Legeak, indarkeria, erantzukizuna, zigorrak
- Legeak betetzeko daude. Eta betearazteko. Legeak betetzeko asko gaude. Eta betearazteko, balantzan, oso gutxi. Zer den legea gutxi batzuek erabakitzen dute. Zelan betearazi beste hainbestek.
ETAren jardunaren aurka egotea, ETAren jarduna gaitzestea, okaztagarria iriztea zilegia da. Ez hori bakarrik, legezkoa eta legepekoa da. Ostera gobernu espainolaren eta frantsesaren jardunaren kontra berba egitea, Frantziako, Espainiako, Euskadiko zein Nafarroako polizien jarduteko eraren aurka, gutxi batzuek asmatzen dituzten legeen aurka, mugaz bestaldean gaudenon aldean oso gutxi diren batzuen interes ekonomikoen arabera onartzen diren makro egitasmo ekonomikoen aurka egotea ez da zilegia, hain gutxi legezkoa edo legepekoa.
Ondorioez ari naiz, noski. Izan ere, gaur dela hamar bat urte arte (aurten beteko baitira Egin eta Egin Irratia itxi zituzteneko urteurrena) ETAko kide batek, atxilotu eta ziurrenik torturatzen zutelarik, urte luzeetako gartzela zigorra izaten zuen. 1998tik hona, ETAkoa dela ez dakienak ere, urte luzeetako kartzela zigorra izaten du.
Zergatik? Gutxi batzuek horretarako legeak asmatzen dituztelako eta bete daitezen indarkeria erabiltzen dutelako. Baina zer gertatzen da, urteek aurrera egin ahala, samaldak legeok okerrak izan zirela erabakitzen badugu? Legeak asmatu eta betearazi zituzten horiek, izango dute erantzukizunik? Eta zigorrik? Mugaz bestaldeon bizi garen samaldakide bereiziok gorrotatu, jipoitu eta torturatzen gaituzten horiek, izango dute erantzukizunik? Jasoko ote dute zigorrik? Egunen batean frogatzen bada samaldakide bereiziak froga barik urte luzez kartzelaratu zituztela? Nor izango da erantzulea? Izango ahal du zigorrik?
Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.
-(1).jpg)
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).
Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]
Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.
Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.
"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]
Tesia amaituta, pozik dago Lore Lujanbio. Militantziarako denbora gehiago du, besteak beste. Mugimendu transfeministaren erronkez galdetuta, hauek identifikatzen ditu: neoliberalismoak mugimenduaz egin duen apropiazioari heltzea, faxismoaren eta erreakzio heteropatriarkalen... [+]
Garraio publikoaren %50eko deskontuak sei hilabetez luzatuko ditu Nafarroako Gobernuak, 2025eko ekainaren 30era arte. Espainiako Gobernuak garraio-txartelaren kostuaren %30 hartuko du bere gain, eta Nafarroako Gobernuak %20. Aurreko urtearekin alderatuta, 2024ean garraio... [+]
Gutxienez 201 dira 2023ko urriaz geroztik Israelek Gazan hildako kazetariak. Abenduaren 26 honetan hildako azken bostak Al-Quds telebista katean zebiltzan lanean.
.jpg)
2024ean batez beste eguneko 30 migratzaile baino gehiago zendu dira Espainiako Estatuko kostaldeetara iristeko ekinean. 10.457 heriotza errejistratu ditu Caminando Fronteras erakundeak eta "arrastorik utzi gabe" desagertu diren beste 131 ontzi zenbatu ditu. Kopuru hau... [+]