Agur adiskideak

  • Hautsiko da Angel, Josi eta hiruron artean hedatu beirazko kristala, autobusetik jaisten na(ize)(ute)lako. Azkena dut honakoa, azken idazkia diot, ez azken beltza. Ur [Apalategi] lagunarekin triumvirat galanta osatuko duzuela badakit aitzinetik, latina, lapatina eta kantüko kantina txukunki zainduz. Gaitzetsiagatik, lehiatzen ditugu sakonki bereizten, handitzen, mirailtzen, eraikitzen, suntsitzen, hormatzen eta berotzen gaituzten f(r)ikziozko kristalak. Irakurleak berdinki, kaskomendiotako pista jokoetan desbideratzea eskatzen du: “Tout est pour le mieux dans le meilleur des mondes possible” zioen Panglossek Voltairen Candide hartan.
Itxaro Borda
Gaizka Iroz
Angel transferminetara transiturik transportatu eta Zaldiko Maldiko tabernako barran Sagrario Aleman adiskide euskaltzain berriarekin solasean –Lapurdumetik zorionak– loriatu dela itxuratzeak pozten nau: Iruñea javel edo lixiba usaineko desertu hotza bihurtu da aingeru-hegalen azpian. Trinkili-trankala, etxeratzen imajinatu dut Bilbao kafetegi ohiaren aurretik, ez da beti suerterik edukitzen alabaina, baina gurea bezalako xantza eskasa zerbait da halere. Gertatu zait halaber askotan ile luzedun aztiren bat segitzea, desiratzea, gutiziatzea ene naturaren arabera eta lehen izarrak zeruan itzaltzen ikustean jarraipenaren debalde onartu beharra: negar anpulua leher karrika izkinan eta gin-tonic bat mana, ekiaren bekaizkeria deitoratuz.

Nehork ez baitu xenda erraza: nahi genuke absolutuki maitatuak izan eta aldi berean, sorgin batek gure irriñoa edo ibilera kuttun kausitzen duelarik, ez maitatuki iraun, derrigorrez, amodioak, errebeldiaren antzerako gauza seriosa delako, geuronen baitako basamortuetarako ihesa uhertuko lukeela sinetsiz. Maitatuak, baina guk finkaturiko neurrian, ez sobera, amini bat, maitatuak garela sentitzeko doia. Laztan gaitzakeen inor ez dagoela munduan irudikatzea handiosa da, ohoragarria, poeten bakartasunean tematzera laguntzen gaituelako. Olerkariak ez gara ordea greko zaharretakoak, maite hau(na)t durduzatia grekatu arren, ilunbeak lurraren hegiak ausikitzen dituenean.

Sinead O'Connor jenialaren Theology diskoa behatzen dut: lau haurren ama horren entzuteko ohitura daukat, Baionbiloniako erreketan isurtzen doakidan bizitza kolpeka nabaritzen dudanean. Egunerokoa azpatu dit, Madonnak edo Hertzainak-ek bezainbeste. Amodiozko kanta zoragarriak grabatzen ditu Dublinen zein Londresen eta maite dukedan andereari eskaini niezaioke, ingelesa ulertzen balu bederen: I wanna make something beautiful for U and from U to show U I adore U Oh U. Konturatzen naiz zein gutxi konprenitzen dudan nihaurek ezpainetan dabilkidan ama-hizkuntza, ez naizelarik alta aurten Iruñean harrotu!

Udara hemen pasatuko dut, lanetik itsasora, paperezko lehorretarik euskal kostalde mineralera. Umeki hiperbolikoaren pare artatuko nauen kristal ingurukari salbatzailerik gabe. Haizea bilatuko dut aditzetan, airea eta adiskidantza maitemindu misteriotsuen hatzak hondarraitzetan. Neurea –ere– den herrialdean, folklore zaharrari berrekinez, bonbak zartatuko dira hau eta hura salatzeko, gazte hutsak arrastatuko dituzte eta burua apalduko dut bortizkeria justifikatuko didatenean: jaidura aberezaleek eredu arketipikoen aldarean sakrifikatuko gaituzte marrakaz eta zintzur-orroaka.

Babiloniaz amets dagit, amoreman emearen ura hurrupa eta ortzeari begira geratzeko, Josiren martiztarren eta Angelen harkadiak noizbait gurutzatu lehian. Baina dagoeneko bidaia bukatu zait.

...When I remenber Gaztelugatxe.

Azkenak
2024-08-14 | ARGIA
Israelek preso palestinarrak erabiltzen ditu tunelak eta eraikinak miatzeko

"Gure bizitzak haienak baino garrantzitsuagoak dira", esan dio Israelgo armadako soldadu batek Israelgo komunikabide bati.


2024-08-14 | Kanaldude
EuskarAbentura: gazteen paregabeko espedizioa

Joan den uztailean, hilabete batez, 127 gaztek 400 kilometroko espedizioa oinez egin dute Euskal Herrian gaindi. Abenturazale haiek Jzioquitarrak deitzen dira eta 30 egunez, 27 herri bisitatu eta hainbat euskal eragile ezagutu dituzte. Aurten, EuskarAbenturako helburuak aise... [+]


Ostalaritza patronalak Gipuzkoako txosnei TicketBai ezartzea eskatu dio Aldundiari

EAEko hiru hiriburuetan udako jaiak ospatzearekin batera, etorri dira, berriz ere, ostalaritzako patronalaren kexuak jai herrikoien aurka. Gipuzkoako Ostalaritzaren elkarteak Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatu dio Arabakoaren bidea jarraitzeko, eta txosnei eta kale saltzaileei... [+]


Palestinaren alde mobilizatuko dira Bilboko Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna ekimenak antolatu du Aste Nagusian Israel borrokatu lelopean. Bilboko Aste Nagusiaren bezperan, ostiralean, 19:00etan, egingo dute mobilizazioa.


Pablo Gonzalez espioitzagatik ikertzen jarraituko du Poloniak

Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]


Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin

Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.


Ibilbide dekolonialak (I)
Donostia: non gogoa, han ezpata


2024-08-14 | Mikel Aramendi
Israel, Iran eta bi elefanteak

Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]


Musk amen-omenka, trumpismoa besarkatzen

Munduko bigarren gizonik aberatsena, Elon Musk, gezurrak eta mezu sektarioak hedatzen, propaganda egiten ari zaio Donald Trumpi, inkestek gero eta gehiagotan diotenean Kamala Harris izango dela AEBetako hurrengo presidentea.


Grezian piztutako suteek hildako bat eta 50.000 pertsona ebakuatu baino gehiago eragin dituzte

Gutxienez 10.000 hektarea kiskali dira Atenasetik gertu, eta dozenaka etxe eta enpresa kiskali dira, EFEk jaso duenez. Greziako Gobernuak suteei aurre egiteko laguntza eskatu dio Europar Batasunari.


Hamar gizon atxilotu dituzte asteburuan, emakumeen aurkako indarkeria egotzita

Zortzi pertsona atxilotu dituzte Nafarroan, beste biak, berriz, Gasteizen. Horrez gain, Algortako Portu Zaharreko jaietan gertatutako sexu eraso bat salatzeko elkarretaratzea egin dute, astelehenean.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


Paquita Bretos Andueza zendu da, mendizale aitzindari eta antifrankista

96 urterekin eman du azken hatsa. Nafarroa Garaian zein Euskal Herri osoan, mendizaletasunaren aitzindarietako bat izan zen, Angel Oloron senarrarekin batera.


2024-08-13 | Euskal Irratiak
Aitor Elexpuru: “Larhunen ez dugu gehiago eraiki dadin nahi, baizik dagoena hobe kudeatua izatea”

Abuztu hasierarekin batera, bero, idorte eta su arriskuak altuak dira mendiguneetan. Arriskuen murrizteko nahian, 2021tik, Lapurdi eta Nafarroako mendigunea osatzen duten hiriek zonbait protokolo eta konbentziotan elkartu dira, mugaz gaindi. Horien artean, “Gure... [+]


Eguneraketa berriak daude