Ergelen nonbrea

  • Badira urte batzuk, hamabost bat, ergela naizela dakidala. Telefonista batek eman zidan albistea, hitz horrexekin. Liburuak saltzen dituen espainiar enpresa batetik deitu zidan gurasoen etxera. Harrezkero dakit dakidana, eta ondo eramaten saiatzen naiz.
Iñigo Aranbarri
Iñigo AranbarriDani Blanco
Kontua da egun batzuk lehenago gutun bat jaso nuela telefonoa jotzeko kontratatua zuen enpresatik, ez dakit zenbat milaka lagunen artean aukeratua izan nintzela, eta sari gisa zortzi milioi pezeta nituela zain, dei bat eginda neureak izango zirenak. Ez hori bakarrik, bost egun baino lehenago hots eginez gero, zortzi ez, hamaika omen ziren emango zizkidaten milioiak. Nik zer egingo baina? Gutuna bil-bil egin eta zakarrontzira bota. Horra nire makurra. Laster nuen ahots gozoa errieta ematen, ea zergatik ez nuen deitu, ez al nuen dirua nahi. Ezetz, nik. Liburuak auzoan erosten ditudala, gustuko dudala saltzailearekin hitz egitea. Tarteka, literaturaz hitz egiten dugula. Garestiago ateratzen zaizu baina, berak. Seguru asko, nik. Hamaika milioiei uko egin eta liburuak garestiago erosi, diagnosiak ez zuen hutsik: tontoa nintzela orduan, oso-osoko ergela. Sasoi hartan La Atalaya aldizkariarekin siestaraino etortzen zitzaizkidan Jehovako Lekukoei bezala, muturren aurrean itxi nion telefonoa.

Denborarekin ahaztu egin nuen ergelarena, hain zokora bota ere nire makurra non normaltzat nuen neure burua, harik eta aspaldiko lagun batek deitu zidan arte. Urteak ziren ez nuela ikusten. Hamar bai. Horregatik harritu ninduen deiak. Ea egongo ginen. Pozarren, nik. Eta hiriburuko kafetegi ezagun batean elkartu ginen. Neutroa oso, paisaia ezinezkoen argazki zuri-beltzak hormetan. Nahita aukeratu zuela pentsatu nuen.

Eta halaxe zen, nahita aukeratutakoa.

Ez zidan aukera txikienik eman iraganaz eta oroimenez hitz egiteko. Bera zen mintzo zena: zer moduz nabilen, non bizi naizen, norekin. Umerik? Horrelako bi txepelkeria. Ez galderak berak, galdetu zuen erak egin zuen geza dena. Tonua, ondo zuen hautatua. Ez zuen lan handirik hartu disimulatzen. Etxerako produktu batzuk zekartzan, “oso onak, bestela inon aurkituko ez dituanak”. Hau ez zetorren ezer opari ematera, ordea. Normala baina garestiagoa zela dena esan nion. Baietz berak, baina berehala berreskuratuko nuela botatakoa, baita bateko bost jaso ere denbora laburrean. Orduan kontatu zidan lagunen arteko sarearena, berak ni bezala, nik beste batzuk aurkitzearena, piramidean gora egitearena. Gerora ikasi nuen izena: upliner-ak.

Lanean irabazten nuen txori kakaz hitz egin zidan, nahi nuena lortzeaz, ez zuen autoestima ikastaro beharrik.

– Ez hadi tontoa izan.

Baina beti dagoenez nork gogoratu, orain hurrengoan izan dut azken jakinarazpen biblikoa, ahantz ez nadin zer naizen. Kalean topo eginda, ezagunen zerrenda zabaleko morroi bat. Zer nabilen. Horrela eta horrela, nik. Zurrut eta purrut, ekarri zuen solasak, izan zen perpausa, ez zuela deusek ere hainbat kalte egiten poltsikorako nola ez dirua ondo inbertitzeak. Horregatik erosi duela etxe bat Bulgarian, esan zidan. Hemen garaje batek balio duenarekin, apartamentu eder bat duela Varnan, itsas ertzean. Hara al doan galdetu zion ergelak. Irribarre ederrez erantzun berak.

– Baita zera ere! Errentan diat. Zer egin behar nian, sos apurrak usteltzen utzi?

Espekulazioarena aipatu nion, bizitzeko erosten ez diren etxeena.

– Oraindik hala al habil?

Ez dizuet esan: berak eta biok, hala uste dut, boz aukera bera egiten dugu hauteskundeetan.

Azkenak
2025-01-09 | Sustatu
Metaren irizpide berriak: bazterkeria libre Instagram eta Facebooken

Metak bere moderazio politikak eta irizpideak irauli ditu Donald Trump Etxe Zurira itzultzeko bezperatan. Fact checker edo egiaztatzaile zerbitzuak etengo dituzte, eta komunitatearen oharrak jarri horren ordez (X/Twitterren bezala), eta aldi berean "adierazpen... [+]


2025-01-09 | Leire Ibar
(H)ilbeltza, euskal nobela beltzaren astea izango da Baztanen

Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.


Jean-Marie Le Pen: nazismoa eta “arrazen mailakatzea” asumitzen zituen politikaria

96 urterekin hil da Jean-Marie Le Pen, eskuin-muturreko aurpegi ezaguna, Frantziako Estatuan urtez urte indartu egin den Fronte Nazionalaren sortzailea. Ahoan bilorik gabe aritu izan da beti eta beti bere ideia arrazistak zabaltzen. Ideia arrazistak ereiten, eta uztak jasotzen:... [+]


2025-01-08 | Julene Flamarique
Urteko lehen hilketa matxista salatzeko elkarretaratzeak egin dituzte Hego Euskal Herrian

2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]


2025-01-08
IPUINA
Herrizoma

“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Hazparneko Laborantza Lizeoan hiru irakasgai euskaraz irakatsiko dituzte datorren ikasturtetik aurrera

Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.


2025-01-08 | Garazi Zabaleta
Aina Socies Fiol
“Balear Uharteetako irla bakoitzean besteetan ez dagoen landare barietate asko dago”

Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Israelgo Maccabi saskibaloi taldearen Gasteizko partida bertan behera uztea exijitu dute

Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]


2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


2025-01-08 | Julen Azpitarte
Harry Smith: AEBetako artea itxuraldatu zuen zinemagilea, folklorista eta magoa

Artista polifazetikoa izan zen Harry Smith (1923-1991). Inkonformista erradikala ere bai, bere biografia askotan nabarmentzen denez. Instituzio eta galeristetatik urrun, eskale baten itxura izan zuen urte luzez. Berari buruzko azken liburua, Cosmic Scholar: The Life and Times of... [+]


2025-01-08 | ARGIA
Buruko nahasmendua dutenentzako lan aukerak eskatu dituzte Nafarroako Parlamentuan

Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.


2025-01-08 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxearen planetan

Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]


Eguneraketa berriak daude