Historiak pirata istorioa garaitu du
- La isla de Borbón 1730
Appollo eta Lewis Trondheim / Ponent Mon (2007)
288 orrialde (zuri-beltzean). 20 euro.
Manga komikien arrakastaren giltza eguneroko bizitzaren ateak ireki izana dela diote batzuek; gizon-emakumeen ohiko arazo, ilusio, beldur eta gertaerak ardatz dituztelako lortu dutela mangazale amorratu ez diren irakurleak ere erakartzea, gazte zein helduak, gizon zein emakumeak.
Approximativement (gaztelaniaz Mis circunstancias izenburupean argitaratua) eta Donjon (La Mazmorra) komikien egilea, Apolloren gidoiaz baliatu da La isla de Borbón 1730 lan berrian. Komiki franko-belgikarretako ohiko osagaiak ditu: pirata beldurgarriak, altxor galdu bat, hilketak, esklaboak, neska-mutil bikote antagonikoa... Istorioak Bourbon irlara garamatza. Afrikar kontinentearen hego ekialdera dagoen irla horrek Reunion izena du gaur egun, eta han bizi da Apollo. Nabari da komikiaren gidoilariak irlaren historia oso ondo ezagutzen duela; eranskinean bildu dituen datu eta azalpenak dira horren erakusgarri. Azalpen interesgarriak dira baina, agian, komikiak duen balio historiko erantsi horrek istorioari eta marrazkiei gain hartzen die. Ez da ohiko abentura komikia. Narrazioaren erritmoa geldoegia da batzuetan, eta umoreak ez du leku handirik. Ingelesez mintzo diren pirata mozkorren pasadizoa da salbuespen ia bakarra.
Trondheimek ongi definitu ditu pertsonaiak –gizaki itxurako animaliak–, trazu gogorrarekin. Paisaia berriz, oihan barrena bereziki, “zikinagoa” da, nahasiagoa. Zuri-beltzeko marrazkiak ederrak dira, baina koloreek komikia aberastuko luketela uste dut.
Osotasunean hartuta, pirata istorio entretenigarria da, eta kalitate-prezio harreman ona du. Gidoiak, ordea, pisu handiegia du, Bande Dessinée taldearen printzipioak urratuko balitu bezala. Agian, horregatik urruntzen da gaur arte Trondheimek egin dituen komikiengandik. Agian, horregatik da autore frantziarraren aldakortasunaren ispilu.
Hamas, Iran eta beste hainbat eragilek Israeli egotzi diote erasoa, baina oraingoz ez du egiletza onartu. Horrez gain, Hezbollahko agintari garrantzitsu bat hil du Israelek asteazkenean Beiruten, eta ostegunean Israelgo Armadak ziurtatu du Hamaseko buru militarra hil zuela Gazan... [+]
“Haiengana zuzentzen da eta haiei soilik apuntatzen die”, informatu du Irutxuloko Hitzak. Astearte gaueko 21:30etan atxilotu zuten gizona, Eusko Jaurlaritzaren Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutun bat bidali dio babesa adierazteko. Pedro Sanchezek ere duela bi urte eman zion babesa Marokoren autonomia planari. Macronek deia egin du alde guztiak biltzeko konponbide politiko bat emateko gatazkari.
Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]
Elon Musken proiektuen artean bada adimen artifizialeko bat ere, Grok, eta horretarako Musken jabetzako X edo Twittereeko erabiltzaileen jarduna ari dira baliatzen, LLM edo hizkuntza eredua handitzeko eta entrenatzeko. Izatez, Twitterreko zure ezarpenetan sistema hori... [+]
Bederatzi militar sionista atxilotu dituzte, Sde Teimango kartzelan preso palestinar bati egindako torturengatik; besteak beste, metalezko barrak sartu zizkioten ipurtestetik. Kolono "zibilen" eta soldaduen protestak piztu dira torturatzaileekin elkartasunez, eta... [+]
Eraso LGTBI+fobiko eta matxistak espazio publikoan ematen direla gehien adierazi dute mugimendu hauek urtero ateratzen dituzten txostenen arabera. Gasteizko Mugimendu Feministak eta Lumagorri elkarteak guztien plazera erdigunean jarriko duen jai eredu bat nahi dute, eta neurri... [+]
AEBetako hauteskunde presidentzialetarako hautagaiek Israeli babesa berretsi diote Netanyahuk herrialdera egindako bisita baliatuta, Alderdi Demokratarena barne. Demokraten hautesle ugarik, ordea, genozidioaren inguruko jarrera jarri dute bozka emateko baldintza gisa.
Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]
Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.
Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]