Bakearen usoa?
- Waterloo (Belgika), 1815eko ekainaren 18a. Napoleon Bonaparteren armadak porrot egin zuen eta Wellingtongo dukeak berria Ingalaterrara ahal bezain pronto iristea nahi zuen. Biderik azkarrena erabili zuen: Nathan Rothschild-en usoak. Uso mezulariei esker, berehala ziren Ingalaterran garaipena ospatzen eta, sari gisa, hegaztiek nahi adina janari eta teniente gradua jaso zuten.
Baina bakearen sinbolo hauek XX. mendeko gerra handietan izan ziren bereziki gerrako tresna. Lillen (Frantzia), esaterako, Lehen Mundu Gerran “eroritako” 20.000 usoen omenezko monumentua dago. Lehen gerra handian hegazkin eta ontzi guztiek zeramatzaten usoak. Hegaztien %95ek lortzen zuen misioa onik betetzea eta horietako batzuek ospea ere lortu zuten euren balentriei esker. Cher Ami, esaterako, bularrean zauritu zuten bere azken misioan. Estatubatuarren Lost Batallion-eko azken usoa zen, baina helburua betetzea lortu zuen eta batailoi “galduko” 194 soldaduak bizirik irten ziren handik, usoari esker. Lehenago, Verdungo gatazkan, garrantzi handiko zazpi mezu igorri zituzten hari esker eta frantziarrek Croix de Guerre delakoa eman zioten. Joker 1917an jaio zen, eta bere 52. misioan zauritu zuten; ezkerreko begia eta garun zati bat galdu zituen, baina 1937. urtera arte bizirik iraun zuen. Spike-k, aldiz, 50. misio bete zituen inoiz zauririk jaso gabe.
II. Mundu Gerran are garrantzi handiagoa izan zuten soldadu hegodunek. Batez ere AEBetako eta Ingalaterrako museo militarretan usoekin zerikusia duten hainbat objektu eta erreferentzia daude jasota. Aliatuen aldean 3.000 soldaduk eta 150 ofizial inguruk bete zuten usoak zaintzeko lana. Normandiako lehorreratzearen berria Ingalaterrara eramaten lehena Paddy izeneko irlandar usoa izan zen; lau ordu eta 50 minutu behar izan zituen. Scotch-Lass-ek, berriz, larriki zaurituta egon arren, bere helburua lortu zuen eta Holandatik Ingalaterrara itzuli zen, 38 argazki egin ondoren. Maryk bost urtez egin zuen lan aliatuentzat, 22 aldiz zauritu zuten eta, azkenean, gatazkan hil zen.
Kapitain gradua zuten, askok hainbat domina jaso zituzten eta gatazkan hildakoek gerra heroiei zegozkien hiletak izan zituzten. Inork ez zien galdetu gerran parte hartu nahi ote zuten. Ezta bakearen sinbolo izan nahi ote zuten ere.
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Larunbat honetan egingo da Bilbon euskal preso politikoen aldeko urteroko manifestazioa. Gero eta preso gutxiago dago, baina 2011n ETAk bere jarduera armatua eten zuenean inork gutxik irudikatuko zuen handik hamabost urtera oraindik gatazka haren ondorioz espetxeratutako... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Donostiako La Cumbre Jauregian bizi ziren orduan Juan Mari Jauregi senarra eta bera, lehena Gipuzkoako Gobernadore Zibila zen garaian, 1990eko hamarkadaren erdialdean. Jauregi 2000. urtean hil zuen ETAk Tolosan.
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
Garbiñe Elizegi baztandarra erizaina da. Abenduan, Zeelanda Berrian egin duten Osasun Ekitaterako Erizaintza Indigenari buruzko Ikerketa izenburuko bilkuran hartu du parte. Bere tesia aurkeztu du: Euskal emakumeek eta genero ez-normatiboek Euskal Herrian osasungintzan... [+]
PSNk, EH Bilduk, Geroa Baik eta Zurekin Nafarroak bat egin dute Borboiak Nafarroako kultura sari nagusitik at gera daitezen. Espainiako erregeak 2015etik, Uxue Barkos lehendakari zenetik, ez daude ekitaldi handi honetara gonbidaturik.
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Iazko martxoaren 14an, polizia operazio handi bat izan zen Martuteneko Agustindarren eraikin okupatuan, Udaltzaingoaren, Ertzaintzaren eta Espainiako Poliziaren eskutik: 56 lagun atera zituzten eraikinetik eta 29 Espainiako Poliziaren komisariara eraman zituzten,... [+]
Adimen Artifizialarekin egindako disparateen biltegia handitzen ari da. Erabiltzaile arruntok sortutakoak txorakeriak izan daitezke neurri handi batean, baina Interneteko erraldoiak berak ari dira halakoak errepikatzen eta horrek larriagoa dirudi, eragin globala izan... [+]
Vithas San José klinikak fitxatu du Jaurlaritzako Osasun sailburu ohia, kargu publikoa utzi eta urte eta erdira.
Abenduaren 24an erori zen gobernua, Kaledonia Elkarrekin alderdi loialistako ordezkariek dimititu zutelako. Hori horrela, loialistek berreskuratu egin dute independentistek 2021ean lehen aldikoz lorturiko presidente kargua. Maiatzaz geroztik krisi politiko, sozial eta ekonomiko... [+]
18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.