Denbora-pasa

  • Gure etxe ondoko zinematokian ezagutzen gaituzte, edo bistaz behintzat. Aspaldi honetan sarritan joan gara, bai, gure seme txikietako bat elbarritzen ari baita. Oinez egitea gero eta zailago zaio, eta zinema, antzerkiarekin batera, gogokoen duen denbora-pasetakoa da.
Bego Vicario
Bego Vicario, Animazio zinema errealizadoreaIñigo Azkona
Duela gutxi joan ginen bere gurpil-aulkia erostera, kirurgia egiten ez dioten bitartean, sikiera, mugitu ahal izateko. Asko gustatu zaio berari tramankulua, eta egiten ari den egokitze prozesuaren barruan aurrerapauso inportantea izan da, dudarik gabe. Hauxe da, hain zuzen ere, ni harrituen naukana: zein egokiro ari den gure mutikoa minari, ezinari eta muga berriei baiezkoa esaten. Gu geu baino askoz arinago, noski. Horri esker ari gara geu ere hobeto kudeatzen bere egoerak sortu dizkigun hainbat trago mikatz. Esate baterako, gure kiroldegian aurkitu dugun maisu berezi batekin igeriketako eskolak hartzen utzi ez digutenean. Bertan euren monitoreek beste inork ez dituelako ematen, eta Asierri ezin diote eman, espezialistak ez direlako. Edo zinematokian bertan haurra lepoan eraman behar izatea, bere aulkiarekin sartuz gero, atzeko lerroetako toki egokian bakarrik gelditu behar dugulako.

Eguberrien inguruan gurean estreinatu diren hainbat haur film ikustera horrela joan gara, haurra arrekikilian hartuta, eta ezinegon bezalako bat gelditu zait soinean, filmok ikusi ostean.

Kanpai hots handiekin zetozen batzuk: estreinatu behar zirela nahitaez jakin dugun horiek film amerikarrak izan dira beti bezala. Irudi errealekoak eta aktore ezagunekin batzuk, animazio pertsonaiak nahastuta dituzten besteak eta animazio huts-hutsa oinarri dutenak. Azken hauetan 3D delako teknika nagusi izan da. Lehenengo paketean sartzen dira ikusleria nerabearentzako filmak, eta ama begietatik ikusita apur bat mingarri suertatzen zaizkit honako hauek: bizar zuri inpresentablea, umezain matxistak, maitagarri gozolarrosegiak, heroi bortitzak eta ohiko bilakatu diren pertsonaia ustez barregarriak, baina original edo berriak ez diren neurrian aspergarriak direnak. Hauetako eta bestelako filmetan, askotan animaliak dira kondairak betetzeko erabilienak: erleak, arratoiak, katagorriak, hartz polarrak edo jostailu itxura dutenak; antzinako fabulen harian oso ahul eutsita. Aipatutako beste pertsonaia horien modura portatzen dira, nahiko era gorrotagarri, histeriko eta konpetitiboan.

Horietan guztietan azpimarratu daiteke, ordea, gidoi trinko umoretsua, erritmo ona eta efektu bereziekin gauza harrigarrienak sinestarazteko kapazak direla egileak. Alabaina, guztietan ikusten da modu entretenigarrian soilik burutu direla, kontsumo arinerako produktuak direla, arin borratzen direla ikuslearen memoriatik, eta baten edo besteren kasuan amaiera biribildu gabe ekarri dutela. Laster bigarren partea saldu behar digutenez, bada, ez die merezi nonbait lehena guztiz amaitzea, eta puntu suspentsibotan utzi dute.

Europan egindako animazio film batzuk ere izan ditugu ikusgai. Hauek ere animaliez eta jostailuez beteak, eta arestian aipatutako teknikak lortzeko gertu egon arren, gurea zen pertsonaien auto-kontrola, barne begirada, gorputzaren espresioa aurpegikoen eta hitz jarioen kaltean. Hau guztia alde batera utzi genuenetik, amerikarren lan histrioikoak imitatzen hasteko, bada, haien atzetik jarraitzen dugu, inolako emoziorik eroateko kapazak ez garela, hutsalak eta galduak, eta batzuetan lau-lauak, euskaraz estreinatu den bakarrean bezala.

Azkenak
2025-01-29 | Julene Flamarique
Greba mugagabea hasiko dute Trapagarango MFS enpresaren 104 langileen kanporatzearen aurka

ELAk eta LABek EREa baztertu eta berau erretiratzea galdegin dute. Sindikatu biek gogoratu dute 2023an antzeko neurriak geldiaraztea lortu zutela mobilizazioen bitartez


2025-01-29 | Julene Flamarique
Marokok “inolako azalpenik eman gabe” El Aaiunen sartzea eragotzi die Eusko Legebiltzarreko ordezkariei

Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.


2025-01-29 | Leire Ibar
Urriaren 7ra atzeratu dute Korrikan migratzaileei muga zeharkatzen laguntzea egotzi zietenen epaiketa

Astearte honetan Baionan egitekoa zen zazpi herritarren aurkako epaiketa zortzi hilabetez atzeratu dute. Iazko Korrikan, Irun eta Hendaia arteko Santiago zubia zeharkatuz, 36 migratzaileri Ipar Euskal Herrian sartzen lagundu izana egotzi die Frantziako Justiziak. Defentsak... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


2025-01-29 | Leire Artola Arin
Isela González eta Amada Chavez
Elkar babestuz borrokatzen duten emakume ekintzaileak

Mexikoko bi emakume hauen bizitzak indarkeriak eta desplazamenduak zeharkatzen ditu. Haien familiako edo komunitateko kideak hiltzen ikusi dituzte, eta krimen antolatuak zabaltzen duen terrorea azalean sentitu dute; mehatxuak, jazarpena... ohiko dituzte. Baina horrek guztiak... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


Industria politikak: noren erreminta?

Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude