Makina bat kontu


Bioerregaiak: Frantzian ere bidea zabaldu da

Frantziako gobernuak urtarrilaren 1etik aurrera bioerregaien salmenta onartu du. Beraz, lehen ponpak laster ikusiko dira gasolindegietan, batez ere frantziarrek bioetanolarekin ibili daitezkeen autoak erosi ahala.

Bioerregai berriaren izena E85 da eta osagaiak hauexek dira: %85 etanola eta %15 SP95 (95 oktanoko berunik gabeko gasolina). Parisko gobernuak interes berezia du erregai mota berri honen sustapenean eta horregatik ez dio zergarik jarriko hasieran.

E85 erregaiak duen etanola olo eta erremolatxaren hartziduratik sortzen da eta horri berunik gabeko gasolina gehitzen zaio; horregatik automobilak bi erregai motekin ibiltzeko egina izan behar du. Oraingoz automobil ekoizleen artean bik baino ez dituzte ibilgailu aproposak egiten, baina pixkanaka gero eta marka gehiago horretan hastea aurrikusten da; dena den aurten eskaintza urri samarra izango da.

2.007 urtea amaitu baino lehen, Farntzian, erregai berria eskainiko duten 500 edo 600 gasolindegi egotea espero da. Eta hortik aurrera aurrikuspenak ere ez dira nolahalakoak, 2.008an erregai kontsumoaren %5,75 eta 2.010ean %7 izatea lortu nahi baita.

Dena den Frantzia ez da bide horretan abian den lehen estatua, AEBak, Suediak, Alemaniak eta Poloniak jada bide puska bat eginda baitute. Hala ere Brasil da guztien artean aitzindaria, bertako erregai kontsumoan, diesela kanpo, %40koa baita bioetanolarena. Brasilgo bioetanola azukre kainatik lortzen da eta une honetan han ekoizten diren hiru kotxeetatik bi prestatuta daude erregai mota desberdinekin ibiltzeko.


Ingurumena: Saharako hondarrak Amazonia ontzen

Berriki argitara eman den ikerketa baten arabera, Amazoniako baso tropikalak behar duen ongarrietatik erdia Afrikako basamortuetatik dator. Azterketan sateliteetako irudiak erabili dituzte eta antza oso garbi ikusten da arearen jatorria.
Zientzialariek, orain hamar bat urte, garbi samar ikusi zuten baso tropikalean topatutako mineralen kopuru handi baten jatorria Saharako basamortua zela. Baina orain arte ezin izan dute hipotesi hori ziurtatzeko frogarik aurkitu.

Argitara emandako datuen arabera, Amazonian topatutako hautsa Txadeko Bodélé bailarakoa da. Urtero-urtero 50 milioi tona hondar garraiatzen ditu haizeak Afrikatik Amerikara.


Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude