Enborra nahi eta adarra jo


2021eko uztailaren 19an
Hirurogeita hamar urte datorren apirilean Gernika bonbaz suntsitu zutenetik, euskal lur errearen gainean indarrean dirauen Estatu espainiar horren orubea marraztuz, eta oraindik ere «prezio politikoaz» mintzatzen direnak entzun behar ditugu.

Hiru saio gatazka luze eta odoltsuari irtenbide baketsua eta demokratikoa eman nahian, eta gaudenetan gaudela aitortu behar. Prozesuaren inguruko eztabaida prozeduren gaineko bihurtu nahi digute berriz ere, eta ez da hori. Bestelakoa da prozesu demokratikoak behar duen mamia. Euskal Herrian euskaldun bizitzeko aukera librea, zer bestela.

Baina guk enborra nahi eta haiek adarra jo. Prozesua bide onetik abiatzeko moduko proposamena bada, izan, Anoetan aurkeztu zena, eta mahai batean zein bestean bada modurik mamiari heltzeko eta konpondu beharrekoak, pausuz pausu, konpontzeko. Zergatik ez da egiten, orduan? Konpromisoak hartu izan badira, arlo batean zein bestean, zergatik ez dira bete?.

Ez gara geure etxearen jabe. «Geure instituzioen defentsan» manifestazioa egitera deitu du EAJk Ibarretxe lehendakaria justiziak prozesatu duelako. Ez bera bakarrik. Baina bera ei da «gure instituzioa». Baina horrela da, benetan? Badugu euskaldunok, gaur eta hemen, geurea den instituzio politikorik? Eta geurea den justizia-epaitegirik?

Galdera hauei erabateko erantzuna eman aurretik, aztertu ondo, mesedez, aipaturiko instituzio hauen portaera, esate baterako, Madrilgo Auzitegi Gorenak 23 gazte euskaldunen aurka eman berri duen kartzelaratze-agindua dela eta; zer egin dute «gure» instituzio horiek?

Neurriarekiko desadostasuna agertu prentsaurrekoan, eta segidan gazteok atxilotu, beraien alde manifestatu direnak ere berdintsu jipoitu eta atxilotu. «Baina egin dezakete besterik?», esango digu norbaitek. Hortxe da, bada, gakoa. Ezin badute besterik egin, orduan da benetan larria egoera, horrek esan nahi baitu «geure» bezala aurkezten diren instituzio horiek ez daudela geure zerbitzura, euskaldunon aginduetara. Hor hurrengo galdera larria: noren aginduen menpe daude, gaur eta hemen, instituzio politiko autonomiko horiek?

Euskaldunok geure etxean, Euskal Herrian, erabaki ahal izateko aukera eskainiko digun prozesua behar dugu. Denok erabaki, inortxo ere bazterrean utzi gabe.
Ez gaude egoera horretan, eta horra heltzeak ez du erraza ematen, gaudenean gaudela. Baina honetan ere badago zer argitu: aurreko bederatzi hilabeteetako prozesua guztiz hautsi dela diote batzuek, eta setati ekiten diote bereari: apurtu dela eta apurtu dela, ETAk apurtu duela.

Baina hemen galdera da: ETAk apurtu ote du prozesua? Berak bakarrik? Eta hala bada, zergatik dihardu orain esaten prozesuak aurrera egitea nahi duela, horretarako prest dagoela? Nor ez dago prest, aldiz, prozesuari ekiteko orain? Zergatik, konpromiso sinesgarririk ikusten ez duelako ETAren aldetik? Baina hala mintzatzen dena, dela PSOE, dela EAJ, prest dago orain -lehen ez bezala- sinatzen dituen konpromisoak oso-osorik betetzeko? Posible izan daiteke hemendik aurrera, alde guztiek, mahai batean zein bestean, konpromisoak hartu eta hauei eustea? Nork dio ezetz eta zergatik?

Galdera hauek argitu beharrekoak dira. Benetako prozesu demokratikoa behar-beharrezkoa dugulako, eta horretarako aukera badagoelako. Ez dugu nahi, inola ere, orain, bake prozesu demokratikoaren ordez, batzuek beraien txistera ezkututik «geure» instituzio autonomiko konstituzionalen edizio moldatu berririk ateratzerik.


Azkenak
Tentsio betean, preso truke berria egin dute Israelek eta Hamasek

Su-etena hitzartu eta hilabete bete denean, lehen faserako adostutako 33 bahituetatik 25 askatu ditu Hamasek. Israelek, berriz, 985 preso utzi ditu aske. Bigarren fasea martxoaren 2an da indarrean sartzekoa, baina bi aldeek jarraitu beharreko urratsak zehazteko daude... [+]


Analisia
Nostalgiari ‘sold out’

Gauzak ez dira izatez errazak, eta, izango da batagatik edo besteagatik, baina, azken boladan, mingainari behar baino gehiagotan egin diot kosk bi kontu hauengatik: sold out-aren kultura eta FOMOa –azken hori agian azaldu behar da, ez baita hainbestetan esana: esperientzia... [+]


Zedarriak Foroari erantzuna
Defentsan inbertitzea

Zedarriak Foroak Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua txostena aurkeztu zuen urtarrilaren erdialdean. Bertan, EAErako gomendioak jasotzen dira, Draghik eta Lettak Europako Batasunerako aurkeztu dituzten txostenak erreferentziatzat... [+]


2025-02-17 | Euskal Irratiak
Migranteen kontrako polizia operazio bat salatu dute Baionan

Hamasei migrante atxilotu zituzten otsailaren 6an Baionan, etorkinen eskubideen aldeko elkarteek salatu dutenez. Dirudienez, Baionako prokuradoreak eman zuen agindua. Operazioa autobus geltokiaren eta Pausa harrera zentroaren artean gauzatu zuen poliziak, tartean, adingabekoak... [+]


Musika eta dantzaren bidez, elkartasuna adierazi diote Palestinari Donostian

Kulturatik elkarteak antolatuta, Musika eta dantza Palestinarekin ekitaldia egin dute Alderdi Ederren gaur eguerdian. Palestinako herriari elkartasuna adieraztea eta jasaten ari diren genozidioaren bukaera eskatzea izan da helburua. Donostiako Udalaren Musika eta Dantza... [+]


Komunitateaz (I)

Konturatu orduko, 119 arkume jaio dira etxean, eta hamahiru ardi baino ez zaizkigu gelditzen erditzeko. Aurrerakoak diren urruxak jada izendatuta dauzkagu; horrek, inplizituki, esan nahi du hiltegira eramango ditugunak zeintzuk diren badakigula. Bereizte ariketa horretan... [+]


2025-02-17 | Nagore Zaldua
Amorrotxa, odol urdineko ameslaria?

Trebea, burutsua eta iheskorra; olagarro arruntak, izenak hala adierazten ez badu ere, aparteko trebetasunak ditu. Itsas molusku zefalopodo haragijale honek txundituta gauzka, bere ezaugarri eta ahalmen bitxiekin. Ornogabe guztien artean adimentsuena da, besteak beste.


2025-02-17 | Jakoba Errekondo
Intsektuen negupasa

Hotza gogor ari du. Ez denean, baina aurtengo neguan lurralde batzuk ederki jotzen ari du. Eta intsektuek nola irauten dute, udaberriarekin indarrean berragertzeko? Kaleko galdera izan dut bart. Hortik intsektuen adimendu eta buruargitasunera koxka ttikia dago. Berritu ditugu... [+]


2025-02-17 | Garazi Zabaleta
Xüxenka
Hurbileko laborari txikiek kudeatutako saltoki kolektiboa Maulen

Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]


Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


Eguneraketa berriak daude