Erreferentzia ezinbestekoa bihurtu da argiaren Kultur Urtekaria azken hogeita lau urteetan. Kultur eragileek edo kultura gustuko duen edonork derrigorrean apalean izan beharreko gida. Egunez egun euskal kultur gertakarien berri emateaz gain, Urtekariak oinarri sendoa eskaintzen du gertakari horiek sakonean ezagutu eta ulertzeko. Sarritan anabasean sakabanaturik sortzen diren ideia, korronte eta jardueren mapa interpretatzen laguntzen dio irakurleari. Esaterako, aurten, Joxerra Garziak kulturaren inguruan gogoeta kritikoa egin du, eta Guggenheimen 10. urteurrena ere izan du hizpide: “Gauza bat da Guggenheimen errentagarria izan dela sinestea, eta beste bat, oso bestelakoa, aurtengo ‘euskaldun unibertsala’ Guggenheim dela irenstea. Albistea jakin nuenean, txantxa zela pentsatu nuen. Orain ez dakit zer den, iseka edo iraina”.

Bestalde, Urtekariak euskal kulturaren ikuspegi panoramikoa eskaintzen du talaia pribilegiatu batetik. Sarrera nagusiaren ondoren, hainbat kulturgileren adierazpen eta hitzak irakurtzeko aukera dago, argiako astekaritik inausitako ezpal interesgarrienak, alegia. Horren segidan, euskal kulturaren baitan dauden zenbait sailetan banatzen da liburua. Sail bakoitzak sarrera, kronologia, irudiak, datuak eta iritzien hemeroteka dauka, kulturaren arlo horri dagokion guztia modu egokian kontsultatu ahal izateko. Eta amaitzeko, kronika eta hausnarketa sakon banak zer pentsatua emango dio irakurleari. Urtekariaren bigarren zatiak Euskal Kulturaren Aurkibidea dakar. Elkarte, eragile eta erakundeen datuez –telefono zenbakia, helbidea...– osatutako 8.500 erreferentzia inguru aurkituko ditugu bertan; eguneroko lanerako edo aldian aldiko bilaketak egiteko baliatu daitekeen informazio praktikoa da, euskal kultur indizerik zabalena.

Begirada zorrotza, analisi landua

Urte osoko kronologiak Haria buletineko hemerotekatik edaten du eta parada ematen digu egunez egun izandako kultur jarduera eta albisteak jarraitzeko. Baina horretaz gain, kultur esparru bakoitzari sarrera-artikulu batek ematen dio hasiera. Artikulu horiek idazteko eskarmentu handiko adituengana jo izan du argiak Urtekariaren sorreratik; begirada pausatuz urteari errepasoa egin eta analisi zorrotzen bidez iritzi kualifikatua ematen dute sarreragileek. Aurten, esaterako, hainbat fitxaje berri izango ditu Urtekariak: Ander Lipusek antzerkiaren egoeraz diagnostiko berezia egin du, euskal iraultza kulturalari oihala zabaltzea aldarrikatuz; Nere Lujanbiok arteak izan duen joeraren berri idatzi du, ospakizun handien zalapartarik gabe isilean lan egiten dutenak gogoan hartuz; Xabier Elortzak euskalduntze eta alfabetatzeak Korrikaren urtean izan dituen lorpenak, hutsuneak eta aurrerako erronkak azpimarratu ditu zehaztasun handiz; eta Fernando Mijangosek Euskal Herriko unibertsitate guztien abanikoa zabaldu du begien bistara, ikasleen formakuntzan horietako bakoitzak duen papera ezagutaraziz.

Jakina, gainerako sarrera artikuluak ere eduki eta begirada kritikoz josita daude. Iban Zaldua, adibidez, generoen itzulerez mintzo zaigu: itzulpengintzaz, ipuingintzaz, irakurleez..., eta Elixabete Garmendiak berriz, idazkera fin eta hitz bikainez kultur siluetak pintatu dizkigu. Oier Araolaza, Iker Barandiaran, Jexux Murua, Xabier Portugal, Malores Etxeberria, Iban Arantzabal, Iñaki Arruti... Asko dira kulturaren gaineko beste begiradak.

Interneten ere bai

Zalantzarik gabe, Urtekariak pauso garrantzitsua eman du aurtengoan. Internetek eskaitzen dituen baliabideak aprobetxatuz urte osoko euskal kultura gure teklatuak neurtzen duen zentimetro apurren barruan izango dugu. Urtekaria sareratzeak bertako informazioa bizkorrago, osatuago eta multimediago iritsiko zaigula esan nahi du. Horrela, jadanik emaitza onak eman dituen Euskal Kulturaren Aurkibidearekin elkarloturik kontsultatu ahal izango da argiako atarian.

Azken finean, Interneten eta multimediaren arloan argiak egin duen bidean urrats berri bat dugu hau. 2008ko Urtekariko kronologiak, irudiak, sarrerak, datuak... Horiek guztiak eskura izango ditu gure harpidedunak www.argia.eus/urtekaria helbidean eta apiriletik aurrera sareko nabigatzaile guztientzat izango da ikusgai kanal berria.