Prentsa-arrosaren ajeak


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Telebista kanaletan horrenbeste ugaritu diren txutxu-mutxuei, «famatuen» gorabeherei, «bihotzeko» kontuei eta kalenturei edota espektakuloei buruzko programak oso interesgarriak suertatzen dira gure artean hedabideen eta boterearen arteko harremanak nolakoak diren erakusteko.

Bi horiek, boterea, letra larriz, eta botere mediatikoa gauza bera direla uste dutenak ere ez dira gutxi.

Bakarra ala bata bestearen adar bat izanik, prentsa-arrosa generoko programek boterea eta gizabanakoaren arteko erlazioak nolakoa «behar duen izan» markatzen dute, argiro. Esaterako, eta beste askoren artean, intimitatea eta norberaren irudiaren eskubidea nola jorratzen diren oso gai mamitsuak iruditzen zaizkit.

Botere politikoak mugatua du gizabanakoen «etxe barruko» eremuan sartzea, esparru hori arautzeko tradizioa dago eta, orokorrean, jendeak ez du eragin nahi zaion kontrol mota hori erraz onartu gura izaten. Beraz, zuzenean egin ezin dena, zeharka egiteari ekin beharko. Helburu horrekin, medioek famatuak -aldez aurretik hedabideetan agertzeko adinako ospea eskuratua zutenak ala aldizkari eta pantailetan ikusi ditugulako ezagunak zaizkigunak- erabiltzen dituzte kontrol sozial hori legitimatzeko. Intimitatearen kolonizazio lanean, prentsa-arrosa programetan agertzen diren famatu horiek zikiratu egiten dituzte. Lehenengo, haiei egindakoak, telebista-audientzia ikaragarriena lekukotza eta onarpenarekin, gainontzekoei aplikatzeko bidea erraztu egiten da. Emaitzak dagoeneko guztiongan ikus daitezke: norberaren irudiari legez gorde behar zaion errespetua erabat bortxatua dago, eremu pribatua inbaditua izan da -irudiak eta elkarrizketak grabatuz-, frogarik gabeko salaketak irrati-telebistaz aireratuak izaten dira eta «alarma soziala» etiketapean edozein motatako errepresioa zabaldu egin da.

Zenbat kontu-korronte, mediku-txosten edota idatzi pribatu ikusi ditugu horretarako baimenik ez duten telebista kanaletan eta argitalpenetan? Eta, esan bezala, «famatuak» diren horien eskubideak urratzen diren neurri berean, gureak pikutara doaz, poliki-poliki.

Hedabideek, eta bereziki telebistek, «onargarria» denaren eta ez denaren arteko aldea zein den esaten laguntzen dute. Eta, honez gero, mila aldiz ikusi ditugunean «famatu nazkante» modura sailkatzen ditugun horien inguruan egiten diren epaiketa mediatikoak, nola bada saiatu zuri ala niri buruzko aipamenetan polizien eta jujeen informazio itoginei, frogarik gabeko salaketei eta irainei eta makro-talde mediatikoen jazarpenei mugak jartzen.


Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


Eguneraketa berriak daude