Martxoko infernua
- Duela 32 urte izan zen. Ondo gogoratzen dut, 15 urte egin beharria izanik, egun hartakoa. Greba eguna zen Gasteizen, nahiko ohituta geunden; ez zen lehen ez bigarren greba eta lantegi batzuetan hilabete pare bat baino gehiago zeramaten greban. Lehenengo langileen mobilizazioak izan ziren, gero hauen familiak, diru-bilketak egin ziren eta poliki-poliki hiri guztia ari zen langileen aldeko dinamikan sartzen. Batzuek orduan probatu genituen poliziaren lehen porra-kolpeak, trankil-trankil taldeka paseatzeagatik.
Arratsaldean etxeko egongelan egon ginen, noizean behin kalera begira baina beti irratia entzuten, poliziaren irratia entzuten baikenuen orduan. San Francisco elizan izaniko tiroen berri izan genuen, sirenen hotsa entzuten zen Gasteiz osoan. Arratsaldeko 6etan iritsi zen nire izeba Madrildik. Trena hirira hurbildu ahala zerura igotzen ziren ke zutabeak ikusten ziren, Dato kalean emakume bati galdetu zion zer gertatzen zen: “Infernua da” erantzun zion emakume hark nire izebaren moja jantzia ikusita, poliziak langileak hil zituela, hiri guztia hankaz gora zegoela. Izeba etxera iritsi zenean egongelara bildu zen irratia entzutera, eta leihotik poliziei oihuak botatzera (zenbat aldiz sartu behar izan genuen poliziak gure etxera ere pilotak edo tiroak botako zituen beldur!).
Iluntzean agertu zen anaia, ni baino zaharragoa egun osoa emana zuen kalean eta arratsalde erdia “anbulantziak pasatzeko barrikadak kentzen eta gero berriro jartzen”. Gurasoek esana ziguten mila aldiz ez sartzeko politikan, anaiak ordurako ezagunak zituen tortura eta kartzela; egun horretan, baina, ez zioten ezer esan.
Hurrengo egunean protestara joan ginen, hiletetan ere izan ginen. Ematen zuen Gasteizko hiri guztia zegoela kalean, langileek irabazi egin zutela borroka, nahiz eta zazpi hildako izan, bost Gasteizen eta beste bi Bizkaian eta Katalunian, eta ehunka zauritu.
Baina infernuan beti irabazten du Luziferrek. Patronalak, eta sindikatu batzuek, ederki baliatu zuten egoera Gasteizko mugimendu asanblearioa desegiteko; herri honetan izan den langile mugimendurik inportanteenetarikoa deuseztatzeko. Martxoaren 3an hildako eta zaurituez gain herri mugimendua zauritu zen San Francisco parrokian.
ilbeltza-(1).jpg)
Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.
96 urterekin hil da Jean-Marie Le Pen, eskuin-muturreko aurpegi ezaguna, Frantziako Estatuan urtez urte indartu egin den Fronte Nazionalaren sortzailea. Ahoan bilorik gabe aritu izan da beti eta beti bere ideia arrazistak zabaltzen. Ideia arrazistak ereiten, eta uztak jasotzen:... [+]
2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]
“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]
.jpg)
Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.
Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]
Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Artista polifazetikoa izan zen Harry Smith (1923-1991). Inkonformista erradikala ere bai, bere biografia askotan nabarmentzen denez. Instituzio eta galeristetatik urrun, eskale baten itxura izan zuen urte luzez. Berari buruzko azken liburua, Cosmic Scholar: The Life and Times of... [+]
Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.
Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]
