiru esparrutan emango da: iparraldean, zentroan eta hegoaldean.


Amezketako paper fabrikako langilearen heriotza salatu dute

30 urteko behargina hil da Amezketako (Gipuzkoa) paper fabrikan. Ibarra Argi Lanak enpresak azpikontratatuta zegoen. Elkarretaratzea egin dute ostiralean, 11:00etan, gertatutakoa salatzeko. 2024an hil den 38. langilea dela adierazi du LABek.


2024-08-30 | Axier Lopez
Espainiar eta britainiar kolonialismoaren arrastoak ezabatzen hasi da Trinidad eta Tobago

Karibeko bi irletan kolonialismoaren loriarako dauden monumentu, iker eta izendapenak ezbaian jartzen hasi dira herritarrak eta gobernua. Lehen pausua eman dute agintariek eta erabaki dute herrialdearen armarritik Cristobal Colonen lehen espedizioaren hiru karabelak kentzea.


2024-08-30 | ARGIA
Aurtengo hiru disko on eta gomendagarri

ARGIAko erredakzioak aurtengo zortzi hilabeteotan kaleratu diren diskoen artean hiru hautatu ditu, gomendatzeko.


Eskoletan eduki sexualeko irudi faltsuak zabaltzen ari direla salatu dute Hego Koreako feministek

Neska gazteak agertzen dira irudietan eta Telegram bidez zabaltzen dituzte. Irailaren 1ean kanpaina bat abiatuko dute sare sozialen bidez, gobernuak neurriak hartu ditzan.


Europako Mugikortasun Astea irailaren 16tik 22ra egingo da Iruñean

Iruñeak bat egiten du irailaren 16tik 22ra egingo den Mugikortasunaren Europako Astearekin, mugikortasun iraunkorra eta espazio publiko partekatuari buruzko hausnarketa sustatzeko diseinatutako jardueraz betetako programa batekin. "Konbinatu eta mugitu"... [+]


2024-08-29 | Sustatu
Suitzan diote: Diru publikoa, kode publikoa

Duela aste batzuk Suitzak lege federal aitzindaria onartu du (Europako legedietan aitzindaria), LMETA delakoa, Loi fédérale sur l’utilisation de moyens électroniques pour l’exécution des tâches des autorités frantsesez,... [+]


2024-08-29 | Gedar
Aurrekontuetan aitortutakoa baino are handiagoa da Espainiako Gobernuaren gastu militarra

2022an, urteko aurrekontuan onartutakoa baino %20 handiagoa izan zen inbertsio militarra; 2023an, %30 handiagoa. Europako herrialdeen gastu militarra Gerra Hotzaren amaierakoa baino handiagoa da une honetan.


Eguneraketa berriak daude