Gatazkaren higaduraz

  • Angelek nekea aldarrikatuz agurtu gaitu, “La cosa”rekiko nekea, hain zuzen. Gauza jakina da historia totelka ari dena. Gure historia noiztik dagoen hitz berean trabaturik (ind… ind... inde… pe… peee…dependen… tzia) ez dakit, baina uler dezaket nekearen aitormena. Zenbat aldiz ez ote zait etorri ahora –ezpainen muga zeharkatzera iritsi ez arren– palestinarren eta israeldarren arteko gatazkaren enegarren suhartzearen berria entzutean “zoazte denak popatik hartzera zuen Jerusalem sakratuarekin eta idatzi postal bat dena bukatzean” gisako ohar bat?

2008ko urtarrilaren 02an
Dani Blanco
Haatik, hori pentsatu bezain laster datorkit burura gureak sor lezakeen asperraldia, eta nire buruari errieta eginez amaitzen dut gehienetan. Kanpotik ikusita aspergarria da, hurbiletik bizita tragikoa, eta nirea eta beste hainbatena den distantzia ertainetik, berriz, tragikomikoa, aldartearen eta gertakizunen larritasunaren arabera.

Baina, historia handia begiratuz gero eta gizarte baketsuak zeintzuk izan diren aztertzen hasten bagara, zertaz ohartzen gara? Bada, bakea diktaduren pribilegioa dela. Pax romanarekin hasi eta geroztikako bake egoera guztiak botere bakar baten indarkeria sistematizatuaren emaitza izan dira, salbuespenik gabe. Beldurrean oinarritzen da bakea. Arrazoi du PPk esaten duenean frankismoarena aro baketsua izan zela. Ordea, nork nahi du bake horretatik gehixeago? Bestalde, bakeak beti suposatu du gatazka kanpo aldera trasladatzea. Hots, barruan bakea lortzeko gizarte “baketsua”k kanpoan aurkitu behar du etsaia –Amerikako Estatu Batuek (AEB) hain ongi egiten dakitenez–.

Azkenaldion modan jarri da goi-politikagintzan AEBetatik datorren storytelling delakoa. Diskurtso ideologikoak ez duenez jada jendearengan eragin emozional aski azkarrik, horren ordez politikaren gionizazioa jarri dute indarrean. Bizitza politikoari osagai narratiboak txertatzen zaizkio, ipuin itxura har dezan, telesail bat bezain entretenigarria eta adiktiboa bilaka dadin. Sarkozy presidentearen bizitza pribatuaren instrumentalizazioa litzateke guztiz kontzientea den estrategia horren adibiderik berriena eta nabarmenena. Finean, politikagintzan betidanik existitzen den zerbait da, baina lehen planora pasatu da storytelling izenpean.

Nago ez ote beharko genukeen guk ere halako zerbait landu nekea uxatzeko, “gauza”rekiko interesa berpizteko, eta lehen-lehenik gure artean. Zeren eta, nahi ala ez, gatazka hau luzerako daukagu –mende eta erdi daramagu horrela eta ez dut ikusten zergatik aldatuko litzatekeen egoera egunetik biharamunera–. Hitzak higatu egiten dira, errepikatzearen poderioz, eta uste dut darabiltzagun hitzak gu baino are nekatuago, gastatuago, daudela euskal gatazkari dagokionean. Kazetaritzaren korpusa aztertzen duzuenok, Jose Inazio, badakikezue hori beste inork baino hobeto. Harold Ramisen Groundhog day filman bezala, egunero egun bera dela iruditu izan zaigu behin baino gehiagotan egunkarien izenburuak irakurtzerakoan.

Horregatik, ez bagaitu asperraldiak hilko beharrezkoa deritzot asperraldia hiltzeari. Hauteskundeak irabazteko ez dago berrikuntza ideologiko handirik proposatzerik –dena esanda dago eta ez behin edo bi bider, milaka aldiz baino–. Aldiz, posible da hitz berriak proposatzea eta gizarte honetan aspalditik indarrean –edo ahulean– dauden Narrazio Handiak zertxobait eguneratzea. Gidoilariak behar ditugu. Narrazio berri on!

Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


Eguneraketa berriak daude