Gizonak antzu mugikorraren eraginez?
- Telefono mugikorrak erabiltzeak semen ekoizpena kaltetuz antzutasuna eragin dezake gizonezkoetan, AEBetako Ugalketa Ikerketarako Zentroak egindako ikerketaren arabera.
Telefono zelularrek igorritako uhinek espermatozoide kopurua, mugikortasuna eta kalitatea ere gutxitu ditzakete, ia erdiraino murrizteraino. Horren ondorioz, zenbait gizonezko antzu ere gera daitezke.
Ia 1.000 milioi pertsona dira, mundu osoan, mugikorra erabiltzen dutenak. Garapen bidean dauden herrialdetan, gainera, erabiltzaile kopurua hazten ari da urtetik urtera –% 20-30 bitartean–. Igoera horrek ez luke inor arduratuko, baldin eta mugikorren erabilerak kalterik ez dakarrela frogatuta balego. Baina, AEBetan egindako ikerketa horrek dioena egia izatera, telefono mugikorra erabiltzen dutenek hobe lukete ondorio posibleetan pentsatzea.
Ikerketa horrek salatzen dituen ondorioak frogatuko balira, telefono mugikorren erabilera askoz ere gehiago kontrolatu beharko litzateke, adin tarte batzuetan bereziki. Izan ere, txosten zientifiko horretan zehazten denez, mugikorra asko erabiltzen duten gizonezko batzuek hogei milioi espermatozoide baino gutxiago zeuzkaten milimetro kubiko bakoitzeko. Eta kopuru hori Osasunaren Munduko Erakundeak antzutasun itzulezina bezala definitzen duena baino txikiagoa da.
Kontuz, beraz, telefono mugikorrekin!
Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langileek soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.
Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.
Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.
Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.
Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]
“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
