Zorionak, Kong

  • King Kong. AEB, 1933. Zuzendariak: Merian C. Cooper, Ernest C. Schoedsack. Aktoreak: Fay Wray, Robert Armstrong, Bruce Cabot, Frank Reicher. 104 min.

    “Eta orduan, piztiak ederraren aurpegia begiratu zuen. Eta bere eskuek hiltzeari utzi zioten. Egun hartatik aurrera, heriotzara kondenatu zuen bere burua”, dio King Kong film originalaren hasierako errefrau arabiarrak.
King Kong
King Kong
Kong erregea, ordea, ez da hil. Aitzitik, martxoan 75 urte bete berri ditu eta jubilaziotik urrun da oraindik: 1933an Manhattango Radio City Music Hallen estreinatu zutenetik, zinematografiaren historiako piztiarik ezagun eta maitagarrienetakoa komiki, marrazki bizidun, telesail, bideojoko, panpina eta beste makina bat gauza bilakatu dute. Filmaren remake ugari ere egin dituzte: Godzilla beldurgarriaren aurka borrokan jarri zuen Ishiro Honda japoniarrak eta 2005ean efektu bereziz betetako azken bertsioa kaleratu zuen Peter Jacksonek.

Horren guztiaren gainetik, kultura garaikideko ikonoa da King Kong. Emakume ederrarekin maitemindu zen munstro bakartia; gizakiek bere bizilekutik atera eta hiritar kuriosoentzako ikuskizun bihurtu nahi izan zutena; Manhattango ingurune arrotzean zoratu zenean, Empire State famatuan akabatu zuten tximinoa.

Interpretazio franko egin izan dizkiote istorioari: batzuen arabera, naturari eragiten dizkiogun ekintzak gizakion kontra jartzen direla azpimarratzen du filmak; besteen esanetan, inposatutako arauen aurkako oihu aske eta borrokalaria da King Kong. Kolonialismoa, arrazismoa edo sexismoa bezalako gaiak ere ukitzen ditu pelikulak. Zeinek daki, AEBetako Depresio garaian, arazoez ahazteko ihesbide atsegina izateko asmoa baino ez zuen izango agian. Kontuak kontu, une hartarako aurrerakoiak ziren efektu bereziez gain, irudi liriko eta indartsuak utzi dizkigu 1933ko pelikula honek. Garaiko eraikinik altuena konkistatu ostean zulora jausten den munstroaren imajina gogoangarria da.

Hain juxtu, New York zinemarako eszenatoki oso interesgarria izan zitekeela deskubritzen lehenetarikoa izan zen King Kong eta horregatik Garezurraren Irlako izaki erraldoiari estimu berezia diote New Yorkeko biztanleek. Hiri horretan, urteurrena ospatzeko Fay Wray ederraren oihuak imitatzeko garrasi lehiaketa antolatu zuten eta film originala proiektatu. Dudarik gabe, pelikula klasiko hau ikusteko aitzakia ezin hobea izan daiteke urtemuga.

Azkenak
Europar Batasuna eta Errusia
‘Ostpolitik’, oihartzun fin hura

Gerra Hotza bultzatu zuten politiken alboan egon ziren ere bakearen aldeko ildoak. Ez zuten Ekialdea eta Mendebaldea batzeko moduko berregituraketa politiko berririk ekarri, baina errealitate berriak josi zituzten Europako Mendebaldea eta Ekialdearen artean. Horietako... [+]


Sarkozy eta Le Pen eskandalizatuta, zuzenbide estatuak hitz egin duelako

Bere burua 2027ko Frantziako Estatuko presidentzialetako garaile gisa irudikatzen duena –Marine Le Pen– gogorki zigortu du Parisko Auzitegi Korrekzionalak, lau urteko kartzela-zigorra, 100.000 euroko isuna eta batez ere, bost urtez aurkezteko debekua bideratuta. Tonu... [+]


Gorputz hotsak
“Niretzat klabea izan da familiak eta inguruak ez tratatzea gaixo moduan”

Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Orduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]


Hasier Larretxea. Arraioz, homosexualitatea, Madril
“Beharrik gauzak garbi nituela, eta ttiki-ttikitatik garbi jakin nuela zer nahi nuen, zerk erakartzen ninduen”

Larretxeatarren oinordea da, aizkolari, harri-jasotzaile, txinga-eramale eta, oro har, herri-kirolari handien ondokoa. Patxi du aita; Donato, berriz, osaba. Hasier Larretxea, aldiz, da gizarte langile, da idazle, da homosexual. Harro beharko genuke denok.

 


2025-04-09 | Garazi Zabaleta
Pilotako esparatrapu hondakinetatik papera

Lehengai anitzekin papera egitea dute urteroko erronka Tolosako Lanbide Heziketako Paper Eskolako ikasleek: platano azalekin, orburuekin, lastoarekin, iratzearekin nahiz bakero zaharrekin egin dituzte probak azken urteotan. Aurtengoan, pilota eskoletan kiloka pilatzen den... [+]


Saturazioa

Bekatu bat aitortu behar dut hemen. Duela lau urte, ohitura berri bat sarrarazi nuen nire bizian: igande gauetan, kaka kanoi baten antzera "informazio" jarraikia hedatzen duen CNews telebista kate ultraeskuindarra begiratzen hasi nintzen. Hasieran ordu erdi bat astero... [+]


Itziar

Kointzidentzia harrigarriak daude bizitzan. Izan ere, zenbat ikusle elkartu litezke Arriaga antzokian? Zenbat komun ote daude solairu bakoitzean? Zein probabilitate dago Gipuzkoako emakume bik sartu-irtenean leku eta istant berean kointziditzeko, 35 urtean elkar ikusi barik egon... [+]


2025-04-09 | Hiruki Larroxa
Zer dugu bisexualitatearekin?

Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]


2.361

Garai kuriosoak bizi ditugu eta bizi gaituzte, zinez. Hezkuntza krisian dela dioten garaiak dira eta, gutxien-gutxienean, aliritzira, ba aizue, 2.361 urte ditu gaurgero boladatxoak.

Ez zen ba debalde joan Aristoteles bere maisu maite Platonen akademiatik lizeo bat muntatzeko... [+]


Ukrainako gerraren beste irakurketa bat

Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]


Errusiarekiko gerra hauspotzen

Ukrainaren ondoren Polonia?
Europar Batasunak Ukrainako gerra hauspotu du Kiev armaz hornituta, eta menia oraindik airean delarik, gerraren zikloan murgilduta dago bete-betean. Hori bai, bere diskurtsoa modulatzen ari da, eta gero eta gehiago hitz egiten du balizko su-etenaz... [+]


Ukrainako gerra bukatzear
“Europarrok, gerrarako prest!”

Orain Errusiak inbaditu behar ei du Europa eta horren aurrean berrarmatze basatia bultzatu behar dute Europar Batasuneko herrialdeek. Lehen Sobietar Batasunak egin behar zion eraso, eta Gerra Hotzak ia mundua irentsi zuen. Gezurra zen ordukoa, eta gezurra da gaur egungoa, baina... [+]


Eguneraketa berriak daude