Oztibarreko ikastola Izuran dago egun, eta 33 haur dabiltza bertan. Eraikin berriak 40 hartuko ditu. Kolegioak, berriz, Donaixtin du kokagunea zazpi urte hauetan, Oztibarren beraz, baina bertakoak ez ezik, Amikuze eta Garazi baxenabar eskualdeetako ikasleak ere hartzen ditu, baita zuberotarrak ere. Guztira, 135 haur. Eraikin berrian 200 sartuko dira aise. Kopuruoi Hegoaldeko begiz begiratzen dietenei, argitu diezaiegun Oztibarreko gurasoek erraldoitzat dutela egitasmoa. Erraldoia, eta erabat beharrezkoa ere bai, gaur egun ez baitira baldintzarik onenetan aipatu ikastetxeak. Kolegioak bere eraikinik ere ez du, ukan, eta beste elkarte batena dute alokatuta.
 
Bai ikastola bai kolegioa Seaskako sare barruan izango dira, eta hain zuzen Seaskak hartu ditu bere gain eraikitze-lanei dagozkien gastuak. Eraikinak hornitu, aldiz, ikastetxeek beraiek egin beharko dituzte. Ez da huskeria. Altzariak, pedagogia materialak, ordenagailuak eta abar erosteko, 260.000 euro gastatu beharko dituztela aurreikusi dute.

Pagoak diru trukean

Dirutza hori eskuratzeko, kanpaina jarri berri dute abian. Pagatxa elkartea arduratuko da kanpaina hori bultzatzeaz. Izena ongi aukeratu dute, pagoa izango baita egitasmoaren ardatza. Elkarteko lehendakari Jojo Bordagaraik azaldu duenez, “kanpainaren leloa Landa milaka pago, eta euskara biziago izanen da. Pagoa hartu dugu sinbolotzat, hura baita hemen gaindiko, Irati oihaneko zuhaitz erregea. Pago bezainbat euskaldun sortzen ahal badu gure proiektuak, biziki pozik izanen gara, eta hori da leloaren esanahia, landa milaka pago eta sortu milaka euskaldun”. Inondik ere, inoiz izan den pagadirik euskaltzaleena izango da.
 
Landa milaka pago. Ez da esaldi metaforikoa, kanpainaren funtsa pago landatzea izango baita. Eta milaka badira, hobe. “Dirua erdiesteko protokolo bat planteatu dugu –dio Bordagaraik–: emaitza bat, pago bat. Pertsona batek eman dezake dirua, edo talde batek. Eta ez dugu gutxieneko kopururik finkatu, borondatezkoa izanen da”. Gero, pagoak inguruko eremu batean landatuko dituzte, ez dakite oraindik non, lekurik onena bilatzen dihardute eta. Oztibarren izango da, hori seguru.
 
Bada beste aukera bat: “Jendeak nahi badu pago bat ukan, bere etxera eramateko, edo herriko etxe batek bere lurraldetan landatzeko, erran nahi baita gure oihanaren kume bat Euskal Herrian nonbait, hori ere posible izanen da”. Hala egin nahi duenak, ordea, hamar euro eman beharko ditu gutxienez. “Hori guztia esplikatzeko blog bat sareratuko dugu, Caroline Phillips ari da horretan, eta bertan informazio guztia eskuratzen ahalko da, xehe-xehe”.

Kantaldiak Euskal Herrian zehar

Pago landaketa ez ezik, kultur ekitaldi ugari emango ditu Pagatxak abiatutako kanpainak. Kantaldiak, bizikleta martxak, mendi ibilaldiak… Gehienak Manex Erdozaintzi Etxart kolegioaren eremuan egingo badira ere, hots, Nafarroa Beherea ekialdean eta Zuberoan, Pagatxakoek Euskal Herri osoan barrena eman nahi dute egitasmoaren berri. “Hegoaldeko lau probintzietan aurkezpenak eginen ditugu –dio Jojo Bordagaraik–, eta kantaldi ibiltaria proposatuko dugu”. Hiriz hiri proiektua aurkeztu, eta aldi berean kontzertuak iragarriko dituzte. “Helburua Iparraldeko talde batzuek kantatzea da, Hegoaldean ezagutarazteko”, dio Jojo Bordagaraik. Bera izango da abeslarietako bat, bide batez esateko. Jojo eta Ramuntxo bikotearen kanturik entzun baduzue inoiz, badakizue nortaz ari garen.