Blogak, literaturaren etorkizuna?

  • Barraskiloak euri-jasaren ostean nola, halaxe zabaldu dira blogak azken urteetan euskal internauten artean. Askok sareak eskaintzen dituen aukera berriak literaturaren sorkuntzarako erabili dituzte gurean. Baina galderak ere azaltzen hasi dira: zer da blog literarioa? Zer berrikuntza dakarzkio sorkuntzari?

    Blogek norbanakoei sarean nahi dutena zintzilikatzeko aukera ematen diete; baita argitara ateratzeko edo jendearen aurrera agertzeko ere. Honek berrikuntzak dakarzkio artearen munduari, edo artea hedatzeko moduari behinik behin. Eta literatura, noski, ez da salbuespen.
web gune baten irudia
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Gurean ere pixkanaka sortzen joan dira literatura jorratzen duten blogak. Internetek luzatutako tresnei esker edonork sortu dezake modu honetako web gunea. Baina zer da blog literarioa? Idazleek egindako edozein blog sartzen al da hor? Hori zehazteko orduan, Julen Gabiriak zenbait ezaugarri eman zituen, zoritxarrez aspaldi honetan berritu ez den bere blogean (www.eibar.org/blogak/gabiria): Sortu ahala jendearen aurrean publikatzea, osotasun bat daukan obra publikatzea –izan nobela, poesia, itzulpena...–, testuaren tripak erakustea eta egileak testu horri buruzko argibideak ematea. Horiek jarri zituen Gabiriak bloga literario izateko baldintza gisa.

Iturrino Handia

Definizio horren barruan sailka liteke Hasier Etxeberriak bere blogean –www.alua.mundua.com helbidean irakur dezakezue– gauzatu berri duena. Bloga erabiliz idatzi du Iturrino Handia bere azken nobela, eta aipatzekoa da nobelaren azala bera bozketa bidez aukeratu izana. Liburuak joan den otsailean ikusi zuen argia, Susa argitaletxearen eskutik.

Blog literarioen zabalkundeak hartu duen dimentsioaren erakusgarri, Udako Euskal Unibertsitatearen Literatura Sailak Donostiako Udal Patronatuaren laguntzaz Blogak eta Literaturari buruzko mahai ingurua antolatu zuen joan den urtean.

Mahainguru horretako partaide izan zen Markos Zapiain. Ugaritasuna arazo: blogen kasua izeneko testuan –irakurgai dago www.eibar.org/blogak/zapiain/146 helbidean– teknologia berrien iraultzaren aurrean bere duen jarreraren berri eman zuen Zapiainek. Bere esanetan blogaren funtsa askatasuna eta berdintasuna dira eta mundu osoan dabilen ugaltze joerarekin bat dator gurean. Ditugun “aurreiritzi demokratiko berdinzaleek gustura hartzen dute hori” Zapiainen ustez, baina ugaritasunak guztietara ezin iristea dakar. Ugaritasun horrek arrisku bat dauka sortzez arima pasiboa dutenentzat: sekulan deus ez egitea, besteena irakurtzera mugatzea.

Ikuskera eszeptikoa

Aipatutako mahainguruan parte hartu zuen Iban Zalduak ere. Gehiegizko ugaritasuna arazo izan daitekeela azpimarratu zuen donostiarrak orduan: “lehen harriak adina poeta genituen eta orain poetak adina blogari”.

Euskal literaturaren etorkizuna blogetan egon ote daitekeen itaunari zalantzak dituela erantzun zion, hortik zehar kalifikatibo hori jasotzen duten zenbait euskal bitakoraren literaturtasuna ezbaian jarriz. Blogetan erakusten zaiguna oso bat-bateko lana izaten dela gaineratu zuen, ez zela sobera landua egoten eta lanketa hori gabe nekez hitz egin daitekeela literaturaz.

Edonola ere, Zalduak irakurlearen eta idazlearen arteko bitartekarien ezabatzea positibotzat jo zuen Sustatu.com atariaren 5. urteurren jaian esakainitako Nola salbatuko duen Internetek Euskal Literatura mini-hitzaldian. Hori da idazleak blogei eta oro har Interneti ikusten dion bertuterik handiena, literatur produkzioaren demokratizazio handiago bati ateak ireki diezazkiokeen heinean. Are kritikagintzarenari ere.

Aukerarik ez da falta, bakoitzaren araberakoa da ematen zaion erantzuna. Markos Zapiainek zioen moduan, sortzez arima pasiboa dutenek badute zer irakurria, eta arima aktiboagokoak direnek aldiz beren esku dute teknologia berriek eskaintzen duten aukera.
Blogetakoa literatura den edo ez, hori da airean gelditzen den galdera nagusia. Baina ez al du fenomeno honek ere, aurrerapen teknologiko gehienen antzera, pertsonek ematen dioten erabilpenaren araberako uzta emango? Bidea ekinez egiten dela uste duzuenetakoak bazarete, baduzue zeri heldua, blogak.com, blogari.net, mundua.com, nireblog.com eta antzeko web guneetan nahi duenaren eskura jartzen baita blog bat sortzeko aukera. Antzokian nondik sartu? Hori bakoitzaren aukera da.

Azkenak
2024-11-08 | Egurra Ta Kandela
Eusko Jaurlaritzaren ildo estrategikoak

Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]


Volkswagen: Alemaniako itxierek kezka barreiatu dute Nafarroan

María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.


2024-11-08 | ARGIA
Sindikatuek Confebaski egotzi diote absentismoa arazotzat hartzen duen kanpaina egitea

Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.


2024-11-08 | Euskal Irratiak
Iñaki Berhokoirigoin
“Oraingo munduan, iruditzen zaigu kontsumitzailea ere ez dela irabazle”

Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]


Oasi bat hiri erdian

Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.

---------------------------------------------

Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]


Ipuinak idazten ikasten: nondik hasi eta zeri jarraitu?

Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]


2024-11-08 | Leire Ibar
Farmazia enpresen erdiak baino gehiagok adimen artifiziala erabiltzen du

Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.


Karine Jacquemart (Lurramako aurtengo gomita berezia)
“Egungo elikadura- eta nekazaritza-sistemek ez gaituzte autonomo bihurtzen”

Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]


2024-11-08 | Euskal Irratiak
AirBnb motako epe laburreko alokairuen abantaila fiskala murriztu dute Ipar Euskal Herrian

Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.


2024-11-08 | Irutxuloko Hitza
KASen kontrako elkarretaratze berria egingo du LQNTCDD taldeak datorren astelehenean Donostian

Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]


2024-11-08 | Hala Bedi
Errota Zaharra auzo elkartea
“Arrazoi eta interes askok eraman gaituzte oraingo egoerara, baina kaltetuak bizilagun guztiak gara”

Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.


“Atera ala hil”, Gaza iparralderako Jeneralen doktrina

Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]


Bilboko Etxaniz Suhiltzailearen anbulatorioko sexu-transmisiozko infekzioen zentroa “gainezka” dagoela salatu dute

Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.


Eguneraketa berriak daude