Auto (de fe) konpartitua

  • Aitor dut autoan zerbait esan nahian nenbilela, Angel, eta azkenean mutu geratu naizela ez nuelako ondo ulertzen zertaz ari zineten. Enpin, hori da, apika, auto konpartituaren xarma, eta ekologiaren mesedetan baldin bada, gaitzerdi. Bart arratsean, hain zuzen, Al Gore-ren dokumental famatua begiratu dut. Hilabete zenbait itxaron ohi dut sobera aipatzen ari diren filmeak ikusi aurretik. Apar mediatikoa desagertzen denean uraren hondoa hobeto ikusten delakoan. Gauza asko dira susmagarriak filma horretan eta beste gauza bat, berriz, guztiz dezepzionagarria.

2007ko azaroaren 12an
Ur Apalategi
Ur ApalategiDani Blanco
Has nadin susmagarriekin. Lehenik, Al Goreren hauteskunde kanpaina berri baterako publierreportajea da filma. Ez dakit nola onar dezakeen Al Gorek lotsarik sentitu gabe filmeak maila berean jartzea bere ibilbide pertsonala eta gure planetaren biziraupena. Obszenoa da, alde horretatik, filma. Irabazi dituen Oscarrak merezigabeak iruditzen zaizkit, bestalde, zinematografikoki ez duelako ezertxo ere balio. Errepikakorra da, gidoi kaxkarra dauka, eta Al Gore bezain geza da. Beste gauza susmagarri bat zera da, Al Gorek erabiltzen duen komunikazio teknika. Zientzia erabiltzen du argudio nagusi gisa, bere etsaien a-zientifikotasuna salatuz. Konforme. Baina orduan zergatik erabili publikoaren presentzia presioegilea? Kamerak etengabe filmatzen ditu areto handi batean bilduta dauden ikus-entzuleak, baina nortzuk dira, zer da ikusten ari garena, hitzaldi bat gehiago ala filmaren grabaketaren karietara egindako ekitaldi berezi bat? Ez zaigu esaten. Eta hau ez da zintzoa. Zeren publiko hau instrumentalizatu egiten du dokumentalak, Al Goreren koro pasibo bihurtuz. Al Gore bere etsaiez trufatzen den bakoitzean, publikoaren irria entzun dezakegu. Inkisizioak behiala egiten zituen auto de fe jendetsuetan kondenatuak edo liburuak plaza nagusian erretzen ziren sinesmen zuzena ondo txerta zedin jendearen kontzientzian. Bada, filmean agertzen dena auto de fe sasi ekologista bat da, mass-medietan zabaltzen den irri publiko trufatia delarik egungo erreketetan erabiltzen den sua.

Denok dakigu trufak eta suak ez dutela zerikusirik zientziarekin. Gure planetaren etorkizuna jokoan badago, goazen irri grabatuak moztera eta serioski ari gaitezen unetxo batez. Baina hori da behar bada gaurko mass-medietan inoiz ikusi ezingo duzun irudi tabua: norbait txisterik egin gabe edota irribarrea ezpainetan eduki gabe mintzo dena. Seriotasuna da gaurko pornografia, eta irri kontsentsuala bere ifrentzu politikoki zuzena.

Orain aipa dezadan filmearen alde dezepzionagarria. Hain gaude ohituta filme hollywodiarretako katastrofismora, ezen bitxia egiten baita dokumentalaren amaiera. Filmearen lehen hiru laurdenetan dena ondo doa: haize zirimola erraldoiak, uholde biblikoak, sute alimalekoak, glaziarren pitzaketa erdiragarriak… Gure haurrengan pentsatzen hasten gara eta bururatzen zaigu behar bada ez dela beste belaunaldi asko etorriko gure historiari jarraipena emateko –eta baliteke hori gauza ona izatea, azkenean gizateria perbertso hau beste zerbaitek ordezkatu baleza…–. Gure gose apokaliptikoa nahiko ondo asetzen du filmeak. Baina azken laurdenean dena okertzen da. Zer diosku Al Gorek? Bada, dena konpondu daitekeela. Baina ez Bruce Willis agertuko delako azken unean. Ez. Denok batera, gobernuak, biztanleria arrunta, gai garelako klimaren berotze prozesua gelditzeko. Eguneroko gauzatxoetan indarrak eginez, hondakinak erreziklatuz, autoa konpartituz…

Ikusten duzue filme hollywoodiar bat horrela bukatzen: Bruce Willis bere hondakinak erreziklatzera eramaten superheroi laneguna bukatu ostean? Funtsean, Al Gorek esaten diguna da aurrerantzean bera bezain tipo aspergarria izan behar dugula planeta salbatzeko.

Gaizki ulertu al dut filma Jose Inazio? Lagundu iezadazu mesedez.

Azkenak
Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Eguneraketa berriak daude