Euskal gatazka eta euskal literatura hizpide

  • Batzuen artean ::Maldetan sagarrak

    Udako Euskal Unibertsitatea

    Orrialdeak ::170

    prezioa ::15 €

'Maldetan sagarrak' liburua
Edu Zelaieta eta Ibon Egañaren koordinaziopean osatutako liburua da Maldetan sagarrak. Euskal gatazka euskal literaturan. Bertan bildu dituzten lanak Udako Euskal Unibertsitateak euskal gatazka euskal literaturan gaiarekin 2005ean Miarritzen egin zuen ikastaroan entzun ahal izan ziren hitzaldietako batzuen moldapenak dira, Jokin Muñozen Bizia lo. Ohe azpia ez beste guztiak. Testu hori urte berean baina Iruñeko Hizkuntza Eskolan eskaini zuen Muñozek. Horrela bada, Maldetan sagarraken irakurleak aurkituko dituen ekarpenak hauexek dira: Muñozenaz gain, Itxaro Bordaren Bortizkeria, idazlea eta zenbait gai oraino; Harkaitz Canoren Mina eta artifizioa; Aingeru Epaltzaren Gure kontu triste hori (Gatazka ene begietan);. Hasier Etxeberriaren Alubioiaren jatorriaz (Telenobela baterako gaia); Mikel Hernández Abaituaren Literatura engaiaturantz rock & rollaren eskutik; Jon Benitoren Ibilbide ideologiko-poetikoa gatazkaren euskal poesian; Aritz Gorrotxategiren Nobela psikologikotik nobela etikora; Markos Zapiainek Harkaitz Canoren Pasaia Blues gai hartuta osatu duen Etakideen nahigabeko irudipenak. Transtorno beltza; eta Aitzpea Azkorbebeitiaren Euskal gatazka Joseba Sarrionandiaren testuen argitan.
Ibon Egaña
"Baina, ba ote ideologiarik gabeko idazle eta testurik?"

Zer aurrera dezakezu zuen lanaz?


Bada, sagarrondopera sagar bila abiatzen denak, hau da, liburu honen irakurketan erantzun erabatekoen bila abiatzen denak, ziurrenik saskia hutsik ez baina galdera gehiagoz beterik etxeratuko duela; izan ere, literatura, ideologia, politika, indarkeria eta antzeko kontzeptuak hizpide hartzean labainkorra den eremua ari gara zapaltzen.

Hamar sagar aipatzen dituzu liburuari egindako sarreran. Engaiamendua dugu haietariko bat...


Engaiamendua eta gatazkaren gaineko literatura. Gai bat solasgai hartu orduko bestera egin ohi da jauzi, eta alderantziz. Baina konpromisoa ulertzeko eta gauzatzeko bideak ere askotarikoak dira. Batak indarkeriaren aurrean hartu beharreko jarrera etikoarekin lotuko du bere literaturaren engaiamendua; besteak euskal idazleek “gure istorioak” kontatzeko duten obligazioa azalduko du; Azkorbebeitiak Sarrionaindiari atxiki zaizkion “poeta engaiatu” eta antzeko etiketenpean ezkutatzen den benetako diskurtsoa eta engaiamenduaren esanahia arakatzeari lotuko zaio...

Eta noski,ideologia da beste sagarretako bat.


Idazle “konprometituez” hitz egitean, berehala hartzen da hizpide ideologia, idazlearen aterpe ideologikoa. Engaiaturiko literaturak ideologiaren menpe eta haren zerbitzuko behar ote du egon? Bestela esanda, inor “engaiatutzat” jotzea ez ote ideologia zehatz bati lotuta dagoela markatzeko eta horregatik hura gutxiesteko bidea? Baina, ba ote ideologiarik gabeko idazle eta testurik? Horietan ere, idazle adina iritzi aurkituko du bilduman irakurleak.

Azkenak
2025-04-10 | Gedar
Ertzaintzaren interbentzio batean hil zen pertsona baten kasua ikertzen ari dira

Iazko abuztuan, Irundik gertu, ertzainek atxilotzean izan zuen bihotzekoa gizon batek. Eneko Valdésen heriotzaren ikerketan, Polizia errugabetu zuten.


2025-04-10 | Euskal Irratiak
Maider Hoki eta Ilora Capot
“Libertatearen beharra denek dugu, eta Bekat'uros bestak hori eskaintzen du”

Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.


Microsoftek bi langile kaleratu ditu multinazionalak Israelekin dituen harremanak salatzeagatik

Bi langileek Microsoften 50. urteurreneko ekitaldia moztu zuten ostiralean, eta enpresako buruei Gazako genozidioan duten papera leporatu zieten. Adimen artifizialarekin eginiko armak saltzen dizkio multinazionalak Israelgo armadari.


Palestinaren alde egiteagatik lau herritar kanporatu nahi ditu Alemaniak

Poloniar bat, bi irlandar eta estatubatuar batek jaso dute Alemania apirilaren 21a aitzin uzteko manua. Hori gertatu ezean, kanporatuko dituztela argitu die Berlineko Migrazio Bulegoak. Salaketa jarri dute kanporaketa prozedura geldiarazteko xedez.


Ernairen ekitaldia zelatatuko du Auzitegi Nazionalak

UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]


Europar Batasuna eta Errusia
‘Ostpolitik’, oihartzun fin hura

Gerra Hotza bultzatu zuten politiken alboan egon ziren ere bakearen aldeko ildoak. Ez zuten Ekialdea eta Mendebaldea batzeko moduko berregituraketa politiko berririk ekarri, baina errealitate berriak josi zituzten Europako Mendebaldea eta Ekialdearen artean. Horietako... [+]


Sarkozy eta Le Pen eskandalizatuta, zuzenbide estatuak hitz egin duelako

Bere burua 2027ko Frantziako Estatuko presidentzialetako garaile gisa irudikatzen duena –Marine Le Pen– gogorki zigortu du Parisko Auzitegi Korrekzionalak, lau urteko kartzela-zigorra, 100.000 euroko isuna eta batez ere, bost urtez aurkezteko debekua bideratuta. Tonu... [+]


Gorputz hotsak
“Niretzat klabea izan da familiak eta inguruak ez tratatzea gaixo moduan”

Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]


Errusiarekiko gerra hauspotzen

Ukrainaren ondoren Polonia?
Europar Batasunak Ukrainako gerra hauspotu du Kiev armaz hornituta, eta menia oraindik airean delarik, gerraren zikloan murgilduta dago bete-betean. Hori bai, bere diskurtsoa modulatzen ari da, eta gero eta gehiago hitz egiten du balizko su-etenaz... [+]


Itziar

Kointzidentzia harrigarriak daude bizitzan. Izan ere, zenbat ikusle elkartu litezke Arriaga antzokian? Zenbat komun ote daude solairu bakoitzean? Zein probabilitate dago Gipuzkoako emakume bik sartu-irtenean leku eta istant berean kointziditzeko, 35 urtean elkar ikusi barik egon... [+]


2025-04-09 | Hiruki Larroxa
Zer dugu bisexualitatearekin?

Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]


2.361

Garai kuriosoak bizi ditugu eta bizi gaituzte, zinez. Hezkuntza krisian dela dioten garaiak dira eta, gutxien-gutxienean, aliritzira, ba aizue, 2.361 urte ditu gaurgero boladatxoak.

Ez zen ba debalde joan Aristoteles bere maisu maite Platonen akademiatik lizeo bat muntatzeko... [+]


Ukrainako gerraren beste irakurketa bat

Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]


Eguneraketa berriak daude