Ezin ikusi, ezin euskaraz irakurri
Igone Etxebarria Euskara Sustapenerako zuzendaria da Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzan eta hala hitz egin digu hitzarmenari buruz: «2006ko udan itxi genuen hitzarmena. Dena den, aurtengo proiektua da, izan ere guk 2006. urtea ez daukagu itxita. Orain egingo dugu horren jarraipena eta aurrerantzean aztertuko dugu ea zer segida emango diogun hitzarmenari. Oraindik orain, ezin dut agindu liburuen itzulpenek jarraipena izango ote dutenentz, borondatea badugu».
Agirreren gose greba hari esker, ikusmen urritasunak dituztenen eskubideen hutsunea agerian geratu zen. Agirreren aburuz, «plazaratutako egoeraren larritasuna onartu dute eta bere bidea egiten hasiak dira. Dena dela, badakite erantzuna eman behar zaiola, baina ez dira horretarako gai, borondaterik ez dutelako».
Etxebarriak, Euskara Sustapen zuzendariak, arazoaren berri badutela adierazi du: «Guk egindakoa nahiko izango ote den ala ez? Batzuentzat ez, beste batzuentzat bai. Gizarteko premiak ikusita, agian, batzuentzat gehiegi da, beste batek, ordea, esango du oso gutxi dela. 100 liburu izan beharrean gustatuko litzaiguke 1.000 izatea eta gainera denak aldi berean braillera eta ahots sistemara pasatzea, baina heltzen gara heltzen garen lekura. Gutxiago garelako geratzen gara bidean eta herri aurreratua garelako egiten ditugu urratsak, baina gure neurrikoak. Gure esku dagoena egiten dugu».
Igone Etxebarriak ezintasuna daukan jendearentzat gauzak eskuragarri jartzeak duen garrantzia aipatu du, baina «gu ezin gara heldu jende horrengana. Ez dakigu itsuen premiak zeintzuk diren, horregatik jotzen dugu ONCEra, beraiek esango digute zer premia dauden».
Claudio Congosto ONCEko Bizkaiko zerbitzu burua da. Congostok aitortu du hasiera batean aurreikusitakoa ez dela bete eta hitzarmena gauzatzea ez dela batere erraza. Hori bai, prozesua abian jarri dela azpimarratu du eta zailena, oinarriak jartzea, jada, erdietsi dela. Bi atal ditu prozesuak, bata liburuetako edukiak ahots bihurtzea, digitalizazioaren bitartez egiten dena. Bestea, liburuen transkripzioa braillera.
Ahots sistemari dagokionez, lehenbiziko pausoa grabaketak egitea da. Ordenagailura konektatutako mikro baten bitartez MP3ko artxiboetan grabatzen dute. Ondoren, Daisy sistemaren bitartez, artxibo horiek CDtara kopiatzen dituzte. ONCEk lan hori guztia egin duen enpresari CDak erosten dizkio eta itsuen esku utzi. Ordu kopuruaren arabera CDen salneurria desberdina da.
Liburuak braillera transkribatzeko berriz, Euskal Herriko bost argitaletxerekin akordioa dute. Argitaletxeok liburuak euskarri informatikoan ematen dizkie eta ONCEk Quit Braille programarekin transkripzioak egiten ditu. Transkribiturikoa ordenagailura bidaltzen da eta handik inprimagailu berezietara, brailleratze prozesua osatzeko.
ONCEren eta Jaurlaritzaren arteko iazko akordioa ez da bete eta ONCEk diru gehiago beharko du hitzarmena bukaerara eramateko. Ez du ONCEk arazorik izango, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak falta den dirua jarriko baitu.
Zein liburu euskaratu erabakitzeko hainbat iturri hartzen dute kontuan. Batetik, ONCEko kidea den euskal filologo batek merkatua aztertzen du; besteak beste, Durangoko Azokan bertatik bertara ikusten du zein diren libururik salduenak. Bestetik, Elkar argitaletxearen dendetako liburu irakurrienen zerrenda ere kontuan hartzen dute, baina, batez ere, itsuen eskakizunak dira garrantzitsuenak euskaratzeko garaian: «Gure liburutegiko erabiltzaile batek liburu bat eskatzen badu edota liburu zerrenda osatzen badu horrek du lehentasuna» azaldu du Congostok.
Manu Agirrek, irakurtzeko eskubidea aldarrikatzen duelako, ez du uste intelektuala denik; gizon arrunta baizik. Alabaina, ez du onartzen batzuen utzikeriaren ondorioz berak irakurtzerik ez izatea: «Nik muga batzuk ditut, baina eskatzen dudana da, ez niri esatea zein arazo dudan, baizik eta dauden baliabideak, baldin eta erabilgarriak badira, erabili ditzatela nire arazoa leuntzeko, beste leku guztietan egiten den bezala».
Hamasek salatu du talde islamistak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi Ismail... [+]
Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.
Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.
Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]
Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]
Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko lau hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan.
Iazko urtarril-otsailean izan genuen Hego Euskal Herrian bisitari, egundoko propagandaz girotuta baina aparteko arrakastarik gabe, Shen Yun izeneko antolakundearen “Txina komunismoaren aurretik” ikuskizuna. Agian neuk ere esan behar nuen zerbait orduan, haren... [+]
LAB sindikatuaren kontaketaren arabera, dagoeneko 36 dira aurten Euskal Herrian lan-istripuz hildako langileak.
Nahiz eta Nafarroako hainbat udalerrietako udaltzaingoek taserrak dituzten, ez dago armen araudian jasota. Azkoienen lau aldiz erabili dute, eta Iruñean aurtengo ekainean erabili zuten lehen aldiz.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak deituta, bi hiriburuetako jaietan "Palestina presente" egoteko aldarria luzatu dute. Ostiralez Bilbon, eta larunbatez Donostian.
Testu hau goizeko ordu txikitan izaten diren hausnarketa batekin hasi da, Araba galduko herri batean zoruan jarrita, ortzimugan eguzkia ateratzen dela ikusirik. Zelai hori eta nabarren artean hegan egiten duten txoriei so eginez, mendietan dauden basoetan pentsamenduak galduta... [+]