Behinhola aukera zabaldu eta Ikusentzunezko Clusterra izango zenerako lehen bilerak deitu ziren Eusko Jaurlaritzaren Industria Sailaren eskutik, Bilboko empresa batek kudeatuta. Bitxia bada ere, Kultura Saila ez zen inoiz eta inondik ageri izan. Beste guztiak han ginen: herri honetako komunikazioaren monopoliokoetatik hasi eta produktora txikietakoetaraino. Ia denak esango nuke. Ez da alferrik izango esatea: zuzendaritza eta bere adarrak antolatzeko momentuan, txikiak, kontrakoa negoziatzen ibili baginen ere, kanpoan gelditu ginen. Esango dute denok dugula egoteko aukera, eta hala da, baina azkenean diruak erabakitzen du boto kopurua eta horrexek beste guztia. Sortze garai hartan gertatutakoak bultzatu zituen asko irtetera. Batzuek urte edo epe batez iraun genuen, gutxi batzuek hor diraute, nik esango nuke, alde egiteko une egokiaren zain. Baina tira, kontua da EIKEN (Ikusentzunezkoen Klusterra) hor dagoela, Industria Sailak aurrekontuaren zati inportante bat ipintzen duela eta enpresa nagusi diren gehienak (Vocento ez, esaterako) bere baitan bilduta (Euskaltel, EITB…). Zertarako ordea? Hortxe dago koska.

Esan zitzaigun enpresa txikiontzat onuragarria izango zela eta une honetan dudak ditut, baita handientzat izan ote den ere. Kontua da azken boladan elkarlanerako deiak zabaltzen ari direla ekoizleon elkartekideen inguruan, gure elkarteak, IBAIAk, Klusterrarekin bat egin dezan hainbat egitasmotan. Eta berriro ere galdera bera: zertarako?

Klusterra, berez, nazioarteko merkatuan leku bat irabazteko tresna da eta Euskal Herriko beste arlo batzutan arrakastatsu gertatu da. Baina eredu berdinak balio al du gure arloaren garapenerako? Agian ez. Nazioartean saltzeko zer saldu edukitzea ezinbestekoa da. Eta guk gurean ba al dugu horrelakorik? Kostata sortzen ditugu-eta guretzako moduko edukiak. Zer da nazioarteratu nahi duguna? Ez al dago Industria Sailak gure arloari laguntzeko beste modurik? Egon egongo da, seguru, baina ez dago horri denbora eskaintzen dion inor. Guk, txikiok, nahikoa dugu gure egunerokoa aurrera ateratzearekin, eta ez gara gutxi gainera. Handien arazoek ez dute gureekin zerikusirik, edo hala izatea espero dut, eta erakundeek, gehienetan, eredu finko eta itxiekin dihardute. Honetarako eta horretarako balio izan baldin badu hartarako ere balio beharko du. Guri, geure burua berezitzat daukagun herria izanik, zenbat eta zenbat kostatzen zaigun albokoa berezia dela onartzea. Zer egin behar du Klusterrak? Hori da oraindik erantzun gabe dugun galdera. Edo nire sentsazioa hori da behintzat.

Agian nahastu egin ditugu Kluster eta Custer eta gurea Jeneralaren portaera da, Zaldunen 7.a Indioen eremuan sartzea erabaki zuenean, aukerarik ez zegoela jakinda. New York-en euskal zinearen erakusketa bat antolatzearen parekoa egiten zait.