Zuzentasunaren paradisuak


  • Aurrezki kutxetako iragarkiak bihurtu dira azkenaldian zuzentasunaren bozeramale. Bizkaikoak, orain hilabete batzuk, bizitza sano eta zoriontsurako aholkuak ematen zituen: neurrian eta taxuz jan, ariketa egin, baita sexuala ere, zaletasunen bat praktikatu eta... noizbehinka libururen bat irakurri. Ehun urte bete zituela-eta telebistaz emititutako zortzi minutu t´erdiko bideoan, norbanakoaren bizitzatik haratago, jardun kolektiborako arauak ere ematen zituen. Antologikoa.
Judit Fernandez
Neurri txikiagoan, Gipuzkoakoaren iragarkiek ere bide beretsutik jotzen dute. Osagaietan “politikoki zuzena”ren topiko guztiak: gizatasuna, berdintasuna, kolore eta jatorri guztiak geure egitea, natura zaintzea... Txapelduna, dena den, Nafarroakoa gertatu da, “Revolución” aldarrikatuz sartu baita ondoko probintzietan, kolore gorriz apainduta, bide batez sanferminetako zapia soinean.

Egia esan, beti izan dute aurrezki kutxek aginterako joera. Joan den mendearen lehen erdiko karteletan dago orduko mezua: aurreztu ezazu! Gaur egun, aurreztea sustatzeko egiten dituzten kanpainetan, oraindik jubilaturen bat edo beste engainatuko dute, etxera eraman dezan begiratu hutsarekin pitzatzen den kopa kolekzioa edo sekula erabiliko ez duen maleta jokoa. Sustatu, benetan sustatzen dutena, ez baita dirua aurreztea, xahutzea baizik, zorpean bizitzea behin betirako. Tonu txistosoan, pisua, norberarena ez, aurrezki kutxarena dela esatea, errealitatea deskribatzea besterik ez da. Berdin aipa genitzake autoa, plasma telebista, bainu-ontziaren ordez jarritako dutxa edo modako tokiren batera egindako bidaia.

Aurrezki kutxetako iragarkien sortzaileak ez dira batere ergelak, ez inozoak. Mundu atsegina, ziurra, samurra, erosoa irudikatzen dute. Paradisu domestikatu eta zibilizatua, ongizatez borborka. Badaezpada, ezustekoren bat dagoenerako ere badituzte irtenbideak. Alegia, zu hilko bazina, zure ondorengoei gauzak ondo bideratuta uzteko modua eskaintzen/gomendatzen dizute.

Kontua da heriotza iritsi bitartean bizi beharra dagoela, ahal den ondoen. Eta hor lanak. Gertatzen da, adibidez, Iberdrolak igogailurako argindarra etenda uzten duela ostiral batean, ezinduta dagoen pertsona etxera itzuli eta bigarren pisura igo ezinik. Deitu fakturan jartzen duen telefonora, eta makinari atarikoak esplikatu ondoren erantzuten dizute auskalo nondik, zure herria kokatzen urrutitik ere ez dakiten tokiren batetik nolanahi ere. Arazoa azaldu eta ematen dizuten soluzioa hauxe: bilatzeko matxura konponduko duen elektrizistaren bat eta hortik aurrera, hau da, astelehenean, joango dela teknikoa. Elektrizista bilatu, ikerketan hasi eta... deskubrimendua: kontagailurik ez dago. Eguerdian ibili den Iberdrolako langileak –subkontratatuak– eraman du nonbait, erratuta.

Telefonikarekin, antzera. Bi aste, dei saio amaigabeetan, matxuratuta dagoen tresna aldatzeko eskatuz. A! eta euskaraz mintzatzeko aukera, ahaztu, bestela oraindik hor zaude makinarekin hizketan trabatuta, aurrera egin ezinik.

Zerbitzuetako enpresa handien gaur egungo protokoloak horrelakoxeak dira. Kalitatearen K, Q, edo dena delako ikurrak harro erakutsiko dituzte. Iragarkirik garestienak ordainduko dituzte energia berdea eta komunikazio mugagabeak aginduz. Lehiatu, publizitatean lehiatzen dira, ez zerbitzua behar bezala eskaintzeko garaian. Eta, hori bai, den-dena, aurrezki kutxekin partekatzen duten zuzentasunaren diskurtsoa beti aurretik jarrita.

Azkenak
2024-10-03 | Gedar
24 orduko barauak egingo dituzte aste honetan Euskal Herrian, Palestinarekin elkartasunez

Ostegun arratsaldean hasiko dira baraualdiak, eta bost gune antolatu dituzte ekimenari lotuta: Bilbon, Altsasun, Donostian, Gasteizen eta Iruñean. Larunbat eguerdian, berriz, manifestazio handi bat egingo dute Bilbon, palestinar erresistentziarekin elkartasunez eta... [+]


Marixol Iparragirreren kontrako epaia artxibatu du Auzitegi Nazionalak

Miguel Angel Blanco PPko zinegotzia bahitu eta hiltzearen ardura politikoa egotzi nahi zioten, baina auzia preskribatuta dagoela iritzi dute epaileek.


EHUko Zuzenbide fakultateko ikaslea
“Hasieratik neurri zorrotzak hartu beharrean, ikasleen erantzun irmoaren zain egon da EHU”

Azken egun hauetan, "Faxistak kanpora!" lelopean EHUko Zuzenbide fakultatean eramandako borroka antifaxistaz hitz egin dugu anonimotasuna atxiki nahi izan duen ikasle batekin. Sare sozialetan frankismoa goraipatzen eta mezu xenofobo, matxista eta homofoboak zabaltzen... [+]


2024-10-02 | Leire Ibar
Emakumeenganako diskriminazio sexista %18,5 igo da azken bi urteetan

Honakoa dio Arartekoak argitaratu duen ikerlanak. Jarrera matxisten inguruko azterketak Euskadiko nerabe eta gazteetan jarri du fokua. Diskriminazio gehien gertatzen diren espazioak kalea eta sare sozialak dira.

 

 


Montse Borda. Pinturaren artisaua kobazuloan
“25 urtez astebururo fabrikan ari naiz, baina horrek astegunetan tailerrean egotea ahalbidetzen dit”

Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]


2024-10-02 | Julene Flamarique
Lan-baldintza “miserableak” salatu zituzten langileak kaleratu ditu The Champions Burgerrek

Iruñerriko Laneko Autodefentsa Sareak The Champions Burger jardunaldian langileek pairatzen dituzten lan-baldintza kaxkarrak salatu zituen aurreko astean The Champions Bugerrek langileak esplotatzen ditu lelopean.


2024-10-02 | Inma Errea Cleix
Ez da sexua

Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]


2024-10-02 | Itxaro Borda
Tupperware

Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]


2024-10-02 | Hiruki Larroxa
Gizonen anaidia akabatzeko premia

Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]


2024-10-02 | Cira Crespo
Euskaldunen eraztuna

Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]


2024-10-02 | Jesús Rodríguez
Amerika Kopa eta elefantea gela erdian

Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]


2024-10-02 | Moon of Alabama
Gerra hurrengo fasera iritsi da

Irailaren 17ko astean, Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk erabaki zuen Hezbollah-rekin Libanon zuen misil trukea beste maila batera eskalatzea, eta erabateko gerra hastea.


Enarak beti itzultzen dira

Maule, 1892. Zaraitzu ibarreko zortzi emakume espartingile Zuberoako hiriburutik etxera abiatu ziren, baina bidean, Larrainen, elurteak harrapatuta, hotzak hil omen zituen denak. Zortzietatik zazpiren izenak iritsi zaizkigu: Felicia Juanko, Felipce Landa, Dolores Arbe, Justa... [+]


Eguneraketa berriak daude