60 urtetik gorakoak Everestera igotzen
- 60 urte izatea ez da gauza bera gaur egun edo orain dela 50 urte. Gure kirol-bizitza asko luzatu da azken hamarkadetan, eta hemendik 50 urtera gehiago luzatuko da ziurrenik.
Datu hauek ez datoz bat mendi “normaletan” ematen direnekin. Horietan, adinak aurrera egin ahala alderdi fisikoak behera egiten badu ere, zuhurtasunak eta esperientziak orekatu egiten dute ahulezia fisikoa.
Egindako azterketan datuen analisi estatistiko hutsa egin da, eta horrek ez du argitu zergatik Everesten kasuan hilkortasun-tasa hainbeste handitzen den. Gaineratu dezagun gailurrera iritsi zirenen artean, jaitsierako hilkortasun-tasa %25ekoa izan zela 60 urtetik gorakoengan, eta %2,2koa baino ez gazteengan.
Gogoratu beharra dago Everestera lehen aldiz igo ziren Edmun Hillary-k eta Tenzing Norgay-k 33 eta 39 urte zituztela hurrenez hurren balentria hori lortu zutenean, eta garai hartan eskalatzaile gehienak 40 urtetik beherakoak zirela. Aldiz, orain eskalatzaile gehienak 40 urtetik gorakoak dira, eta hogeita hamarretik bat 60 urtetik gorakoa.
Sexuen artean ez da diferentzia nabarmenik topatu. Eskalatzaile gehienak gizonezkoak baldin badira ere, hilkortasun-tasaren inguruko datuak zein gailurrera heldu direnenak antzekoak dira.
Kometa bat lehertu zen Ipar Amerikan orain 12.900 urte
Kaliforniako Unibertsitateko James Kenett eta lankideek, orain 12.900 urte gertatutako mila urteko hoztearen peskizan aritu ondoren, Ipar Amerika gainean lau kilometroko diametroa zuen kometa lehertu zela adierazi dute.
Aurkikuntza horrek hoztea eta ugaztun handien desagerpena justifika ditzake, eta urteak eta urteak dirauten eztabaidetan datu berriak ekarri. Ipar Amerikako ipar-ekialdean dagoen Laurentideko izotz-geruzan iridio askotxo topatu da, eta Lurrean dagoen iridiorik gehiena estralurtarra da; horrek eman du kometa leherketaren aztarna. Iridioarekin batera nano-diamanteak eta hainbat gas topatzeak indartu egin du arestian aipatu tesia. Uste denez, kometaren leherketak atmosfera hozteaz gain baso asko erre zituen eta ozeanoetako korronteen zirkulazioa aldatu zuen.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.
Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]
Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta
EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]
Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]