The E World

  • Mexikotik itzuli naiz eta ez nago segur oinak arras lurrean dauzkadan oraindik. Josiren [Jose Inazio Basterretxea] zutabea irakurtzean, iruditu zait aipatzen duen martiztarra naizela Euskal Munduari berriz hurbiltzen saiatzean: arrotzago sentitzen naiz hemen ezen Reforma paseoan. Eman dut astea ordu aldaketarik iratzartzen eta lekuan lekuko notiziak onartzen. Egunkaririk ez dut ireki. Doi-doia ikusi dut Arturo Ripsteinen Un Lugar Sin Limites, David Lynchen Mulholland Drive izugarriaren ondotik. Biek amerikar (in)kontinentean mentalki geratzen lagundu naute.

    Ordea, harriturik, jakin dut Iparraldean alderdi politiko berri bat sortu zela eta prentsaurrekoan agertzen ziren Iparretarrak talde ohiko buruzagi jubilatuak: hiru zartagailuk agurtu dute bazko gauerdi ondoa. Gehienetan desira izpirik pizten ere ez duen gure The E World zurrunbilotsuan, borroka armatuaren folklorea indarrean dabilela jagoitik argi dago. Jendeak erakartzen ditu eta sinestera uzten, ongi ziblaturiko bortizkeriaz dela euskal gauza aitzinatzen zein euskal arazoari aterabideak aurkitzen. Zergatik hain urrun gaude Nezahualcoyotl eta Chalcotik?
Itxaro Borda
Gaizka Iroz
Mexikon ardura harrapatu nau Keta emazte taxi driverak. Bere egunerokoaren kontakizun osoa ene karneta urdinetan gatibatu dut, bidaietan nehoiz ez bezala escritora bat naizelako, hala izkiriatzen dut bederen, hotelen harrera geletan betetzekoak diren paperetan, ofizioaren lerroan. Lanbide gogorra du frantses irakaslea zen Ketak, hiru haurrekin hilabete bukaerara justu heltzeko. Ketarekin beraz abiatu naiz Frida Kahloren Coyacaneko etxe urdineraino: tindatzailearen paralitiko aulkia ikusi dut, kafearen egiteko makina, pintura urdina eta Diegoren txapela murru batean zintzilik. Baina ez ditut artista hauen taula guztiak miretsi DFen greba eguna zelako orduan ISSTE pentsioen erreforma garratzaren salatzeko. Keta, bozak galdu dituen Obregon-en aldekoa da, baina ez zaio gustatzen ehun milaka kideek, Marcela, Hector eta Mardonio barne, Reforma, Benito Juarez eta Zocalo mukurutzen dutenean, hiri osoa blokatuz ibilaldi bakarrean: aurreko abenduan, geldotasunak 143 egunez iraun zuen.

Hauteskundeak dira Frantzian. Egia erran, ez dut kanpaina segitu, ez dakit zein diren xedeak, nik inoxenteki betidanik ezkerrarentzat bozkatu dudalako; ezkerrekoa eta emaztea den ber hari doala ene ahotsa azpimarratzen dit alabak, analisi politikoa eta pentsu eskasekoa bainintza. Ohartzen naiz Royal andereari jezartzen diotela –rien ne me sera epargné dio berak– orokorki emazteei leporatzen zaiena: buru arinkeria, tailleur crêmez beztitzea eta errealitate ekonomikoaren ezezagutza. Bost urteko Royalen gobernutik landa, Frantziako moltsak agor daitezkeela hautematen da, hau da enpresa publikoen presidenteen urrezko parakaidas horien ordaintzeko Aderiatsuaz beste, ama maitatzailearen premia dukegu alta denek orok The F World bihotzean.

Mugak zeharkatzea daukagu izpirituan, lurtarrek eta Josiren martiztarrek ere. Arbasoek bidea erakutsi ziguten eta sukaldeetarik jalgitzen garen bezain laster xendetarik gabiltza, Chicagon de mojadas klandestino gisa diharduten Meridako bi ahizpa mayatarren abenturak aditzean edo behingoz bakarrik The L World behatzean. Danak arrazoi du: bizitzaren zatirik handiena, gure baitako hoberena gordetzen higatzen dugu eta bata-bestearentzat martiztarrak bihurtzen gara. Banhof erran du Heinean Heinrichek eta grenze-fronterra bertan dugu.
Jump (bis).

Azkenak
2024-08-02 | Euskal Irratiak
Euskarabentura, 160 gazte euskaldun bildu dituen “esperientzia izugarria”

Uztaila osoan barna Euskal Herria trabeskatu duen espedizioa burutu da jada. Euskal lurraldeko eta diasporako 160 gaztek parte hartu dute aurtengo edizioan, Atharratzetik Getxora.


Inaugurazio erromantiko-berantiarra

Musika Hamabostaldiak 85. edizioari hasiera eman dio, orkestra handi batekin eta inaugurazio baten mailako programarekin.


2024-08-02 | Axier Lopez
Lizarrako alkateak (UPN) Raimundo el Canastero taldea salatu du txosnen debekuaren aurkako abesti baten harira

Udaltzaingoak ostegunean deklaratzera deitu du Raimundo el Canastero taldeko abeslaria, Lizarrako jaietan txosnak debekatzearen aurka sareratu duten abestiagatik. Ondoren, aske utzi dute, baina ikerketak aurrera jarraituko du. Sarean zentsuraren aurkako eta elkartasun mezuak... [+]


Pablo González kazetaria aske utzi dute, Polonian bi urte eta erdi kargurik gabe espetxeratuta egon ondoren

2022ko otsailaren 28an atxilotu ondoren, aske utzi dute bere aurkako frogarik eta bistako epaiketarik gabe. Bizkaiko kazetariaren talde juridikoak informatu du “preso dauden hainbat kazetari libre uzteko” Errusiak eta Poloniak adostu duten trukeagatik geratu dela... [+]


413 milioi euroko isuna jarri diote Booking multinazionalari Espainian

Booking enpresa multinazionalari "nagusitasunezko posizioan bi abusu” egitea egotzi dio Espainiako Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionalak. Batetik, Espainiako Estatuan dauden eta erreserben bitartekotza-zerbitzuak erabiltzen dituzten hotelei ekitatezkoak ez diren... [+]


Prep, GIBaren aurkako beste hesi bat

Estrategia eta neurri ugari daude GIB birusari aurre egiteko; horien artean Prep esposizio aurreko profilaxia. Birusarekiko esposizio arrisku handia dutenek eskatu dezakete.


Hamaseko buru politikoa hil dute Iranen, eta Israelek eskualde mailako gerra elikatzen jarraitzen du

Hamas, Iran eta beste hainbat eragilek Israeli egotzi diote erasoa, baina oraingoz ez du egiletza onartu. Horrez gain, Hezbollahko agintari garrantzitsu bat hil du Israelek asteazkenean Beiruten, eta ostegunean Israelgo Armadak ziurtatu du Hamaseko buru militarra hil zuela Gazan... [+]


Frantziak Marokorekin bat egin eta Mendebaldeko Sahararen gaineko soberania aitortu dio

Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutuna bidali dio babesa adierazteko.


Pistola faltsu batekin Donostian atxilotu duten pertsona migratzaile talde bat ari zen mehatxatzen

“Haiengana zuzendu eta haiei apuntatzen die”, informatu du Irutxuloko Hitzak. Astearte gaueko 21:30etan atxilotu zuten gizona, Eusko Jaurlaritzaren Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.


Terrorismoaren Biktimen Oroimenerako zentroari Gasteizko Urrezko Domina ematearen aurka mobilizatuko dira oroimenaren aldeko elkarteak

Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]


2024-08-01 | Sustatu
Zer egin Elon Musken Grok adimen artifiziala ez elikatzeko (aukeran)

Elon Musken proiektuen artean bada adimen artifizialeko bat ere, Grok, eta horretarako Musken jabetzako X edo Twittereeko erabiltzaileen jarduna ari dira baliatzen, LLM edo hizkuntza eredua handitzeko eta entrenatzeko. Izatez, Twitterreko zure ezarpenetan sistema hori... [+]


2024-08-01 | Gedar
Ehunka kolono sionista oldarka sartu dira presondegi batera, hainbat torturatzaile babesteko

Bederatzi militar sionista atxilotu dituzte, Sde Teimango kartzelan preso palestinar bati egindako torturengatik; besteak beste, metalezko barrak sartu zizkioten ipurtestetik. Kolono "zibilen" eta soldaduen protestak piztu dira torturatzaileekin elkartasunez, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude