Berezko beroa

  • Mandarinen eta beste garrazkien antzerako eragina du, agidanean, baratxuriak (Allium sativum) osasunean. Garrazkitik bat ere ez, baina garraztzat du askok baratxuria, pittin bat min edo beroa izateaz gain ahoko zuloan uzten duen usain estalaktita ez baita nolanahikoa. Horixe izan da baratxuria hortzez jo beharrean zeharka begiratuz arbuiatzeko arrazoi nagusia. Gordinik janez gero latz garbitu, nobedadeak ekar ditzaketen onddo eta bakterioak akabatu eta, adi, berotu egiten omen du, mariberotu edo martinberotu, alegia.
Beroaldia zertzera ahoa itxita ezin azaldu, ordea, inorengana... Argentinarrak berotu diren arte. AEBtako Nekazaritza Departamentuko ARS Ikerketarako Agentzia entzutetsuarekin bat egin eta baratxuri gordinaren eta berotuaren arteko aldea ikertzeari ekin diote. Beraien ustez baratxuriaren mesederik eztienak bihotzak jasotzen ditu: sufredun tiosulfinatoek arteria presioa apaldu eta odoleko plaketa multzoak desegiten dituzte, nonbait. Munduaren erdiak baino gehiagok jan aurretik baratxuria erre edo egosi egiten duenez, horrek bere sendagaitasunean duen ondorioa aztertu nahi izan zuten. Baratxuri begiak oso-osorik eta zanpatuta egosi, labean erre eta mikrouhin labean eginda parez pare jarri zituzten. Ondorioa hauxe, zanpatu eta juxtu antzera erre edo egositakoak ederki eusten dio bere sendatzeko gaitasunari. Salbuespen argi eta garbi bat ere azaldu dute: mikrouhin labean egindakoek beren onura guztiak galtzen dituzte. Eta ez dute nonahi argitara eman, Journal of Agricultural and Food Chemistry Nekazaritza eta Elikagaien Kimika aldizkarian baizik.

Han, Argentinan, politikoen estiloan aberastu denaz “tiene más propiedades que el ajo” esaten dute, landarearen berezko gaitasunak eta lapurrak bereganatutako jabegoak adierazteko erabiltzen den hitz berarekin jokatuaz.

Azkenak
Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Udalek espresuki euskaraz jardutea baliogabetu du Gorenak

EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.


2025-04-11 | ARGIA
Lekeitioko musika bandaren zuzendariak jazarpen salaketak jaso ditu

Lekeitioko Udalak jakinarazi du bandako zuzendariak tratu txarrak eman izana jaso dutela, hainbat testigantzaren bidez. Udalak azaldu du, Eusko Jaurlaritzaren aholkuak jarraituta, hainbat pauso eman dituztela, besteak beste, zuzendariarekin hitz egin, eta testigantzak jaso... [+]


Turismo bidaiak antolatu ditu Israelgo Armadak Siriari lapurtutako lurretan

Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.


Erdi Aroko emakume kopistak

Orain arte uste izan dugu Erdi Aroan eta inprenta zabaldu baino lehen liburuak kopiatzeaz arduratu zirenak gizonezkoak zirela, zehazki, monasterioetako monjeak. 

Baina Bergengo (Norvegia) unibertsitateko  ikerlari talde batek ondorioztatu du emakumeak ere kopista... [+]


Italiar sukaldaritza ez da existitzen

Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]


Salaketa jarriko du Ertzaintzaren tiro baten ondorioz barrabila galdu zuen gizonak

Ospitaletik irten eta berehala prentsaurrekoa eman du Iker Aranak, Errekaldeko gaztetxearen aurrean. Gaztetxearen desalojoan ertzainek "neurrigabeko indarkeria" erabili zutela salatu du, eta salaketa hurrengo egunetan aurkeztuko du.


Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Hutsuneak

Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Noiz: apirilaren 5ean.
Non: Markina-Xemeingo Akerbeltz Gaztetxean.

---------------------------------------------------------

Erosketetarako orgatxoa barazkiz beteta egin dut gaztetxerako bidea, eta haiek mozten eman dugu iluntzea... [+]


2025-04-11 | Estitxu Eizagirre
Bertso eta pilota zaleentzat saio berezia Zumarragan larunbatean

Gipuzkoako Euskal Pilota Federazioak 100 urte betetzen ditu aurten. Ospatzeko antolatu dituen ekitaldien artean dago apirilaren 12an Zumarragan egingo den bertso saio berezia. Pilotari bat arituko da gai-jartzen, eta pilotarekin harremana duten Gipuzkoako lau bertsolari kantuan... [+]


2025-04-11 | El Salto-Hordago
“Gatazka eta abusua ez dira gauza bera”, feminismoko eztabaidei heltzeko

Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.


Palestinaren alde mobilizatu diren 300 ikasleri bisa kendu diete AEBek

Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.


2025-04-11 | Irutxuloko Hitza
Helena Tabernak irabazi du Giza Eskubideen Zinemaldiko Saria

Helena Taberna zinegileak jasoko du aurten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren Saria. Sariaren entrega ostiralean, apirilak 11, 20:00etan Viktoria Eugenia Antzokian ospatuko den bukaera emanaldian izango da.


Eguneraketa berriak daude