Goruetan, lihoa gorri
- Beraz Ur, prêt-à-porter delako bat da ikurriña zuri-gorri-berdea. Eramateko pronto dagoen oihal koloretsu horietako bat da euskal naziotasunaren isla eta ispilua, ikur nagusia.
Dendara joan eta segituan erosteko janzkera horixe da modaren ekonomia jakin batek behinola ekarri zigun arropa-mota. Baina, moda-filosofia ere bada prêt-à-porter delakoa.
Eramateko pronto den hori ez da etxean amona xaharrak ohiko patroiei segituta egindako brusa. Ez da auzoko ardien artilez egindako gerrikoa. Edo lihozko alkandora.
Eramateko pronto delako horrek ezin onar dezakeen beste tempus bat behar dute amonaren mihiseek. Laztanaren eta hitz gozatuaren pausua behar baitute horiek.
Materialak eta inmaterialak izan daitezke gaur prêt-à-porter ikurrak. Telazkoak edo burdinazkoak, haragizkoak nahiz telebistazkoak. Ekonomikoak zein politikoak, erlijiosoak, filosofikoak…
Esaterako, ekologia-zaletasuna bada ikur moduko bat. Mendebalde aurreratuan, modan da ekologista izatea. Urrezko markoa duen koadro baterako ikur-gai bilakatu da ekologia. Eta, enpresa erraldoien kasuan marka, marka-irudia.
Erregai ekologikoak sortu nahi dituzte multinazionalek; gizakiaren mesederako, ingurumenaren mesederako. Ezkaratza berotzeko, ikatza erre izan dugun moduan; dvda pizteko, indar nuklearraz edo hidroelektrikoaz baliatu izan garen bezala; hozkailuan txakolina freskatzeko, mendi gailurrak haize-errotaz landatu ditugun legez; arto, olo eta gari-ale irakina jarriko diogu orain audi3ari bere andelean.
Laboreak… surtarako!
Eta, patrikan eramateko pronto den ekologia horren izenean, barra-barra erein da ale transgenikoa, hots: bere buruaren jabe izan ez eta ugaltzeko gaitasuna galdu duena.
Hartara, amona xaharraren adabakirik onartzen ez duen prêt-à-porter delako bat da hazi transgenikoa: uzta bakarrerakoa izanik, aldi jakinerako baizik ez baitu balio.
* * *
Automobilentzako labore-hazi horiez gain, jardun politiko gorrinak, irakaskuntza-lerro uhertuak, eta metafora literario herdoilduak izan daitezke transgeniko. Modu bertsuan, erakunde armatuen agiriak edo militar profesionalen negar-gasezko prentsaurrekoak. Etorkizunerako proiekzio beregaina oztopatzen duten heinean.
Eramateko pronto direnen uzta transgenikoekin jolastera eta bizitzera ohitu gura gaituzte batzuek eta besteek.
Adibidez, goragoko esangura politiko bateko zirkunskripzioa amestuko lukeen gurea bezalako gizarte batean, administrazio-erkidego bera osatzen dutenentzat zerga-politika komunak izan direnak eta hala izaten jarraitu dezaketenak elkarrenganako arrotz bilakatu nahi dituztenean foru-aldundiko politikari batzuek.
Edo, autodeterminazio kulturalik eta erabaki linguistiko beregainik gabe, zazpi nahiz lau, hiru edo bi lurralde historiko –histeriko?– lituzkeen Euskadi Burujabe bat eraikitzeko, kaleetako kontainerrak bakean ezin utzi direnean.
Edo, Disneyren Mickey arratoiaren eta Pluto zakurraren kartoizko mozorroak janzten dituztenean baten batzuek, betiereko tradizioaren izenean, Bidasoaldeko herri markatuetan andrazkoak soldadu izan ez daitezen.
Edo, multinazionalek ehundutako ikurriñak eskuetan hartuta, Espainiako liga-txapelketa adurra eta lerdea galdu arte txalotzen denean.
Angel, ardatza galdu ote du Alostorreko goruak?
Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.
Elkarretaratzea egin zuen Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak atzo Laudioko Lamuza plazan, Mugagabe Trail Lasterketaren testuinguruan.
EH Bilduk sustatuta, Hondarribiako udalak euskara sustatzeko diru-laguntzetan aldaketak egin eta laguntza-lerro berri bat sortu du. Horri esker, erabat doakoak izango dira euskalduntze ikastaroak, besteak beste.
Martxoak 3ko sarraskiaren 49. urteurrena beteko da astelehenean. Grebetan eta asanblada irekietan oinarritutako hilabetetako borroka gero eta eraginkorragoa zenez, odoletan itotzea erabaki zuten garaiko botereek, Trantsizioaren hastapenetan. Martxoak 3 elkartea orduan... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
Espainiako Estatuko zentral nuklearrak itxi ez daitezen aktoreen presioak gora jarraitzen du. Otsailaren 12an Espainiako Kongresuak itxi beharreko zentral nuklearrak ez ixteko eskatu zion Espainiako Gobernuari, eta orain berdin egin dute Endesak eta Iberdrolak.