Miñaoko hegazkin laborategia Europan aitzindari

  • Aste gutxi barru egongo da prest Teknologia Aeronautikoen Zentroak (CTA) sortutako laborategi aeronautikoa. Miñaoko Teknologi Parkean (Araba) egongo da laborategia eta sektoreko hiru enpresa garrantzitsuenek sustatu dute sorrera: Aernova, ITP eta Sener. Lehenengo lanak Airbus enpresarentzat izango dira. Airbusek, besteak beste, zama-lanetarako hegazkin militarra egiten du Europako partzuergoarentzat, A-400-M hegazkina.
Euskal Herriko aeronautika sektorea oso azkar ari da “hegan” egiten, eta badirudi bere urrezko aroan dagoela. Azken zortzi urteetan irabaziak bikoiztu egin ditu. 6.300 langile baino gehiago ari dira sektorean eta kopurua bikoiztu egin da azken urteetan. Miñaoko Teknologi Parkean egiten ari diren laborategi aeronautiko berria horren erakusgai da. Teknologia Aeronautikoen Zentroak (CTA) sortu du laborategia eta, Europan, aitzindaria izango da. Inaugurazio ekitaldia abuztuan egitea aurreikusi dute, baina, aurretik, laborategian egongo den tresneria doitu eta probak egin beharko dituzte, guztia martxan jarri ahal izateko.

CTA sektoreko hiru enpresa garrantzitsuenek sustatzen dute: Aernova, ITP eta Sener enpresek. Aernovak Gasteizen ere baditu instalazioak, eta Gamesa enpresaren aeronautika ataletik jaio zen. Haren kapitala Gamesatik eta Castilla La Mancha aurrezki kutxatik etorritako kudeatzaileen artean banatuta dago. ITP eta Sener enpresek Bizkaian dituzte instalazioak, eta, oso ezagunak izateaz gain, esperientzia handia dute sektorean. Hiru enpresek 1997tik dute teknologia zentro espezializatua, CTA deritzona, eta bi egoitza ditu CTAk, Miñaoko eta Zamudioko parke teknologikoetan bana. Arabakoan, laborategi berriaz gain, egitura probak egiteko zentro bat dute, gainera. Bizkaikoan, motorren saioak egiten dituzte. CTAk 3,6 milioi eurorekin itxi zuen azken ekitaldi ekonomikoa, %12,5eko igoera izan zen hori. Egun, goi mailako prestakuntza duten 40 langile ditu, eta 60 langile izatera hel daiteke.

Laborategi berriaren gakoak

Laborategi berria Miñaoko Teknologi Parkean dago eta, Europan, erreferentziatzat jotzen da. 2007an, 2,3 milioi euro inbertitu dira laborategi hori egin ahal izateko. 8.200 metroko lursaila hartzen du eta 200 metroko azaleran egin dituzte eraikinak. Laborategian, saioetarako bi gela daude elkarren ondoan. Hamabost metroko altuera dute gelek, pieza edo atal handiekin lan egin ahal izateko. 450 metroko hiruki formako eta bost metroko altuera duen gela bakarrean atxikita daude bulego teknikoak. Hegazkinen atalen “bizitza oso azeleratu”ko saioak egingo dira laborategia horretan. Goi teknologiaz hornituta egongo da, HALT delakoaz.

Dagoeneko, munduko eraikitzaile garrantzitsuenek eskatu dute goi teknologia hori, esate baterako, Boeing eta Airbus enpresek, eta, Ipar Amerikan horrelako laborategiak badauden arren, Europan aeronautikaren industriarako horrelako zerbitzu aurreratua eskainiko duen lehenengoa izango da.

Zein da laborategi horren gakoa? Teknologia berri horiekin egingo dituzten saioek hegazkinetako piezak egiaztatzeko denbora murriztuko dute. Hegaldiak hasi baino lehen, hegazkinaren pieza guztiek azterketa zorrotzak gainditu beharko dituzte muturreko egoeretan. Zertarako? Pieza bakoitzaren mugak ezagutzeaz gain, haien benetako iraupena ezagutzeko, arazoak sortu eta hegazkina arriskuan jarri baino lehen. Orain arte, piezak aztertzeko sistema tradizionalek lau hilabete eta urtebete bitartean irauten zuten, eta, Euskal Herriko laborategiko teknologia berriarekin, denbora hori %90 txikituko da, adituek diotenez. Are gehiago, kasu batzuetan, astebete baino ez dute iraungo.

Airbusen A-400-M hegazkinerako lehenengo lanak

Lehenengo bezeroa Airbus izango da, Espainiak bere filialaren bidez lortu baitu kontratua egitea, hau da, Sistema Aeronautikoen Espainiako Konpainiaren (CESA) bidez. A-400-M zamalanetarako hegazkin militarra izango denaren osagai hidrauliko eta mekanikoak helarazten hasiko zaizkio laster. Horregatik, laborategia prestatu ondoren, hegazkin militarraren egiturako zatiak sartzen hasiko dira laborategiko proba geletan. Lau motorreko hegazkina da; 42 metro luze da, eta 32 tonako pisua du. Euskal Herriko enpresak Airbusekin sinatu duen kontratuaren arabera, hiru milioi euro irabaziko ditu, eta 2010 arte izango du lana.

Azkenak
Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


Osasunbideak erizain lanpostu bat kendu du Erronkariko bailaran

Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


Ernaik Berriozarren egingo du Gazte Topagunea, apirilaren 17tik 20ra

Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]


Larunbatean hiru bahitu askatuko dituela baieztatu du azkenean Hamasek

Su-etena hausteko arriskua erreala izan bada ere aste guztian zehar, adostasun batera iristeko bidean dira bi aldeak: bahitu gehiago askatuko lituzke Hamasek, laguntza Gazara sarrarazteko bidea ez oztopatzeko "promesa" egin duelako Israelek. Arabiar Ligako herriek... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


Eguneraketa berriak daude