Errioxako ardogileak Bruselaren aurka
- Jatorri Deitura Errioxa duen ardo sektorea Europako Batzordeak 2008ko otsailerako egin nahi duen ardoaren merkatuaren erreformaren aurka mobilizatzen hasi da. Landaketak liberalizatzea arbuiatzen dute, oraingo etiketak defendatzen dituzte
eta ardoa sustatzeko neurriak eskatzen.
Landaketen liberalizazioa arbuiatzea, oraingo etiketak defendatzea eta Errioxa JDK ardoa sustatzea dira plataformaren ardatzak. Europako Batzordeak nahi duen moduan egiten bada, eragin zuzena izango du ardotik bizi diren milaka familiarengan. Arabako Errioxan 2.000 ardogile baino ez badira ere, 11.000 dira ardotik bizi direnak. Errioxa osoan ardogileak 20.000 dira eta, ondorioz, milaka asko kaltetuak.
Europar Batasunak nolako erreforma nahi du?
Europako Batzordeak produkzio soberakinak kendu eta beste merkatuekiko lehiakortasun handiagoa lortu nahi du. Erreforma hori koordinatzen duen Europako Nekazaritzako Komisariak dioenez, “Europar Batasuna aitzindaria da sektorean, baina merkatu-kuota galtzen ari gara lehiakideekiko”. Lehiakide horiek Europako merkatuetan sartzen ari diren ardo txiletarrak, argentinarrak eta estatubatuarrak dira. Bruselak, lehiaketa horri aurre egiteko, merkatuan irteerarik ez duten ardoak kendu nahi ditu diru-laguntzak ukatuz. Hortaz, sektorearen erregulatzaile bakarra merkatua izatearen alde jokatzen du.
Erreformak bost alderdi ditu azpimarratzekoak. Hasteko, 20.000 hektarea mahasti erauzi nahi ditu 2008tik aurrera. Erauzitako hektarea bakoitzeko 7.174 euro emango ditu lehen urtean eta bosgarren urtean 2.938 euro. Bigarrenik, diru-laguntzak kenduko dizkiete brandyarentzat, Oportorentzat eta muztioarentzat alkohola destilatzen dutenei. Hirugarrenez, ardo guztien etiketetan uzta eta mahats barietatea jartzea nahi dute. Orain arte arau hori jatorrizko deiturek baino ez zuten bete behar. Laugarrena, “diru-hornidura nazionalak” landatutako azaleraren, produkzioaren eta gastu historikoaren arabera banatu nahi dituzte herrialdeetan. Eta azkenik, Batzordeak 120 milioi euroko erreserba gordeko du, Europar Batasuneko ardoa sustatzeko ekintzak finantzatzeko.
Erreformaren aurka euskaldunak zein espainiarrak
Erreforma honek, guztiek bezala, aldeko eta aurkako jarrerak sorrarazi ditu. Espainiako, Frantziako, Portugaleko eta Italiako bost jatorrizko deitura –jatorri deitura duten ardogileen %80– erreformaren aurka agertu dira. Ardogile euskaldunak eta errioxarrak sektorea liberalizatzearen, kontrolik gabeko etiketaren eta sustapen ahularen aurka daude, erabat. Euskal ardogileen eta gainerako errioxarren iritziz, 2014tik aurrera liberalizazioa abian jarriz gero, hau da, gaur egungo mugarik gabe mahastiak landatzen utziz gero, jatorrizko deitura hondatu egingo litzateke eta “mahastizain guztiak desagertuko lirateke”. Erreforma bere horretan egingo balitz, familia mailako mahastizaintza, ardogile eta ardandegi txikiak desagertuko lirateke eta Errioxa hiru latifundio handiren eskuetan geldituko litzateke.
Mahastizain euskaldunei eta errioxarrei mahastiak erauzteak ez dauka zertan kalte handirik eragin, produkzioa eurek mugatzen baitute kalitatea eta errentagarritasuna hobetzeko asmoz. Hala ere, nahiago dute erauzteko gastatzen den dirua komertzializatzeko eta egiturak modernizatzeko erabiltzea, prezioak eta errentagarritasuna bermatzeko. Baina jatorrizko deituren kezkarik handiena landaketen liberalizazioa da. Erauztea sustatu ondoren, Bruselak mahatsondo berriak landatzeko murrizketa guztiak kendu nahi ditu. Gaur, mahastiak lantzeko landatze-eskubidea behar da. Errioxa eta antzeko jatorrizko deituren kasuan eurek mugatzen dituzte landatu beharreko hektarea kopurua eta hektareako gehienezko produkzioa, eta horrela, kalitatea hobetzea lortzen dute. Europako Batzordearen erreformak ez du aukera hori aintzakotzat hartzen.
Erreformak arrakasta izaten badu eta Bruselak proposatzen duen eran egiten bada, enpresa handiek, Errioxako mahatsa erabiliz, beste herrialde batzuetan egin dezakete ardoa, baina hango jatorrizko deiturarekin. Horregatik daude erreformaren aurka Espainiako, Frantziako, Portugaleko eta Italiako jatorrizko deiturak. Bestalde, ardandegi handiak biltzen dituzten eta negozio-zifra handiak dituzten erakundeak, besteak beste, Ardoaren Enpresa Ardogileen Batzordea edo Ardoaren Espainiako Federazioa erreformaren alde daude.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.
Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]
Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta
EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]
Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.
