Kontua da halako jarrerak ohikoak direla negoziaketa askotan, eta neurtu beharrekoa bukaerako lorpena dela. Eta zer litzateke lorpena Nafarroako egungo egoeran? Muturreko aldaketarik ez dela izango argi dago. Modu orokorrean esanda, hamasei urteko agintaldiaren ondoren UPN boterearen lehen lerrotik kanporatzea, Gobernua galduta ere asko baitira oraindik Nafarroan dituzten botere guneak, besteak beste mediatikoa.

Apur bat gehiago zehaztuz, lorpenak hiru esparru zabaletan bederen izan beharko lukete emaitza argirik. Bat, eremu sozialean aurrekontuak eremu publikoetara nabarmen berbideratzea, bereziki osasuna, hezkuntza eta ongizatera. Bi, euskara eta euskal kulturaren eremuan, batez ere 1999tik gaurdaino UPNk –PSNren laguntza bikainarekin– inposatutako erasoa geldiarazi, eta herritarren nahiei lotutako hizkuntza politika bideratzea. Hiru, sinboloen eremuan, herritarrek edo erakundeek eurek egokien ordezkatuta sentitzen diren sinboloekin ateratzeak jazarpenik ez izatea.

San Ferminen ostean Legebiltzarrak zirt edo zart egin behar du, edo gobernu berria hautatu edo hauteskundeak errepikatu. Bigarren aukera urruti badago ere, dena da posible. Oraingoz bederen Zapaterok Nafarroako Gobernua dela eta Raxoiren presioa baretzea lortu du Kongresuko eztabaida orokorrean. ETAren atentaturen batek ere zaildu egingo luke akordioa, zalantzarik gabe, eta zeresanik ez berau Nafarroan balitz.

iBARRETXE LEHENDAKARIAK eta PSE-EEko buruzagiek Batasuneko kideekin izandako harreman publikoetan delitu zantzurik ikustea, Alderdien Legeak sortutako egoera politiko maltzurraren isla besterik ez da. Kate beretik Jose Luis Rodriguez Zapaterok ere bere burua estu ikusi beharko luke, bai Batasunarekin bai ETArekin izandako elkarrizketa eta negoziazio saioak medio.
Espainiako Kongresuak baimendutako posizioa izanik, Espainiako Kongresuak berak bultzatutako Alderdien Legea baliatzen ari dira zenbait epaile jarduera politikoan kontraesanak sortzeko.

Eskubide politikoen ikuspegitik, Alderdi Legea baliatuz Batasunari lehenago zabaldu dizkioten beste auzi batzuk bezain zentzugabea eta salagarria da honako hau; une politikoaren ikuspegitik, judikaturan badi-

ra egoera hau baliatu eta Ibarretxe lehendakaria epaitegietara eraman nahi duten epaileak. Irudi kontua besterik ez da, irudi horretan botere batek beste bat nola menperatzen duen argi irudikatzen baita, gaur gaurkoz bederen ez baita aurreikusten bukaeran zigorrik izatea.

Hirukoaren agorpen kontuen erdian harrapatu dute Ibarretxe ahozko epaiketarekin. Hirukoari buruzko bere posizioa argi utzi du, eta laugarren agintaldirako bere hautagaitzari buruzko zantzu batzuk argitara eman ere bai. Baina aurretik, bi gai zehaztu beharko ditu bederen: bat, bake prozesuaren azken negoziazio saioak porrot egin ondoren, Ibarretxe planarekin zer gertatuko den; eta bi, plan horretan aurreikusitako herri kontsulta legealdi honetan burutuko den ala ez. Bi urte geratzen zaizkio.

hauteskundeen biharamunean, maiatzaren 27an, denak etorri ziren bat bi ondoriotan: lehena ohikoa da, norberak irabazi egin duela alegia; bigarrena, mapa politiko askoz korapilatsuagoa osatzen dela. Eta askoz korapilatsuagoa horrek esan nahi du, gobernu osatze lanak eta ondorengo jardun politikoa ere biziki zailduko direla. Baina badirudi alderdiei, batez ere nagusienei, hori onartzea kosta egiten zaiela.

Oso plurala den herri batean, dena ezin da homogeneo izan: Jaurlaritza, diputazioak, udaletxeak.. eta hemen nahiko homogeneo izan da urte askotan. Gehiegi ere bai. Ondo etorriak aldaketak, beti ere herritarren borondatearen erreflexu badira.