60 metodoa
- Garai itsusiak bizi ditugu; batzuk, garai latzak. Akabo arin eta baikor bizi gineneko sasoi hura. Egurra ari du. Eta, hala ere, eutsi egin behar zaio hasitakoari, prestatu beharra dago eguzkia itzultzen denerako, beti itzultzen baita.
Badago, beraz, lanik aurreratuta. Ikus dezagun nola segi bidean.
Berdinketa itxura. Akordioaren funtsa jartzen badugu marko juridiko-politiko berrian, ordezkari politikoen ia erdia legoke egungo markoari eustearen alde, eta erdia pasatxo markoa sakon aldatu guran. Hortik dator berdinketa itxura, eta egungo markoaren defentsa: erdia gehi bat ez da nahikoa markoa aldatzeko. Baina ez da zentzuzkoa, ezta ere, erdia ken batek blokeatu ahal izatea aurrerabidea, are gehiago blokeo horrek egoera latzean sartzen bagaitu.
Gehiengo kualifikatua. Horrelako arazoak badaude gizarte egituretan ere, eta aisa konpontzen dira metodologia egokiarekin. Gai potoloetan berdinketa modukoak gertatzen direnean, gehiengo kualifikatuak adosten dira eta horiek lortzeari ekiten diote alde biek. Modu askotan kualifikatu daiteke gehiengo bat, neurri ezberdinetan. Nik 60a proposatzen dut.
Zergatik 60? Ez dut kalkulu berezirik egin, ea galga horrek nori egiten dion mesede. Eta ez lidake inportako gehiengo kualifikatuaren neurria beste nonbaiten jarriko balitz. Nik 60a hartu dut Europak landu zuen sasi-konstituzio hartatik, han ere adostasun erabatekoaren eta blokeoaren arteko erdibidearen bila ibili ziren eta. Uste dut azkenean bi neurri jarri zituztela: gehiengo kualifikatuak behar zuen ordezkarien %55a, eta hauek ordezkatzea populazioaren % 60a. Bietan 60 jarrita, egin dezagun ariketa bat.
60 metodoa. Jar ditzagun alderdi politikoak lanean, akordio bila, Loiolan bezala. Gutxienez han omen zeuden hirurak ados jartzen badira, EAEn aisa gainditzen dituzte bi 60ak. Agian ez, ordea, Nafarroan. Demagun egungo egoera dagoela eta akordioaren aldekoak direla erdia pasatxo. Blokeoa desegiteko bidea da akordioari buruz herritarrei galdetzea. Hauen %60a ados balego, akordioak aurrera egin beharko luke; eta, bestela, alderdiek negoziatzen jarraituko lukete.
Behin lortuta %60ko adostasuna gainditzen duen akordio bat, hori gauzatzeko konpromisoa izango luke gobernu zentralak eta, hala ez balitz, konfrontazio demokratikoaren garaia litzateke.
Metodoaren argia. Zinez uste dut komeni zaigula teknikari eta metodologiari leku handiagoa ematea politikan. Ditxosozko “transbersaltasuna” adibide hartuta. Helburu gisa lotzen bada alderdi jakin bat akordioan sartzearekin, orduan blokeorako tresna bihurtzen da alderdi horrentzat. Aldiz, kopuru batekin definitzen denean noiz den gehiengo bat nahikoa “transbersal” –ordezkari edota herritarren portzentajean– blokeo ahalmena deuseztatu egiten da.
Beste hitz fetix bat: sedukzioa. 60 metodoak argitzen du non eta zertarako behar den bereziki seduzitzeko gaitasuna: Euskal Herrian, eta ordezkarien edota herritarren %60a konbentzitzeko. Sobranterik balego, orduan bai, “eman eta zabal zazu”.
Era berean, argi legoke gehiengo juxtuarekin konfrontaziora doanak ez duela arrakastarik izango eta albo-helbururen batekin konformatu beharko duela. Alde ederreko tenorean joango litzateke Ibarretxe Madrilera, atzean balerama gehiengo kualifikatuaren metodologia bat adostuta.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
.jpg)
Ikasturtea hasi denetik hirugarren greba eguna izan da ostegunekoa Nafarroako Hezkuntza Publikoan eta goizeko mobilizazioen ondoren, LAB, Steilas, ELA eta CCOO –protestaren deitzaileak– pozik agertu dira. Euri jasak eta hotzak lagundu ditu etengabe irakasleak... [+]
Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.
Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]
EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]
.jpg)
Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]
Genero-indarkeriaren biktima den emakume bat eta haren bost seme-alabak, horietatik hiru hemezortzi urte beherakoak, etxetik bota nahi izan dituzte ostegunean. Erabakia aurrera eramateko baldintzarik ez zegoela argudiatuta ez dute kaleratzea burutu, baina beste data bat... [+]
Eusko Jaurlaritzak isunak kendu dizkie ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortuak izan ziren Donostiako herritarrei. Manex Ralla eta Amaia Abendaño dira herritar horiek, isunak kendu dizkietela baieztatu diote hedabide honi.
.jpg)
EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]
AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".
Ostegun honetako Udal Osoko Bilkuran eztabaidatu eta bozkatuko dira Amurrioko Udaleko 2025erako aurrekontuak eta, beste behin ere, Udal Gobernuak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen hitzarmen eta dirulaguntza berrezartzeari.
Kar Kar Car auto elektrikoen erabiltzaileen kooperatiba ibilgailuen flota handitzen eta bere zerbitzua Iruñerriara zabaltzen ari da.
Asteazkenean ekin zion Laudioko enpresak labea hozteko prozesuari, Eusko Jaurlaritzako teknikarien bermearekin. Langileak haserre eta "engainatuta" azaldu dira erakundeen jarrerarekin: "Gu babestera joan eta langileen ondoan egon behar zuena, ez da egon"... [+]
Lizarrako Udalaren jarrera autoritarioa salatzeko sortu zuten Beef D'Alda abestia, eta horren harira auzipetu dituzte. Adierazpen askatasuna aldarrikatzeaz gain, otsailaren 8rako egitarau bat antolatzen ari dela jakinarazi du musika taldeak.
Bizieskola ekimenaren bitartez Gasteizko Eraman kooperatiba ikastetxeetako umeak trebatzen hasi da ikasturte honetan, hirian bizikletaz segurtasunez eta modu independentean ibiltzeko. Gasteizko Udalarekin batera parte hartzen du ekimenean, eta kooperatibako kideek ikastetxeetako... [+]