Intelektualek zer egin dezaketen gaur egun

  • Ane Larrinaga ::Kulturgileak eta kulturaren esparrua

    Utriusque Vasconiae

    orrialdeak ::286+336

    prezioa ::30€

Kulturgileak eta kulturaren esparrua
Kulturgileak eta kulturaren esparrua
Ba al da gaur egungo gizarteetan lan intelektualetarako gune egokirik? Ba ote dago intelektualen ekintzarako aukerak eskaintzeaz gain emantzipazioaren tradizioa berreraikitzeko aukerak ematen dituen lekurik? Galdera horietatik abiatu zuen bere doktore tesia Ane Larrinaga Renteria EHUko soziologia irakasleak. Tesi hura ardatz hartuta idatzi ditu Utriusque Vasconiae argitaletxearen bidez plazaratu dituen bi liburuak. Kulturgileak eta kulturaren esparrua titulu komuna dute biek, bereizita irakurri daitezkeen arren. Aurrenekoan, aro historiko bakoitzak eginkizun intelektualerako ezarri zituen baldintzak eta, haien arabera, kulturgileek sortu ahal izan zituzten agertoki instituzionalak eta tradizio intelektualak aztertzen ditu. Bigarrenean, Euskal kulturgileak Euskalgintza mugimenduaren eraikuntzan izenekoan, euskararen mendekotasun sinbolikoa abiapuntu gisa hartu du. Egilearen ustetan habitusa osatzen duen disposizio multzoak uztartu egiten ditu lan kulturala eta hiztun komunitateari buruzko konpromisoa, eta hurbildu egiten ditu edozein mota eta lanbidetako kulturgileak mugimendu intelektualaren figurara.
Ane Larrinaga Renteria
«Ezagutzaren mugak ikusi ditu gizakiak gure garaian»

Azaldu ezazu gaur egungo panorama.


Ezagutzaren gizartea deritzan honetan, era guztietako gizarte taldeek, gizarte mugimenduek, agintari politikoek eta ekonomikoek baliatzen dituzte kulturgileen –intelektualen– zerbitzu sinbolikoak euren diskurtsoak eta ekintzak legitimatzeko. Baina dagoeneko ezin da sinetsi zientziak, teknikak, ekonomiak edo politikak salbatu ahal gaituztenik, ezta haien barruan dagoenik mundu gizatiarrago eta arrazionalagoaren bidean abiaraziko gaituen indarrik ere. Modu paradoxikoan, gure garaian ezagutzaren mugak ikusi ditu gizakiak.

Eta zein da zure ustez intelektualaren zeregina?


Intelektualaren posizioaren koordenatuak –hezkuntza, gizarte jatorria, metaturiko kultur kapitala, esparru intelektualean duen kokapen objektiboa eta horri dagozkion izen ona eta botere maila–, funtsezkoak izan ohi dira haren komunikazio ekintzaren ezaugarriak ulertzeko. Mass medien eta kultura merkatuaren logikapean diharduten guneen inguruan definitzen dira gure garaian, esklusioz eta inklusioz, kategoria eta tradizio intelektual berriak.

Zer etorkizun aurreikusten diozu intelektualari?


Aro guztietan gertatu den bezala, etengabe, kulturgileak euren rolak berreraikitzeko bestelako agertoki instituzionalak atzematen ari dira gaur egun ere. Ildo horretatik, politikaren eta kulturaren artean kokaturiko gizarte mugimendu garaikideak jarduera intelektualaren gune egokiak izan daitezke. Areago, gizarte mugimendu berriek emantzipazioari lotutako tradizio intelektualak berriz asmatzeko espazio ezin hobea eskaini dezakete.

Azkenak
2024-08-14 | ARGIA
Israelek preso palestinarrak erabiltzen ditu tunelak eta eraikinak miatzeko

"Gure bizitzak haienak baino garrantzitsuagoak dira", esan dio Israelgo armadako soldadu batek Israelgo komunikabide bati.


2024-08-14 | Kanaldude
EuskarAbentura: gazteen paregabeko espedizioa

Joan den uztailean, hilabete batez, 127 gaztek 400 kilometroko espedizioa oinez egin dute Euskal Herrian gaindi. Abenturazale haiek Jzioquitarrak deitzen dira eta 30 egunez, 27 herri bisitatu eta hainbat euskal eragile ezagutu dituzte. Aurten, EuskarAbenturako helburuak aise... [+]


Ostalaritza patronalak Gipuzkoako txosnei TicketBai ezartzea eskatu dio Aldundiari

EAEko hiru hiriburuetan udako jaiak ospatzearekin batera, etorri dira, berriz ere, ostalaritzako patronalaren kexuak jai herrikoien aurka. Gipuzkoako Ostalaritzaren elkarteak Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatu dio Arabakoaren bidea jarraitzeko, eta txosnei eta kale saltzaileei... [+]


Palestinaren alde mobilizatuko dira Bilboko Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna ekimenak antolatu du Aste Nagusian Israel borrokatu lelopean. Bilboko Aste Nagusiaren bezperan, ostiralean, 19:00etan, egingo dute mobilizazioa.


Pablo Gonzalez espioitzagatik ikertzen jarraituko du Poloniak

Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]


Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin

Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.


Ibilbide dekolonialak (I)
Donostia: non gogoa, han ezpata


2024-08-14 | Mikel Aramendi
Israel, Iran eta bi elefanteak

Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]


Musk amen-omenka, trumpismoa besarkatzen

Munduko bigarren gizonik aberatsena, Elon Musk, gezurrak eta mezu sektarioak hedatzen, propaganda egiten ari zaio Donald Trumpi, inkestek gero eta gehiagotan diotenean Kamala Harris izango dela AEBetako hurrengo presidentea.


Grezian piztutako suteek hildako bat eta 50.000 pertsona ebakuatu baino gehiago eragin dituzte

Gutxienez 10.000 hektarea kiskali dira Atenasetik gertu, eta dozenaka etxe eta enpresa kiskali dira, EFEk jaso duenez. Greziako Gobernuak suteei aurre egiteko laguntza eskatu dio Europar Batasunari.


Hamar gizon atxilotu dituzte asteburuan, emakumeen aurkako indarkeria egotzita

Zortzi pertsona atxilotu dituzte Nafarroan, beste biak, berriz, Gasteizen. Horrez gain, Algortako Portu Zaharreko jaietan gertatutako sexu eraso bat salatzeko elkarretaratzea egin dute, astelehenean.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


Paquita Bretos Andueza zendu da, mendizale aitzindari eta antifrankista

96 urterekin eman du azken hatsa. Nafarroa Garaian zein Euskal Herri osoan, mendizaletasunaren aitzindarietako bat izan zen, Angel Oloron senarrarekin batera.


2024-08-13 | Euskal Irratiak
Aitor Elexpuru: “Larhunen ez dugu gehiago eraiki dadin nahi, baizik dagoena hobe kudeatua izatea”

Abuztu hasierarekin batera, bero, idorte eta su arriskuak altuak dira mendiguneetan. Arriskuen murrizteko nahian, 2021tik, Lapurdi eta Nafarroako mendigunea osatzen duten hiriek zonbait protokolo eta konbentziotan elkartu dira, mugaz gaindi. Horien artean, “Gure... [+]


Eguneraketa berriak daude