Gizarte politikak soilik pobreentzat?

  • Azkenaldi honetan, Madrilgo PSOEko Gobernuak hartutako hainbat neurrien harira, zenbait komunikabidetan zein iritzi publikoan planteatu omen da Copago edota Gizarte Prestazioen Unibertsaltasunari buruzko eztabaida. Laburbiltzearren, zenbaitek unibertsaltasunaren aurrean –zerbitzu publikoek behar gehien dutenean– diruaren zentratzea aldarrikatzen dute, honen bidez baliabideen erabilpen egokiagoa lortzeko.
Gorka Moreno Marquez
Gorka Moreno Marquez, EHUko soziologia irakasleaIñigo Azkona
Diskurtso horren atzean fede ona egon daiteke –zenbaitetan–, baina unibertsaltasunarekin bukatzeak onurak baino kalteak ekarriko lituzke maila ezberdinetan. Lehenik eta behin, hiritartasunaren kontzeptua bera arriskuan jarriko litzateke, aberatsek euren ongizateagatik ordaindu beharko luketelako, arlo publikoan zein merkatu pribatuan. Baina bestetik, askoz ere arriskutsuagoa dena, gizarte politiken deslegitimazioa emateko aukera handiak sortuko lirateke honen bidez. Izan ere, ezin dugu ahaztu Ongizate Estatu garatuetan klase ertainak nagusi direla eta edozein neurri politikok hauen babesa behar duela bere bideragarritasuna bermatu ahal izateko. Hau horrela izanik, klase ertainetara zuzentzen diren neurriek askoz ere babes handiagoa izaten dute, hauen artean osasuna edota hezkuntza kokatuko lirateke. Beste muturrean, errenta minimoak edota langabezia subsidioak askoz ere kritika gehiago jasotzen dituzte maila orokor batean. Era berean, ikuspegi hau gailenduz gero arrisku handia egongo litzateke gizarte zerbitzu publikoen ahultze prozesu bati hasiera emateko. Amerikako Estatu Batuetan (AEB) osasun edota hezkuntza publikoan gertatzen dena izan daiteke honen adibidea. Bakarrik behar gehien dutenentzat eskaintzen dira eta zerbitzu hauen kalitatea zein estaldura nahiko kaskarra izaten da. Aitzitik, lurralde eskandinaviarretan, gizarte politikak unibertsalak izanik, zerbitzu publiko gehienen kalitatea eta legitimazioa erabatekoa da. Gauza bera gertatzen da hemen ere: norbait ausartuko al litzateke Osakidetza edota hezkuntza sistema publikoa kentzen? Aldiz, gehiago izango lirateke gutxieneko errenta edota mota honetako neurriak ezabatzearekin ados egongo liratekeenak.

Laburbilduz, niretzat eztabaida ez datza gizarte prestazioen unibertsaltasunaren inguruan. Helburua aurrrera egitea bada, hau ez da gizarte politiken bidez gauzatu behar –Copago eta mota honetako neurrien bidez– baizik eta zerga sistemaren bidez. Hala ere, zergei buruz hitz egin behar badugu hobe izango da hauteskunde kanpaina pasa eta gero hitz egitea.

Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


Eguneraketa berriak daude