Kontzentrazio esparruak haur baten ikuspegitik

  • John Boyne ::Pijama marradunaz jantzitako   mutikoa

    Alberdania

    orrialdeak::218

    prezioa ::14€

Pijama marradunaz jantzitako mutikoa
Pijama marradunaz jantzitako mutikoa
Naziek juduekin eta etsaitzat jotzen zituztenekin kontzentrazio esparruetan egindakoak deskribatzerakoan xarma hitza erabiltzea akats larritzat jo daiteke, baina antzeko sentimendua transmititzen du John Boynek idatzi eta Mirentxu Larrañaga Sueskunek euskaratutako nobela honek. Bederatzi urteko mutiko xalo baten eskutik begiztatzen ahal du irakurleak hesi baten atzean bizi diren milaka pertsonaren patu gogorra. Berlinen bizi zen mutiko hori, izugarri maite duen aitarekin, amarekin eta Erremediorik Gabeko Kasua gisa aurkezten duen bere hamabi urteko arrebarekin, harik eta haurraren hizkuntzan Fiera izenarekin ezagutuko dugun gizona etxera afaltzera etorri zitzaien arte. Geroztik, aita oso lan garrantzitsua, gizon berezi-berezi batek egin beharrekoa betetzeko hautatu zuten, eta han joan behar izan zuen familia osoak mutikoak izena ondo ahoskatzen ez zuen etxe berri batera –Autsbiz edo horrelako zerbait–. Soldadu asko bai, baina jolasteko haurrik ez zen han. Eta Brunori ez zitzaion lekua batere gustuko, etxea inguratzen zuen hesiaren beste aldean baso bat eta jende pila zegoela ikusi zuen arte.
Mirentxu Larrañaga sueskun
«Ahanzturak berekin eraman ez dezan sekulan eta betiko»

Zer izan zen John Boynerentzat lan hau?


John Boyne Irlandan jaio zen 1971n, eta Pijama marradunaz jantzitako mutikoa-z gain, beste lau eleberriren egilea da. Baina nik euskaratutako nobelaz ari garela, hura idazterakoan ez zuen askorik uste eduki duen arrakasta lortuko zuenik, ezta hainbeste jende hunkituko zuenik ere. Gutxienez hamazazpi hizkuntzatara itzuli diote, oraingoz. Eta filma ere egin dute liburua oinarri hartuta. Deskribatzeko gaitza da istorioa, liburuaren irakurketa zapuztu baitaiteke. Nik uste dut garrantzitsua dela gaiaz ezertxo jakin gabe irakurlea liburua leitzen hastea.

Idazterakoan izan zituen asmoez, zer dakizu?


Berak ez zuen nobela historiko bat idatzi nahi izan, berez etorri zitzaion istorioaren nondik norakoa, 2004 urteko apirilean gogoan iltzatu zitzaion irudi batetik abiatuta. Iragana gogora ekarri nahi izan du, ahalik eta zintzotasun, freskotasun eta osotasun handienaz. Beste hainbat idazlek, zine-zuzendarik edo margolarik egin bezalatsu, ordukoa biziarazi eta gogorarazi nolabait, ahanzturak berekin eraman ez dezan sekulan eta betiko.

Nazien esku juduek jasan behar izan zutena sarritan gogorarazten zaigu. Zein da lan honen berezitasuna?


Oraingoan bederatzi urteko mutikoaren ikuspegia ageri zaigu historia garaikideko alegia modernotzat jo daitekeen honetan. Historiaz eta irudimenaz baliatu da egilea. Haurraren ikuskera eta bizi erritmo horretatik pertsonaiak arazoaren alderdi ilunak

Azkenak
Osakidetzan egiturazko eta egiazko konponbideak eskatu dituzte Gasteiz, Bilbo eta Donostian

Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.


Aroztegiari ezetz esan dio jende oldeak Iruñean, eta auzipetuen absoluzioa eskatu du

Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]


Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Eguneraketa berriak daude