Modara egokitua

  • Amatxi josi zaleak, prêt à porter eskura errazak, eta bi fenomeno hauen arteko tempo aldea, idem egina bata (snif), bestea INEM eragilea, denbora bera, banderez gain izan daitezkeen ikurren zerrenda, ekologia eta transgenikoen auzia, zenbat garen, kontainerren burujabetza, herriko alarde®-tik Disney Worlderako baserritarkeria mundiala, Espainiako ligarekiko euskal atxikimendu ez koherenteegia. Gai horiek guztiak, eta akaso nik bereizi ez ditudan beste hainbeste, ukitu dituzu, Basterretxea, eta oraindik galdetzen didazu goruak ardatza galdu ote duen? Hala ere, nik ez dakit zer haritarik tira, batez ere, Apalategiren ttakunaren oihartzun dagoeneko urrunari zor –ezen ez gor– sentitu arren, behin bide horri ez lotzea erabaki dudalarik, identitateen balizko –eta (barkatu, pasatzen ari naiz) bolizko– naturaltasunaren eztabaidan ez kiribiltzearren. Ikuskizunak aitzina behar du.
Angel Erro
Angel ErroAIOL
Zertaz idatziko dudan, Urri zertaz erantzunaraziko diodan, oraindik buruan dabilkit. Herriko apaizak behin esan zigunez, aukeren ugariak, kontrakoa balirudike ere, ez omen gaitu libreago egiten. Gizakiak egiatan hautatuko luke bai ala ez erantzun beharrekoetan. Nik inoiz ez nion susmo onegirik hartu makinen aukeramen sistema binario honi. Apaiz bati –apaiz mota asko dago– bizitza oso erraztuko zaio dena ongian eta gaizkian erdibitzean, baliteke, baina niri ez dit balio. Askotarikotasunak dakarren zorabio edo soraio tentazioari buru eginez, erabaki dut gaur jantzietako modaz aritzea.

Jantzia ere bada gure ikurretako bat, baita amonek josten ez dakiten edo zuzenean josi nahi ez duten honetan ere. Homo symbolicusak ezin du ekidin, Midasen zorigaitz eta zorion berarekin, ukitzen duen orok esanahia har dezala. Horregatik, eta gauzak argitze aldera, nik beti aldarrikatu izan dut, lagunak nazkatzeraino, baina inoiz ez foro publiko batean, norbaitek eskuak sartu beharko zituela euskal estetikari buruzko tratatu batean, baina ez Oteizaren hutsalkeria metafisikoen ildotik, baizik eta, janzkeran, orrazkeran eta kontu ttipi horietan darabiltzagun joera nagusiak, eta beraien jatorri eta ondorioak, bildumatzeko asmoz.

“Koadrodun alkandorak, mallak, forroak, mendiko botak, maoizko galtzak, bizar eta txima luzeek identifikatzen gintuzten euskal nortasunaren eredutzat” (kakotxak nireak dira), hala dio Asier Serranok bere poema liburu berrian. Zergatik? Cristóbal Balenciaga eta Paco Rabanneren herrian esanahi nazionala eman zaio zabar ibiltzeari? Gora Euskadi Itsusia nork egin zuen aldarri?

Nik zantzu batzuk baditut. Hemen kontsigna bat da, artifizial gabe, natural agertzea. Eta Adan & Eba moda sortzaileengandik hona ez dagoenez natural ibiltzerik, agindua modu ezberdinetara interpretatzen da: duela hogei urteko estilora jantzita, baserri lanerako arropa estiloa herri edo hirirako ere erabilita, kirola ere sanoa denez kiroleko jantzia okasio guztietara egokituta, emakumeak gizonarekiko diferentziak ahalik eta gehien berdinduta. Azken honek arreta bereizia eskatuko luke. Roberto Arltek gerra aurretik Euskal Herrian eginiko bisitaldian esaten du hemengo neskatilek mutikoak diruditela, orduko kontrol sozial-erlijiosoak ez lituzke eme portatzen utziko.

Orokortzen ari naiz: baditugu Saizarbitoriaren mokasin granateak, Skunkfunk eta are Zara ere, eta seguruenik gehiengoa da hori. Ni neu, nola edo hala, dotoretik baino gehiago daukadan arren baldarretik, moda maite uste dut. Neure burua engainatzen dut kamisa bat erosi ondoren independente sentituz. Zu, Ur, zerk sentiarazten zaitu burujabea?

Azkenak
Osakidetzan euskaldunak identifikatuta: arta euskaraz bermatzeko bidean pauso bat?

Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]


“Udalak onartu duen HAPOaren ondorioz, Kabia egoera ezegonkorrean dago”

Kabia gune okupatuaren 19. urteurrena ospatzeko jarduerak egingo dituzte gaurtik domekara bitartean, apirilaren 24tik 26ra. Bi hamarkada betetzear dagoen gune autogestionatu honek hainbat gorabehera izan ditu bere ibilbidean, eta, Udala bultzatzen ari den Hiria Antolatzeko Plan... [+]


Anestesia, Delirium Tremens, Zea Mays, Talco, Zetak eta Naxker Hatortxu Rockeko iragarpen berrien artean

24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.


Izaki Gardenak
Kantuak euria atertu zuenekoa

Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.

-----------------------------------------------

Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]


Trumpek gelditzeko eskatu dio Putini, eta Errusiak dio bake akordiorako ia prest dagoela

Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]


Eguneko zentro publiko baten beharra aldarrikatu dute Uribe Kostako herritarrek

Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.


2025-04-25 | Enbata
Herriek (ere) asko egin dezakete euskararen alde

2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]


2025-04-25 | Aiaraldea
Baso Erresilentea proiektua martxan, mendietako jasangarritasunaren mesedetan

Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.


Frantziako lehen ministroaren alabak ere salatu du “bortizki jipoitu” zutela Betharramgo ikastetxean

Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]


Analisia
Denok gaude katean

Urtarrilaren 29an, gaur egungo mundu berekoi honetan ohituta ez gauden zerbait gertatu zen Laudioko Guardian lantegiaren atarian. Zuzendaritzak hango labea itzaltzeko asmoa erakutsi zuen, eta horri aurre egiteko, langileek atea blokeatu zuten pankarten bidez. Baina ez zeuden... [+]


Espainiako Gobernuak atzera egin du Israelgo balen erosketan

Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.


‘Elgarrekin’ lelopean ospatuko dute aurtengo Herri Urrats maiatzaren 11n

Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.


Aurrekontu militarren handitzea salatzeko bizikleta martxa egingo dute Bilbon

Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]


Artzain Egun jendetsua, Ordizian

Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.


MADDI OIHENART
“Kantuen ikastez hasi nintzen euskara ikasten”

1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]


Eguneraketa berriak daude