Hizkuntza ez, hiztunak
Irlandak ez du galdutzat eman hizkuntza ofizialki, are ofiziala da Europar Batasunean urtarrilaren 1etik. Badakigu ez duela horrek irlandera salbatuko. Baina ez dut uste zuzena denik irlandarrei begiratzea borrokarako lilura eta hizkuntzarekiko gutxiespen horrekin. Irlanderarenak ez du egin XX. mendean. XIX. mendeko goseteak irlandera hiztunei erasan zien bereziki, eurek jarri zituzten hilak eta Ameriketako emigranteak, uharteko zati handienean mintzatzen zen hizkuntza mendebaldeko eskualde batzuetara zokoratuta zegoen urte gutxian.
Hizkuntza hilzorian lortu zuen independentzia Irlandak. Gero, egia da: ez dute hizkuntza salbatu, Gaeltachten eremuak murriztu egin dira eta han ere ingelesaren indarra handia da. Askok eskatzen dute behin betiko ehorzteko, onartzeko alferrik izan dela ahalegina, mundu hizkuntza garrantzitsuena daukate eta bestea arrotz zaio ia uharte osoari.
Baina nork lortu du hori? Ordezkapena ohikoaren aurkako bidetik bultzatzen ari gara: nagusia utzi eta txikia hartu, borondate hori daukagu euskaldunok eta irlandarrek. Ez katalanek, ez galiziarrek, horiek lurralde osoan eutsi diote hizkuntzari, ez dute berreskurapen beharrik, normalkuntza baino ez.
Balantze eginez: lortu dugu herriren bat berreuskalduntzea? Erraz jarrita, Arabako Lautadan edo Sakanako mugan orain gutxi erdaldundu ziren herriak, euskararen memoria oso presente dago, denak abertzaleak dira, euskaldundu da bakarren bat? Eta badago datarik, noizko izango den esateko, Kiotoko protokoloaren antzera, «2015ean herri honetan %70 euskaldunak» edo antzekorik? Eta ez naiz Ebro ertzeraino edo Enkarterrira joan.
Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]
Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]
Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]
Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.
Euskadiko Euskal Pilota Federazioa eskubide osoko kide izatea onartu du Nazioarteko Pilota Federazioak, larunbatean Iruñean egindako batzarrean. Ofizialtasuna lortzeko bidean urrats handia da, "lorpen historikoa", Euskadiko Federazioak adierazi duenez, baina... [+]
Dozenaka lagun batu dira igandean Laudioko Herriko plazan, Ez zara fisioa, erasotzailea zara lelopean.
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Larunbatean Irala auzoko koarteleko ekintzarekin, #BotaKuartelak koartela eta armada guztiak desagertzea eskatu du. Gune horiek “benetako mehatxuetatik” babestuko dituen auzorako proiektuetara bideratzeko proposatu dute beste behin ere, hala nola desberdintasunetik,... [+]
Hondakinen artean oraindik identifikatu gabe dauden Palestinarrak ere ikusarazteko helburupean egin dute. Israelek Gazan 18.000 adingabe hil ditu urriaren 7az geroztik. BDZko Elisa Huarteren arabera, “zerrendetan oraindik ezezagunak diren izenak irudikatzen dituzten marra... [+]
Arrigorriagako Udalak elkarretaratzea egin du igandean udaletxeko plazan, ostiralean txinatar jatorriko merkatari batek bere dendan jasandako erasoa salatzeko eta biktimari babesa adierazteko. Horrez gain, Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea antolatu du... [+]
"Erorien Monumentuaz sozialistekin akordioa lortu izan ez balitz, eraikinak bere horretan jarraituko luke aurrerantzean ere eta hori zen guk onartzen ez genuen aukera bakarra”. Hala dio Joseba Asironek. Entzun elkarrizketa osorik hemen sakatuta.
EAEko biztanleen %23,9k osasun asegurua zeukan kontratatuta 2023an, Eustaten datuen arabera. 2021eko datuekin alderatuta, %4,1 gehiagok. Batez ere traumatologia, oftalmologia, ginekologia eta dermatologia kontsultak egin ziren. Aseguruen %61,3 enpresentzakoak edo bestelako... [+]
Milaka lagun elkartu dira Hatortxu Rock elkartasun jaialdiaren azken aurreko edizioan. Euskal preso politikoen senideei babesa eta sostengua emateko sortutako jaialdiak agur esanen du 2025ko udan Lakuntzan eginen den azken edizioarekin. Sakabanaketarekin amaitzea lortu bada ere,... [+]