Siesta txiki batek zure bizimodua aldatuko du

  • hori dio behintzat Sara Mednick psikologoak AEBetan argitaratu berri duen liburuan. Izan ere, gero eta gehiago dira Eiffel dorrearen itzalean, Empire State erraldoiaren barruan, gure herriko plazetan edota iparraldeko herrialdeetako hotzetan, ekonomiak ezarritako ordutegi zurrunei muzin egin eta ia alferren ohitura bilakatu zen atsedenaldiari heltzen diotenak.
Alemaniako Max Planck Institute-ko Jurgen Aschoff doktoreak duela ia mende erdia esan zuen bezala, gizakia animalia multifasikoa –edo bifasikoa bederen– omen da. Eta gauerdiko beheraldi nagusiaz gain, ba omen da beste beheraldi edo apalaldi motelxeago bat, eguerdi ostean agertzen dena: Horregatik, bazkal ostean sentitzen dugun logura hori ulergarria izateaz gain, itzulezina omen da.

Horixe egiten zuten Leonardo da Vinci, Isaac Newton eta Albert Einstein bezalako gizon ospetsuek, eguna bitan zatitu, eta eguerdi partean –erromatarrek “sexta” izena eman zioten ordu horri, hortik siesta izena– atsedenalditxo bat hartzen zuten. Erdi Aroan erloju mekanikoa asmatzeak eta Industria Iraultzak ekarri zituzten aldaketek siesta zokoratu eta herrialde alfer eta beroen kontua bihurtu zuten.

Baina Sara Mednick psikologoak dioen bezala, siesta doan da, ez da toxikoa eta ez dauka bigarren mailako ondorio arriskutsurik. Aitzitik, gure psikologoak 20 eragin mesedegarritik gora egozten dizkio siesta edo biaoari: estresa murrizten du, alerta maila igotzen du, migrainak arintzen ditu, pertzepzioa hobetzen du, memoriari laguntzen dio, sormena estimulatzen du... Mednick-en ustez, edozein siesta mesederako da 5 minututik 90 minutura bitartean luzatzen bada. Eta hainbat hobe etzaneko jarreran (edo horizontalean) egiten bada, eta lo sakona eragiten badu.

AEBetako hainbat enpresek (Nike etxeak, adibidez) oso serio hartu dituzte psikologoen oharrak, eta gune bereziak ezarri dituzte (nap lounges deituak), langileek bertan siesta egin dezaten, neurri horrekin langileen errendimendua hobetzen dela sinetsita daudelako.

Azkenak
2024-12-21 | Iñaki Lasa Nuin
Pagadiak

Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.

Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]


Elkar mugituz?

Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.

Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]


Gobernu berriaren aurrekontu neoliberal zaharrak

 Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.


Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian

Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.


2024-12-20 | Nekane Txapartegi
Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]


Siriako Arabiar Errepublikaren amaiera

Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]


2024-12-20 | Sonia González
DSBEren ‘humilladeroa’

Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]


2024-12-20 | Hiruki Larroxa
Irribarre egin, murtxikatu eta isildu

Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]


Globo morean

Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.

------------------------------------------------------

Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]


Kongo eta kobaltoa
Zertarako gaude prest konektatuta jarraitzeko?

Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]


2024-12-20 | Xalba Ramirez
Xabier Badiolaren gitarra: zaharra zena, berri

Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023

-------------------------------------------------

Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]


Eguneraketa berriak daude