Kontzentrazio esparruak haur baten ikuspegitik

  • John Boyne ::Pijama marradunaz jantzitako   mutikoa

    Alberdania

    orrialdeak::218

    prezioa ::14€

Pijama marradunaz jantzitako mutikoa
Pijama marradunaz jantzitako mutikoa
Naziek juduekin eta etsaitzat jotzen zituztenekin kontzentrazio esparruetan egindakoak deskribatzerakoan xarma hitza erabiltzea akats larritzat jo daiteke, baina antzeko sentimendua transmititzen du John Boynek idatzi eta Mirentxu Larrañaga Sueskunek euskaratutako nobela honek. Bederatzi urteko mutiko xalo baten eskutik begiztatzen ahal du irakurleak hesi baten atzean bizi diren milaka pertsonaren patu gogorra. Berlinen bizi zen mutiko hori, izugarri maite duen aitarekin, amarekin eta Erremediorik Gabeko Kasua gisa aurkezten duen bere hamabi urteko arrebarekin, harik eta haurraren hizkuntzan Fiera izenarekin ezagutuko dugun gizona etxera afaltzera etorri zitzaien arte. Geroztik, aita oso lan garrantzitsua, gizon berezi-berezi batek egin beharrekoa betetzeko hautatu zuten, eta han joan behar izan zuen familia osoak mutikoak izena ondo ahoskatzen ez zuen etxe berri batera –Autsbiz edo horrelako zerbait–. Soldadu asko bai, baina jolasteko haurrik ez zen han. Eta Brunori ez zitzaion lekua batere gustuko, etxea inguratzen zuen hesiaren beste aldean baso bat eta jende pila zegoela ikusi zuen arte.
Mirentxu Larrañaga sueskun
«Ahanzturak berekin eraman ez dezan sekulan eta betiko»

Zer izan zen John Boynerentzat lan hau?


John Boyne Irlandan jaio zen 1971n, eta Pijama marradunaz jantzitako mutikoa-z gain, beste lau eleberriren egilea da. Baina nik euskaratutako nobelaz ari garela, hura idazterakoan ez zuen askorik uste eduki duen arrakasta lortuko zuenik, ezta hainbeste jende hunkituko zuenik ere. Gutxienez hamazazpi hizkuntzatara itzuli diote, oraingoz. Eta filma ere egin dute liburua oinarri hartuta. Deskribatzeko gaitza da istorioa, liburuaren irakurketa zapuztu baitaiteke. Nik uste dut garrantzitsua dela gaiaz ezertxo jakin gabe irakurlea liburua leitzen hastea.

Idazterakoan izan zituen asmoez, zer dakizu?


Berak ez zuen nobela historiko bat idatzi nahi izan, berez etorri zitzaion istorioaren nondik norakoa, 2004 urteko apirilean gogoan iltzatu zitzaion irudi batetik abiatuta. Iragana gogora ekarri nahi izan du, ahalik eta zintzotasun, freskotasun eta osotasun handienaz. Beste hainbat idazlek, zine-zuzendarik edo margolarik egin bezalatsu, ordukoa biziarazi eta gogorarazi nolabait, ahanzturak berekin eraman ez dezan sekulan eta betiko.

Nazien esku juduek jasan behar izan zutena sarritan gogorarazten zaigu. Zein da lan honen berezitasuna?


Oraingoan bederatzi urteko mutikoaren ikuspegia ageri zaigu historia garaikideko alegia modernotzat jo daitekeen honetan. Historiaz eta irudimenaz baliatu da egilea. Haurraren ikuskera eta bizi erritmo horretatik pertsonaiak arazoaren alderdi ilunak

Azkenak
Euskara: makila guztien zahagia

Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]


2025-04-02 | Mara Altuna Díaz
Arberoa ikastolaren suteak elkartasuna piztu du Ibarran

Nafarroa Behereako Arberoa ikastola erre zen pasa den urrian. Administraziotik laguntzarik jaso ez duten arren, herritarrek berehala erantzun dute. Astelehenean, hain zuzen, elkartasuna eta berotasuna jaso dute Gipuzkoako Ibarran. Elkartasunak eraikitako sarea da gakoa.


Okupazioaren kontrako epaiketa azkarrak indarrean sartuko dira ostegunetik aurrera

Azaroaren 19an Justiziaren Eraginkortasunari buruzko Legea eta Prozedura Kirminalaren Legea aldatu zituen Espainiako Kongresuak, beste lege sorta batzuk onartzearekin batera. Horrek epaiketa azkarrak egitea, pisu turistikoen erregulazioa aldatzea edo kaleratze zehatz batzuen... [+]


2025-04-02 | Hala Bedi
Haizea eta Mikelsa (Euskal Udalekuak):
“Adin baten ematen du gauza guaiak ezin direla euskaraz egin”

Hemen da "uda bete abentura bizitzeko aukera." Zabalik dago aurtengo Euskal Udalekuetan izena emateko epea. 6 urtetatik 17 urtera arteko haur eta gazteentzako hamaika txanda antolatu dituzte Bernedo, Abaigar eta Goñi herrietan.


Bridgestonek 335 langile kaleratu nahi ditu Basauriko plantatik

Japoniako multinazionalak egin nahi duen erregulazio txostenak plantako langileen herenari baino gehiagori eragingo die. Enpresa batzordeko kide Luis Escalonak adierazi du "langileen aurkako eraso bat" dela, eta lanuzteak egingo dituztela iragarri du.


2025-04-01 | Axier Lopez
Eskuindar nahiz progre, 10 urtez mozalarekin

Duela hamar urteko martxoaren 31an Espainiako Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratu zuten denok Mozal Legea gisa ezagutzen dugun araudia. Espainiako Estatuan ez ezik, nazioartean parekorik gabeko aurkakotasuna eragin zuen lege makurra. Hamarkada pasa da eta jaio zenean bezain... [+]


Badago lotura Euskal Yaren eta AHTren artean Nafarroan

Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]


Apirilak 6, justizia euskararentzat

Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]


Espainiako polizia bat bi urtez infiltratu zen Lleidako mugimendu politiko eta sozialetan

Directa hedabideak ikertu eta argitaratu du poliziaren infiltrazioa. 2019ko irailean hurbildu zen lehen aldiz Lleidako Ateneu Cooperatiu taldera, Joan Llobet García izenpean, eta 2021eko azaroan utzi zuen militantzia, Bartzelonan lana aurkitu zuela eta amonaren... [+]


Migratzaileen kontrako makro-operazioa: 135 pertsona atxiki ditu Poliziak Irun-Hendaia artean

350 poliziako "Force Frontière" dispositiboa baliatu dute Gipuzkoako eta Lapurdiko mugetan migratzaileen kontra egiteko martxoaren 26 eta 27an. Aurrez "terrorismo islamistaren" aurka egiteko aitzakiaz erabiltzen zituzten dispositiboak, orain "migrazio... [+]


Asteazkenean ere kanpaldia egingo dute irakasleek Lakuan, Jaurlaritzak ez baitu negoziatuko “mobilizazioak amaitu arte”

ARGIAri jakinarazi diotenez, 40-50 irakasle inguruk Eusko Jaurlaritzaren Lakuako egoitzaren pareko belardian igaro dute gaua. Dozena bat kide identifikatu ditu gauerdian Udaltzaingoak.

Gaurko greba deialdiak %75eko jarraipena izan du sindikatu deitzaileen arabera... [+]


EAEko espetxeetako kultur emanaldiei Jaurlaritzak ezarri nahi dien “zentsura”-ren aurkako manifestua sinatu dute 51 kulturgilek

'Espetxeak libre' manifestuan adierazi dute Eusko Jaurlaritzak "ataka txarrean" jarri dituela kulturgileak, espetxeetara kultur emanaldiak egitera sartu nahi dutenei dokumentu bat sinatzea eskatzen baitie, eta salatu dute ezin dutela sartu ez sinatuz gero. Kultur... [+]


Laborantza lur sail bati buruzko eztabaida piztu da berriz Arbonan

Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]


Eguneraketa berriak daude