Pausoa aldatuta
- Ostalaritza langileen eitea dugu bertsolariok alde askotatik. Udaldian lana uholdetu egiten zaigu; gainerakoen jai-egun eta orduetan egokitzen zaigu guri lan egitea; festan dabilenari festa aurpegiz erantzun behar izaten diogu... Ostalariek diote gero eta kanpotar gehiago ari dela arlo horretan lanean, bertakoek ez diotelako muzin baino egiten gisa horretako lanari eta lan baldintzei. Dugun antzekotasunari segituz, etorkizunean plazaz plaza ibiltzeko bertsolari ekuatoriarrak, errumaniarrak edo argentinarrak aurkitu beharko ditugu. Bertakoek ez dute nahi izango hankak egosi, mozkorrak jasan, lorik egin gabeko bi jornada lotu... Txantxetan ari naizela pentsa dezake norbaitek baina ez da guztiz txantxa.
Zarata nahiago
Udaldian plazaz plaza zabiltzala konturatzen zara zeinen kontu sorgina den kontzentrazioaren edo inspirazioaren hori. Urrutira barraketako musika-hotsa, airean txurro frijitu usaina, petardoren baten zarata bat-batean eta lehen lerroan umeak jolasean eta jauzika. Ez litzateke teorian ideiak ekartzeko ingurunerik egokiena. Baina gure garuna zoko-mokoz betea dago nonbait. Askotan, horrelakoxeetan lortzen da etorria. Pentsatzen nago desberdinak garela denok, eta oso gutxitan egiten den sailkapena egitera narama horrek: sormenerako isil zale eta zarata zaleak gaude. Edota une batzuetan zaratak mesede egiten digu isil zaleoi ere.
Argazkia
Uztailaren hasieran urtero antolatzen dute Algortan mimoz prestaturiko jaialdi bat. Aurten ere hala egin dute. Han ezarri ziguten lan batek eman digu zer pentsatua. Bertsolari bakoitzari argazki bana jarri ziguten pantaila handi batean, haiek ikusi ondoren pare bana bertso bota genitzan. Argazkiak onegiak ziren ordea aukeran. Artea “esplikatzen” hastea baino okerragorik ez da, are okerrago delarik azalpenak bat-batekoa izan behar badu. Gainera, hitzari printzak ateratzen gara gu onak. Irudia sentitu eta ulertzen ez gara aurrez aurre daukagun publikoa baino hobeak. Eta inprobisatzen ari denak beti behar du, tranparik tartean izan gabe, abantailatxoren bat. Hitzez formulaturiko gaiak nahi ditut nik.
Noiz eta non
Etorriak ez du, tamalez, unerik eta gunerik egokiena aukeratzeko adinako usaimenik. Plaentxiko San Andresen gertatu zitzaigun Xebastian Lizaso eta bioi. Bazkalosteko lehen saioa ohiko moduan osatu genuen. Iluntze aldera, gure lanak amaitu gabe geneuzkala uste genuenean, frontoiko mahaietatik mugitu egin ziren gehienak, bola-txapelketa bat zela eta. Bakartu samarrik geratu ginen soinujoleak, bertsolariak eta hiruzpalau lagun mahai jirakoak. Barkatu samarrik ere bageundekeen, gure gutxieneko lanak beteak geneuzkan eta. Gainerantzean ez baina bertsotan langile gara eta mikrofonorik gabe eta ia belarri ertzera hastea bururatu zitzaigun. Ekin, katigatu eta segi, urteko saiorik onentsuena egin genuen... hamar lagunentzat. Ño! pentsatzen duzu horrelakoetan. Zer kostatzen zitzaion etorriari mila lagunen aurrean ari garen batean azaltzea? Baina segituan uxatzen duzu pentsamendu lizun hori burutik. Orduan eta hamar lagunen aurrean etorri nahi izan bazuen zerbaitengatik nahi izango zuen halaxe etorri.
Plaza hutsa
Noizbait ernegatu izan gaituen burutazioa da kantuan ari garela entzuleari gure jardunak zipitzik ere axola ez diola konturatzearena. “Zer ari gara gu hemen? Zertarako? Norentzat?”. Halere, onartu beharrean gaude, plazaz plazako farandulan gabiltzanon artean pribilegiatu hutsak garela bertsolariak. Jendeak arreta eskaintzen digu. Adi egoten da gure aurrean. Musika-taldeek askoz ere lan gogorragoa daukate egun. Plaza hutsari jotzeak min eman behar du. Dantzaririk alerik ez sumatzeak pena. Ez da beti gertatzen, baina bai askotan. Gazte jendeak bestelako joerak hartu dituela sekula baino begi-bistakoagoa bilakatu da uda honetan.
Hitzak ikusiz
Badut zalantza bat, sakonera handikoa, bertsozalearen gustuei buruzkoa. Lagun batek dio, hitz arkitektura soilean oinarrituriko bertsoarekin ez dagoela orain inora joaterik, arkitektura hori akatsik gabea, graziaduna eta arrazoi onarekin errematatua bada ere. Egun, bertso ikusgarria egin behar omen da. Entzun ahala publikoak “ikusi” egingo duena, horretara baino ez baitu ohitu azken hogeita hamar urteotako ikus-entzunezkoen uholdeak. Baliteke lagunak arrazoia izatea. Baina niri atsekabea sortzen dit hitz hutsa dastatzeko eta hitz soilarekin gozatzeko gaitasunaren galera horrek. Buruz dakizkidan bertsorik onentsuenak ez dira “ikusten” baina ederrak dira zinez. Egia da bestalde, Xalbadorrek emazte zenari botatako bertsoetan soinekoa beti “ikusi” izan dudala dilindan, armairu-zoko ilun batean.
Udalekuak
Bertso udalekuetara iritsi naiz aurten ere. Sopelara joatea egokitu zitzaidan eta han zeuden hogeita hamar bat gaztetxo hamabi eta hamabost urte bitartekoak, euren begiraleekin. Ligin, Zarautzen, Aubixan eta Zuatzan ere burutu dira tankerakoak. Bertsoaren esparrua autoantolatu nahiak abiarazi gintuen eta ari gara bidea egiten. Inbidi punttu bat ere sortu zidan gaztetxo haiek ikusteak. Ai harrapa baneza berriz adin hura hutsetik hasi eta bidean gozatzeko! Bertsotan ikasteko gogoa piztu zidan Sopelarako bisitak. Berriz, eta modu desberdinean bideari heltzekoa. Zorte onekoak izan ginen Zarauzko umeak, Imanol Urbietarekin-eta artean udaleku hitza asmatzeke zegoela udalekuak burutzen genituelako. Baina behin Cameros aldera bidali ninduten gurasoek, mojen artera, eta hartaz oroitze hutsak zerbaitetan behintzat gizarteak hobera egin duela ohartzeko balio izan dit.
Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]
22 talde gehiago iragarri dituzte Lakuntzan uztailean izanen den HatortxuRockerako: Bad Sound, Dupla, Su Ta Gar, Chuleria Joder!, Brigade Loco, Leihotikan, Burutik, Tribade, Maskak, Les Testarudes, Non Servium, Añube, Dj Plan B, Gatibu, DJ Trapella, La Jodedera, Süne,... [+]
Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die... [+]
Maite Nosti diputatuak kargua utzi du alderdiarekin izandako desadostasunengatik, eta horrek kide bakar batekin utzi du alderdi faxista, talde mistoan sartzera behartuz.
Bidarteko gasnategian bahiketa burutu duen gizona, militar ohia zen. Asteazken arratseko 7.30tan Erretegia izeneko gasnategian bertako kudeatzailea bahitu eta poliziaren kontra tiro egin duen gizonak 54 urte zituen.
PPrekin eta EH Bildurekin negoziazioetan porrot egin ondoren etorri da Ahal Dugurekin adostutako akordioa. Indar politiko honek aitortu duenez, maximalismoak atzean utzi eta errealitateari heldu diote, errenta baxueneko herritarren aldeko akordioa lortuta.
“Posta publikoa eta kalitatezkoa. Eskubideen aldeko Hitzarmen eta Akordio baten alde” aldarrikapenarekin, LAB, ESK eta ELA sindikatuek lan-baldintzak eta posta-zerbitzu publikoaren kalitatea defendatzeko mobilizazioa egin zuten atzo, hilak 12, Bilboko Eliptika Plazan.
Herriko EH Bilduko zinegotzi eta legebiltzarkide den Ander Goikoetxeak egindako galdera parlamentario bati Jaurlaritzak emandako erantzunaren bidez jaso informazioa hau. Bi haize sorgailu ezartzeko asmoa dago eta Cluster Hernani izeneko proiektu zabalago baten barruan kokatzen... [+]
Hezkuntza bi arazo handik zeharkatzen dutela adierazi dute IAk: "ideia erreakzionarioen" gorakadak eta "ikasleen egoeraren okertzeak". Mobilizazioaren deialdia hedatzeko, goizean errepide mozketak egin dituzte Donostian, Iruñean eta Gasteizen. Bilbon, Euskal... [+]
Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.
Gasteizko 1 zenbakiko Auzitegi Kontentzioso-Administratiboak emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Lan poltsan parte hartzeko euskara maila altuenaren baliokide diren 3. eta 4. eskakizunak indargabetu zituen Gasteizko Auzitegiak.
Hainbat eragilek deituta, NATOren aurkako elkarretaratzea egin da Iruñeko Udaletxearen aurrean. Izan ere, gaur, martxoak 12, 39 urte bete dira Hego Euskal Herriak, Espainiar Estatua NATOn sartzeko erreferendumari ezezkoa eman ziola. Askapenako kide batek adierazi du, gaurko... [+]
Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!
Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]
Europako Batzordeak 26.000 milioi euroren inportazioak zergapetuko ditu apirilaren 1etik aurrera, Donald Trumpek altzairuari eta aluminioari ezarritako muga-zergei erantzunez. Enbido-komertzialek jarraitzen badute, Euskal Herrian lehen sektoreak nozituko du gehien norgehiagoka... [+]