Hazkunde ekonomikoaren onuradunak


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Estatuko enpresek eta enpresa euskaldunek iragan ekitaldiko etekinak eta dibidenduak plazaratu dituzte. 2006. urtean ere aurreko urteko errekorrak hautsi dituzte. Horren seinale, Estatu espainiarreko 35 enpresa garrantzitsuenetarikoek -tartean zenbait euskaldun- osatzen duten Burtsak negozioen marka hautsi du. 2000tik 2006ra bitartean akziodunei ordaindutako dibidenduak hirukoiztu egin ditu. 2000n 7.386,36 milioi euro zirenak 22.868,97 milioi euro dira 2006an. Zerbitzuak 26,06, telekomunikazioak %23,57 eta Gas eta Elektrizitate enpresak %19,10.

Gorakadaren eragilea hazkunde ekonomikoa izan da, izan ere, hasierako aurreikuspen ofizialak ere gainditu baititu. Horietako bi oso sektore errentagarriak izanagatik, elektrizitatearen eta banketxeen arloetako bilakaera gorakadaren adierazle nabarmena da. 2005eko etekinekin alderatuz gero, aurtengoek %20 gehiago jaso dute batez beste. Gauzak horrela, Endesak, Iberdrolak, Unión FENOSAk eta Red Eléctrica enpresa espainiarrek 1.100 milioi euro baino gehiago banatu dituzte euren akziodunen artean, 2006ko etekinen ordain gisa. Egoitza nagusia Bilbon daukan Iberdrolak 405,6 milioi euro banatu ditu. Bilbon kokatuta dagoen BBVAk ere 469 milioi euro banatu ditu.

Nork ateratzen dio etekina hain dibidendu onak sortzen dituen hazkunde ekonomiko horri? Langileriak eta herritar xumeek ez behintzat. Ezta aurreztaile txikiek ere. Betikoek, nork bestela? Enpresa handietako exekutiboek, Burtsan unerik egokienean egiten dituzten sartu-irtenei esker negozio borobila egiten dutenek. Izan ere, Burtsan, IBEX 35aren barruan dauden enpresetako buruek 2.585 milioi euro gastatu zituzten euren enpresetako tituluetan 2006an. Era berean, eraikuntzako enpresetako akziodun boteretsuek sekulako dirutzak irabazi dituzte Burtsan, 2006an eskuratutako akzio-multzo handiei esker. Besteak beste, Accionak 106 milioi euro jaso zituen dibidendutan Endesan daukan %20gatik; ACS taldeak 49 milioi euro FENOSAko %40,5agatik eta 40,5 milioi euro Iberdrolako %10gatik. Bestalde, SACYR Vallehermosok 88 milioi euro kobratu zituen Repsol YPF enpresan daukan %20gatik.

Hala ere -nahiz eta Estatuak 800 euroko hobaria finko bihurtzen den aldi baterako kontratu bakoitzeko- hazkunde ekonomiko hori ez da enpleguaren kalitatean islatzen, lan-baldintzek hobera egin eta errekorrak hautsi diren arren, lan-baldintzak oso prekarioak dira oraindik. Hego Euskal Herriko lan-kontratazioen kopuruak markak hautsi zituen 2006an: 1.094.469 kontratu sinatu ziren. Horien %90,21, hots, 987.330, prekarioak izan ziren, eta gainerakoak, 107.139, mugagabeak izan dira eta finko bihurtu dira urtea amaitu aurretik. Bestela esanda, 2006an sinatutako kontratu finko bakoitzeko 10 prekario sinatu ziren. 25 urtetik beherako pertsonak dira kontratu finko gutxien lortzen dituztenak.

Gauzak horrela, zer-nolako hazkunde ekonomikoa da gaur egungoa? Izaera neoliberaleko, hots, kapitalistako hazkundea. Gero eta basatiagoa. Gutxi batzuk aberasten diren bitartean, milaka familiek lan-prekarietatea pairatzen dute eta hipotekatuta iristen dira hil bukaerara.


Azkenak
Euskal herriarentzat nolako Estatu bat nahi dugu?

Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute Txinan

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


Jarrera baikorrak areagotzearen beharra

Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]


Euskal Herrian dauden poliziei eta guardia zibilei plusak ordaintzen jarraitzen du Espainiako Barne Ministerioak

1984ko urriaren 23an ETAren garaian Espainiako Barne Ministerioak onartutako aginduan, “arriskugarritasun eta nekagarritasun” kontzeptuengatik “ordainsari” bat zehaztu zuten Espainiako Polizia Nazional eta Guardia Zibilarentzat, “eremu... [+]


Gazteen artean apenas kontsumitzen dira euskarazko edukiak ETBen eta Primeran plataforman

Ikusiker Ikus-entzunezkoen Behategiak Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) eta Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) 2.800 ikasleri egindako galdetegiaren arabera, plataforma digitaletan gazteek edukiak ez dituzte euskaraz kontsumitzen. Horrekin “arduratuta”... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Erromatar arrasto gehiago aurkitu dituzte airetik harturiko irudiekin, oraingoan Arkaian

Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.


2024-07-24 | ELA sindikatua
Jaurlaritzak langileen erosahalmenaren “beste galera bat” onartu duela salatu du ELAk

Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.


2024-07-24 | Axier Lopez
Artxibatu egin dute AraInfo-ko bi kazetariren eta Zaragozako zinegotzi baten aurkako kereila

"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]


2024-07-24 | Goiener
Dimener energia komunidadeko kide izatea onartu du Dimako Udalak

Dimako Udalaren atzen osoko bilkuran, garagarrilaren 17an, Dimener Dimako Energia Barriztagarrien Komunitatearen estatutuak onartu eta Udala alkartearen kide laguntzaile izatea eztabaidatu eta onartu zen.


Polioa topatu dute Gazako uretan eta epidemia zabaltzeko arrisku handia dago

Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.


Eguneraketa berriak daude