Auto striptease

  • Badira berba batzuk polisemiko direnak, erabat. Ttakunkideok hitzetik hortzera darabilgun “auto” delako hori da bat. Autoa da kotxea: automobila, beribila. Autoa da teatroa, erlijio-antzerkia. Autoa da auzibide-agiria, epailearen ebazpena.
Jose Inazio Basterretxea
Jose Inazio Basterretxea EHUko irakasleaAol
“Auto” delako hori, izan, aurrizki famatua ere bada: autonomia, autografoa, autozentratua… Berezkotasun-ideia bat ekartzen digu horrek gogora.

Denak autodun, eta denak ekologista. Zintzo arraio denak, den-denak: ministro izan, ekintzaile izan, soldadu izan, apaiz izan. Baita Al Gore bera ere.

Dokumental saritu eta famatu hori ikusi diot nik ere amerikarrari. Eta, Ur, gustatu, niri ere ez zait batere gustatu. Zalditeriaren zazpigarrena bezala, ekologismoaren banderaren kirtenarekin jarri baita gure atzean.

Halere, lagunak, nire asmoa ez zen ekologismoaren zentzu puruaz aritzea. Ezta kotxe konpartituen zentzu hertsiaz. Ez. Ez zen hori nire asmoa. Gai interesgarria den arren. Oso. Ezinbestekoa. Hil ala bizikoa. Halere, ez zen hori.
Argia izan ez baldin banaiz izkribuetan, barkatu. Edo, ziria sartu badizuet nahigabe.

Ihes egin diozue gaiari, lagunok. Etsitzeko asmorik ez dut… Auto konpartituarena, metafora zen. Hitz jokoa. Gauzak argi esateko, argi ez esatea. Politikaz ari nintzen. Antonomasiaz, politikaz.

Ur, Iparraldea deitzen diogun horretan bizi zara zu, Akitanian galduta. Nafarroako Erreinua deritzoten horretakoa zaitugu zu, Angel. Mendebaldeko Euskadi Autonomi Erkidegoa bataio-izen luze xamarra eman dioten horretan ordaintzen ditut nik neure zergak. Hiru esparru eta hiru espektro.

Auto konpartituari buruz ari nintzenean, ari nintzen gure lurraldeetako administrazio-estatusak hobetzeko akordio politiko esanguratsu eta posible direlakoei buruz.

Orain arte esandakoak entzunda, eta idatzitakoak irakurrita, etxe honetakoak nahiz bestekoak, uste dut gure politikari nagusiak ez daudela prest politika modu ekologikoan praktikatzeko eta kudeatzeko. Susmoa dut, susmo, autoa konpartitzeko asmorik ez dutela martxoan. Erratuta egon nahi nuke.

Triste nago, zeren toberak jo gabe joan baitira aurtengo San Martinak… Txerri gorriak hil dituzte baserrian. Bolandera eta suziri hitsak jaurti Getxoko Justizia Jauregian. Arau guztiak hautsita ibili da Borboia Ameriketan. Baina, berakatzak erein gabe geratu dira.

Telesforo Monzon zenaren Maltzagarainoko ekinbide politiko konpartituaz ari nintzen auto konpartituaz ari nintzenean. Bidenabar, politika abertzalearen eite ekologikoaz ari nintzen. Politika abertzalearen ustiatze iraunkor eta ekologikoaz, hain zuzen ere.
Martxoko hauteskundeei begira, “ni” eta “neu” dira egungo politika-ereduek sustatzen dituzten argudio kamuts eta herrenak. “Ni” eta “neurea”. “Ni” eta “neurekin”. “Ni” eta “neuri”.

Lehen hitzak ikasi berri dauzkan etxeko iloba gaztetxoa ekartzen dit politika horrek gogora. Auzo-lotsak gorriturik nago, politika deitzean horri.

Orain arte alderdi bati eta besteri entzun izan diedana entzunda, eta gauzak doazen moduan, laguntxoak, martxokoetan zaila izango zait inori ematea nire botoa. Espainiako futbol-ligarako bada ere, Maltzagarainoko gastuak partitzen ez baditugu, nago ez naizela inoren autoan sartuko. Barregarriak iruditzen zaizkit ikurrinak Gasteizko Legebiltzarrean, San Mameseko palkoetan, Iruñeko arrano tabernetan…

Nora ez dakidan arren, tentazioa dut hara bizikletaz joateko, han toberak jotzeko bakardadean… edo kanpaia.
Angel, autobus-geltoki berria egin dizuete Iruñean, telebistak hala esan du. Hurbilago geratu al da orain Maltzaga hortik?

Azkenak
Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Paula Estevez
“Irudia alboratuta geratu da beti Euskal Herrian”

Mila lan egitetik bizi dira, sarri, marrazkilari eta ilustratzaileak. Ezaguna da sektorearen aspektu hori. Prekarietatea deitu ahal zaiona nagusiki; ikusezina izatea ere bai. Paula Estévez (Donostia, 1984), esaterako, ARGIAn ikusi izan dugu azken bost urteotan, sarri... [+]


2024-12-18
Merkatua da, lagun

Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak etxebizitza duina izateko eskubidea aitortzen du, bizi-maila egokia izateko eskubidearen parte gisa. Antzeko terminoetan mintzo da Hego Euskal Herrian inposaturiko Konstituzioa ere bai. Baina, letra txikiak, hain txikia ezen ezin den... [+]


2024-12-18 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Loa

Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Hitzen poetika

Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Eguneraketa berriak daude