Vlad versus Dracula

  • Transilvania, 1431ko azaroaren 8a. Vlad Draculea jaio zen, gero Valakiako Vlad III.a printzea eta banpiro odolzale ezagunenaren mitoaren jatorria izango zena. Oso gaztetan aitak otomandarren esku utzi zuen Vlad. Otomandarrek Valakia konkistatu zutenean bera izendatu zuten printze, baina lurralde gatazkatsu hartan ez zuen karguan urtebete ere iraun.
Vlad printzea
Vlad printzeaVlad printzea
Turkiarren eskuetan urtetan jasandako irainek ez zuten ordea Vlad euren panpina bilakatzerik lortu, eta gazteak maniobra politikoetarako trebezia erakutsi zuen, otomandarrei bizkar emanda eta horien etsai hungariarren laguntzaz Valakiako tronua berriro lortuz. 1459an Inperio Otomandarrak eskatzen zituen zergak ordaintzeari uko egin zion. Berehala, Mehmed II.a sultana valakiarrentzako zigor eredugarria prestatzen hasi zen.

1462an otomandarrek armada bikaina osatu zuten, kopuruz Vladen armadaren hiru halako eta ekipamenduz ere askoz hobea. Valakian sartu eta berehala hartu zuten Targoviste hiriburua. Baina Vlad ez zen alferrik etsaien artean hazi, ederki ezagutzen zituen haien ohitura eta beldurrak. Batetik gerrilla moduan eraso zien, talde txikitan eta gauez; berehala printzearen eta iluntasunaren arteko harremanaren inguruko legendak zabaldu ziren etsaien artean. Bestetik, etsaiak zutoinean sartuta hiltzea ohikoa zen garai hartan. Baina Vladek muturrera eraman zuen ohitura hori. Mehmed II Targovistera iritsi zenean inguruko muinoak zutoinez eta gorpuz josita ikusi zituen. Kronika otomandarrek ziotenez, 15.000 eta 20.000 bitartean zeuden paldoan sartuta usteltzen. Sultanak Konstantinoplara bueltatzea erabaki zuen. Gainera, Vladek zutoinekin irudi geometrikoak egiteko ohitura zuen, propaganda krudelaren eragina areagotuz. Garai hartako ilustrazio eta izkribuek Vlad ikuskizunaz gozatzen irudikatu zuten. Eta, azkenean, psikologikoki irabazi zuen gatazka hura.

Otomandarren eta hungariarren arteko liskarren erdian zegoen Valakia, eta Vladek muturreko estrategia erabili zuen erresumaren burujabetasunari eusteko. Barne gatazkak apaltzeko ere balio izan zion; boiardoen –bertako aristokrata etsaien– oposizioa paldoan desagertu zen. Merkatari eta etorkin saxoienganako gorrotoa ere zutoinei esker ase zuen.

Ziur horrek eragina izan zuela mende batzuk geroago Bram Stoker britainiarrak 1897an Dracula kondearen mitoa nobela batean jaso zuenean. Vlad odol bila dabilen banpiro gisa irudikatu zuen eta, ondoren, Hollywoodi egokitu zitzaion irudi historikoa are gehiago distortsionatzea. Egungo Errumanian baino ez diote eusten printzearen irudi politikoari; 1976an Ceaucescuren gobernu komunistak Nazioaren Heroi izendatu zuen bere heriotzaren bosgarren mendeurrenean.

Azkenak
ANALISIA
Aznarrek lagundu diola Aitor Estebani?

Aitor Esteban izango da EAJko EBBko hurrengo lehendakaria eta jeltzaleek salduko dute horrela, zuzendaritza berrituta, buruzagitza berria prest dagoela alderdiaren berrikuntza prozesuarekin jarraitzeko.


Udaltzainen hizkuntza eskakizunen aurkako oldarraldia Donostian, Astigarragan eta Usurbilen

Donostiako Udalak 2024ko irailean helegitea jarri zuen, urte bereko urtarrilean epaileek bi udaltzainen B2 hizkuntza eskakizuna baliogabetu zutelako. EAEko Auzitegi Nagusiak helegitea ez du tramitera ere bideratuko, “kasaziorako interes objektiborik” ez dagoelako... [+]


“Mezu faxistak” zabaltzen dituen EHUko Arabako Campuseko irakaslea salatu du Ikamak

Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.


Raimundo el Canasterori babesa adierazi diote 230 musikarik, eta musikaren bidez boterea kritikatzea zilegi dela aldarrikatu dute

Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.


'Itzal(iko) bagina'
Hemen gezurra nagusi

Itzal(iko) bagina
Taldea: Lokatz Loreak.
Aktoreak: Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga eta Izaro Bilbao.
Zuzendaria: Iraitz Lizarraga.
Noiz: otsailaren 2an.
Non: Usurbilgo Sutegi aretoan.

-------------------------------------------------------
 
Bertsoa bertsolaritza,... [+]

Behe Bidasoako eraso faxistak eta Devenir Europeo

Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]


Argitaratu gabeko 36ko gerrako bideoak eskura jarri ditu Los Angelesko Unibertsitateak

Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.


2025-02-07 | Aiaraldea
Amurrioko Udal Gobernuari entregatu dizkiete Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza berrezartzearen aldeko 1.700 herritar eta eragileen atxikimenduak

Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.


Erorien Monumentuko sinbologia faxista duten elementuak kentzeko eta interpretazio zentroa sortzeko lege proposamena aurkeztu dute

PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.


2025-02-07 | Gedar
Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek

Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.


2025-02-07 | Uriola.eus
Bi gizonek eraso homofobikoa salatu dute Bilbon

Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.


2025-02-07 | Euskal Irratiak
Ximun Fuchs
“Euskal irainak baitezpadakoak zaizkigu, elbarritu emozionalak ez gaitezen izan”

Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.


Aktibismoan osasun mentala zaintzeko zenbait tresna

Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.


Eguneraketa berriak daude