Foucaulten historikotasunaz

  • Morala eta etika kontestu historikoaren emaitza erlatiboak direla diozu Juanjo, eta ez da gezurra. Baina arazoa da diskurtso moralak bere erlatibotasunik ez duela, definizioz, inoiz onartzen. Bizitza ororen gainetik dagoela dioenak ez dizu aitortuko inoiz bere bizitzarekiko atxikimendua aldakorra denik, elastikoa denik, tolesgarria denik, finean, hipokrita denik, nahiz eta garbi egon hala dela. Adibide bakar bat ematearren, nola ez justifikatu nazien aurkako erresistentzia ekintza hilketa “terroristak” funtsean?

2008ko otsailaren 11n
Ur Apalategi
Ur Apalategi, idazleaDani Blanco
Eta noski, batzuentzat hilketa hori zilegizkoa baldin bada, ondokoarentzat beste bat izango da, eta jakina, hirugarren batentzat kontestu historiko berezi batean gertaturiko guardia zibil batena, edota etakide batena, edo World Trade Centerreko gorbatadun trader batena. Hilketa bakar bat bera ere inoiz justifikatuko ez lukeen pertsonarik ez dut ezagutzen. Hori da egia.

Bestalde, eta gure baitako hitlerñoaz berriro ere hitz egiteko, nik garbi daukat gizateriak mundu zabalean burutzen duen eta inoiz burutu duen hilketa guztien eta bakoitzaren konplize morala naizela, gizaki naizenez geroz. Ez dut uste posible denik “eskuak garbitzea”. Badakit soinean ditudan jantziei Asiako langile esplotatuen odola eta izerdia darizkiela, badakit gure europar hirietako harrizko eraikin dotoreek ere milaka indio edo esklabo amerikarren oinaze garrasien oihartzun urrunek errebotatzen jarraitzen dutela… Nietzschek zioenez –barka nire erreferentziak Foucault baino zaharxeagoak badira–, luxu oro beste batzuen esklabotzaren emaitza da, esklabotza masiboan bermatzen da, eta demokrazia ateniar miresgarria ere ez zen inoiz demokrazia izatera iritsi bere ongizatea bermatu zuten milaka esklaboentzat. Hemen ere, gure gizarte penintsularrean –nolabait izendatzearren–, beste maila batean noski –baina hori arrazoi nahikoa al da aspirazio guztiei zilegitasuna ukatzeko?–, demokrazia existitzen da… baina ez denentzat. Coluche komiko frantziarrak esaten zuenez –hau bai Foucaulten garaikidea duzu, begira–, hemen denok berdinak gara... baina batzuek oraindik berdinagoak. Batzuek armada bat izateko eskubidea dute beraien gizarte demokratikoaren segurtasuna babesteko, batzuek beraien hizkuntza besteei inposatzeko eskubidea dute, elkarbizitza bermatzen duelakoan, batzuek epaitegien eta legearen jabe dira denon onerako, eta zerrenda hau nekerik gabe luza nezake. Orduan, bai, borroka batzuk bortitzak dira –mesedez kendu nire begien aurretik odol hori, baina utzi iezadazu lasai petrolio irakiarra kontsumitzen nire soldaduek hemendik milaka kilometrora burutzen dituzten hilketak ahantzita, utzi iezadazu lasai haurtxo txinatarrek beraien bista galduz lurpeko mintegi klandestinoetan jositako jantziak prezio merkean erosten–, baina otoi, ez gaitezen termino moraletan aritu.

Esaten duzu, Juanjo, ETAren jardunak eragiten duela beharbada Estatuaren boterea harrotzea. Moralaren arlotik estrategiarenera lerratu zara oharkabean beraz –ala oharturik, ez baitago tontoaren izpirik zure baitan–. Eta pozten naiz. Baina ez nago ados kezka horrekin ere. Funtsean, egia izan arren interakzio bat dagoela bataren eta bestearen artean (nola uka ETAz baliatzen dela Estatua bere indar erakustaldiak zilegiztatzeko, jokatu egiten duela horrekin), hori niri ez zait inporta. Eta ez zait inporta behar. Niri nire beharrak inporta zaizkit, bitalak ala luxuzkoak. Estatua ez harrotzea ez da helburua niretzat. Bost axola zait harrotuta ala baretuta egon espainiar estatua, bejondeiola, ez baitauka zerikusirik naizenarekin, izan nahi dudanarekin. Edo bost axola litzaidake… ez baleuka bere mendean nire etorkizuna.

Ttakunerako darabiltzagun makilek ez al dizkizute eskuak erreko Jose Inazio, azken aldion dexente berrotu baitira.

Azkenak
Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Udalek espresuki euskaraz jardutea baliogabetu du Gorenak

EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.


2025-04-11 | ARGIA
Lekeitioko musika bandaren zuzendariak jazarpen salaketak jaso ditu

Lekeitioko Udalak jakinarazi du bandako zuzendariak tratu txarrak eman izana jaso dutela, hainbat testigantzaren bidez. Udalak azaldu du, Eusko Jaurlaritzaren aholkuak jarraituta, hainbat pauso eman dituztela, besteak beste, zuzendariarekin hitz egin, eta testigantzak jaso... [+]


Turismo bidaiak antolatu ditu Israelgo Armadak Siriari lapurtutako lurretan

Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.


Erdi Aroko emakume kopistak

Orain arte uste izan dugu Erdi Aroan eta inprenta zabaldu baino lehen liburuak kopiatzeaz arduratu zirenak gizonezkoak zirela, zehazki, monasterioetako monjeak. 

Baina Bergengo (Norvegia) unibertsitateko  ikerlari talde batek ondorioztatu du emakumeak ere kopista... [+]


Italiar sukaldaritza ez da existitzen

Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]


Salaketa jarriko du Ertzaintzaren tiro baten ondorioz barrabila galdu zuen gizonak

Ospitaletik irten eta berehala prentsaurrekoa eman du Iker Aranak, Errekaldeko gaztetxearen aurrean. Gaztetxearen desalojoan ertzainek "neurrigabeko indarkeria" erabili zutela salatu du, eta salaketa hurrengo egunetan aurkeztuko du.


Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Hutsuneak

Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Noiz: apirilaren 5ean.
Non: Markina-Xemeingo Akerbeltz Gaztetxean.

---------------------------------------------------------

Erosketetarako orgatxoa barazkiz beteta egin dut gaztetxerako bidea, eta haiek mozten eman dugu iluntzea... [+]


2025-04-11 | Estitxu Eizagirre
Bertso eta pilota zaleentzat saio berezia Zumarragan larunbatean

Gipuzkoako Euskal Pilota Federazioak 100 urte betetzen ditu aurten. Ospatzeko antolatu dituen ekitaldien artean dago apirilaren 12an Zumarragan egingo den bertso saio berezia. Pilotari bat arituko da gai-jartzen, eta pilotarekin harremana duten Gipuzkoako lau bertsolari kantuan... [+]


2025-04-11 | El Salto-Hordago
“Gatazka eta abusua ez dira gauza bera”, feminismoko eztabaidei heltzeko

Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.


Palestinaren alde mobilizatu diren 300 ikasleri bisa kendu diete AEBek

Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.


2025-04-11 | Irutxuloko Hitza
Helena Tabernak irabazi du Giza Eskubideen Zinemaldiko Saria

Helena Taberna zinegileak jasoko du aurten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren Saria. Sariaren entrega ostiralean, apirilak 11, 20:00etan Viktoria Eugenia Antzokian ospatuko den bukaera emanaldian izango da.


Eguneraketa berriak daude