Igandea sakratua da
- Erroma, K.o. 321. Konstantino I.a enperadoreak derrigorrezko atseden egun izendatu zuen igandea. Gaur egun ez dago zalantzarik kristauen jai eguna igandea dela, baina ez da beti horrela izan. Bibliak dio egun sakratua larunbata dela. Lehen kristauentzat huraxe zen atseden eguna; gogoan izan, finean, juduak zirela eta sabata errespetatzen zutela. K.o II. mendean hasi ziren igandea kontuan hartzen: igandean sortu zuen Jainkoak argia eta, batez ere, igandean berpiztu zen Jesukristo.
Baina Konstantinok Inperioan kristautasunaren nagusitasuna ahalbidetu zuen moduan, apurka igandearen sakratutasuna ezartzea ere lortu zuen azkenean. Domeka latinezko dominicus, dies Domini-tik dator. Handik aurrera, berez, igandean ez zen lanik egingo eta Jainkoari eskainiko zitzaion atseden eguna.
Jaiegunaren etsairik gogorrena Industria Iraultza izan zen. Liberalismoak eliza katolikoaren hegemonia hautsi zuen mundu honetako kontuetan. Entziklopedia Frantsesak, esaterako, zera zioen “Dimanche” artikuluan: “Igandean lan egin behar da guztion aberastasunaren mesedetan”. Aitzakia ederra fabrika berriak etengabe produzi zezaten.
Horregatik, XIX. mendean langileen eta eliza katolikoaren interesek bat egin zuten. 1891an Rerum Novarum entziklikak, besteak beste, igandearen izaera sakratua jasotzen zuen; otoitzerako eguna zen, ez lanerako. Sindikatuek, beste modu batera, gauza bera eskatzen zuten. Horrela, alde guztietako presioak eraginda, estatuak hogeita lau orduko atsedenaren aldeko legeak onartzen hasi ziren pixkanaka. Lehena Alemania izan zen, entziklikaren urte berean, 1891n. Gero Espainiak onartu zuen atseden eguna, 1904an. Eta 1921an, Versalleseko itunean zehaztu zutenez, atseden egun hori “ahal den neurrian, herrialde bakoitzeko ohiturek kontsakratutako egunekin bat etorriko da”.
Ordutik igandea atseden egun ofiziala da Mendebaldeko herrialde guztietan. Baina, gainera, juduak ez izanda ere, sabata errespetatzen, hots, larunbatetan lanik ez egiten saiatzen gara, ohitura onak ez baitira galdu behar.
Atzo eguerdian labanaz eraso zion bere amari Irunen eta Donostiako Ospitalean hil da. Erasotzailea epailearen aurrean deklaratzeko esperoan dago.
Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.
Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen.
Nazio Batuen Erakundeak adierazi duenez, Goma hiria hartu ondoren hango espetxe batean zeuden ehunka emakume bizirik erre zituzten M23ko matxinoek, eta denak hil. Herrialdearen ipar ekialdean borrokan diharduten talde armatuek sexu indarkeria "arma gisa" erabili dutela... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Manifestazioa goizeko 11:30ean izango da, Justizia Jauregian. Mugimenduak euskaldunon eskubideen alde eta auziperatuekiko elkartasunean luzatu du deialdia. Auziperatuek iazko Euskararen Egunean Baionako Justizia Auzitegian "Justizia Euskararentzat" pintaketa egin zuten... [+]
AEBetako presidentearen Gazako palestinarrak kanporatzeko asmoak aurkako erreakzio ugari eragin ditu nazioarteko nahiz herrialdeko politikan, baita Alderdi Errepublikanoan ere. Gehienek "garbiketa etnikoa" sustatzea egotzi diote, baina Trumpek bere asmoa berresten... [+]
Izena duen oro bere izanaren jabe liburua plazaratu du LAB sindikatuko idazkaritza feministak, hainbat kide feministaren lekukotasunak oinarritzat harturik. "Genealogia edo glosario bat gauzatu dugu edo, agian, gauza biak batera dira edo baliteke ez izatea ez bata ez... [+]
EAJren barne prozesuan ez du bere burua aurkeztuko, nahiz eta garaile irten den orain arteko bozketetan. Itxura guztien arabera, Aitor Esteban izango da EBBko buruzagi berria.
Bigarren lehendakariorde eta Ekonomia, Lan eta Enpleguko sailburuak armagintza industria goraipatu eta zabaldu diren “aukera” berrien aurrean sektorea “babestuko” duela azaldu du. “Beste kontu bat da gutako bakoitzak izan ditzakegun posizio... [+]
Bost urte bete dira Zaldibarren 800.000 tona zabor maldan behera amildu eta Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze langileak aurretik eraman zituenetik. Ikerketa judiziala amaitu gabe dago oraindik, Verter Recycling enpresak ez du ezer ordaindu zigilatze lanengatik,... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Israelgo Estatuko saskibaloi taldeak ostiralean jokatuko du Gasteizen, eta mobilizatzera deitu du Palestinarekin Elkartasunak.
Abenduaren 20an Eusko Jaurlaritzak planaren behin-behineko bertsioa onartu zuen eta gaitasun “baxu eta ertaineko” eremu ugari gaitasun “ertain eta altukoak” bezala ageri dira orain.