Makina bat kontu


Aldaketa klimatikoaren «2007 txostena»

Otsailaren 2an GIECeko (Klima Aldaketa Ikertzeko Gobernuarteko Aditu taldea) 400 adituk aldaketa klimatikoari buruz argitara emandako txostenean lehen aldiz, guztien adostasunarekin, azken 50 urteko berotze klimatikoaren errudun nagusia gizakia izan dela baieztatzen da.

Aditu-taldea 2001ean hasi zen txostenak argitaratzen eta, urtez urte, erabili dituzten analisirako tresnak hobetzen joan dira.
Honatx txosteneko daturik aipagarrienak:

- Azken hamabi urteetatik hamaika izan dira 1850etik neurtutako urterik beroenak.

- Atmosfera osoko tenperaturen igoera lurrazalekoen antzekoa da.

- Itsasoetako batez besteko tenperatura hazi egin da 3000 metroko hondoetan barne. Eta horren eraginez itsas maila 1,8 mm hazi da 1961 eta 2003 urteen artean.

- Glaziar eta izotz-guneen azalera gutxitu egin da planeta guztian.

- Karbono dioxido eta metanoaren kontzentrazioak azken 650.000 urteetako handienak dira. Industrializazio aurreko garaian karbono dioxido kontzentrazioa 280 ppm (milioika partikuletatik hainbeste) zen; 2005ean 379 ppm-koa.

- Atmosferako karbono dioxido hazkundea azken hamar urteotan areagotu egin da erregai fosilen erabileragatik eta lurren ustiapen eragatik.

- Groenlandian eta Antarktikoan egindako azterketa paleoklimatikoen bidez baieztatu da XX. mendeko bigarren erdiko berotzea ezohikoa dela azken 1.300 urteekin alderatuz.

Berotzearen eragilea gizakia izateko %90eko aukera dago GIECen arabera. Horratx XXI. menderako egin dituzten iragarpenak, beti ere egun dagoen emisio maila mantendu edo hazten bada:

- Lurreko tenperatura 1,8°C eta 4°C artean haziko da.

- Itsasoen maila 18 eta 59 cm artean igoko da.

- Orohar lur altuak eta latitude altuetako lurrak jasango dituzte aldaketa handienak.

- Latitude baxuagoetan euriteak ugarituko dira.

- Itsasoetako korronte naturalak ez dira desagertuko, baina aldaketak gerta daitezke bai abiaduran bai ibilbideetan.

- Berotzearen aurkako neurriak indarrean jarri arren berotzea mantendu egingo da. Eta aldaketa positiboak, ematekotan, oso motel gertatuko dira. Sortu dugun dinamikak inertzia izugarria duenez oso nekeza izango da joera itzularaztea.


Azkenak
Osakidetzan egiturazko eta egiazko konponbideak eskatu dituzte Gasteiz, Bilbo eta Donostian

Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.


Aroztegiari ezetz esan dio jende oldeak Iruñean, eta auzipetuen absoluzioa eskatu du

Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]


Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Eguneraketa berriak daude