Etxeberria anaiak: «Futbol talde haren historia amets ero baten istorioa da»


2021eko uztailaren 19an
Euskadiko Futbol Selekzioaren ernetzea kontatzen du zuen azken lanak. Arrazoiak?
Xabierrek talde hartako jokalaria izandako Kepa Areso ezagutu zuen, emaztearen familiakoa zelako. Hura hil ostean, haren alargunak Kepak idazten hasitako memoriak helarazi zizkigun. Haur eta gazte garaiko pasadizioez gain, lehenengo Euskadiko Fubol Selekzio haren nondik norakoak azaltzen zituen. Material oso interesgarria.

Nobela bat sortzeko adinakoa?
Han kontakizun baterako lehengaia bazegoen, baina ikuspuntu pertsonaletik abiatzean, istorio pertsonalistegia osatzeko arriskua antzeman genion, eta dokumentazio gehiago biltzen saiatu ginen. Joseba Gotzon kantariak (Euskal Selekzioaren historiari buruzko liburu bat egina du) laguntza paregabea eskaini zigun horretan.

Eta guztiarekin, zer osatu duzue?
Futbol talde haren historia amets ero baten istorioa da. Europako orduko potentziek Euskadiri gerran lagunduko ziotela espero zen, baina Hitlerri zioten beldurragatik, pasotismoa gailendu zen, eta denak besoak gurutzatuta geratu ziren, Francoren matxinatuek, alemaniar eta italiarren laguntzaz, legezko gobernua eraisten zuten bitartean. Edozein modutara, eta dena galduta zegoela jakin arren, bukaera arte dena eman zuten futbolari haien konpromisoaren berri eman nahi izan dugu. Gure lana, galtzaile batzuen istorioa da: euren lanean, futbolean, Europako onenetakoak izan ziren galtzaile batzuen istorioa, galtza motzetan ibili arren, borrokan ari zirela sentitzen zuten gizon batzuen istorioa.

Ez dadila
eguzkia sartu
Martin Etxeberria,
Xabier Etxeberria
Elkar
240 orri.
16,75 euro

1937 edo Euskadiko Futbol Selekzioa sortu zenekoa


1936ko Gerra aurretik futbol jokoan nabarmendu ziren hainbat jokalarik osatu zuten aurreneko Euskadiko Futbol Selekzioa. Gerrako lubakietatik atera eta Europan zeharreko futbol zelaietara eraman zituzten gazte haiek, euskal haur errefuxiatuentzat dirua biltzeko eta Euskal Herriak Espainiako Errepublikaren aurka altxa ziren matxinatuen aurka zeraman borrokan nazioartearen konpromisoa pizteko asmotan, gure lurrean bizi zen egoera Europan azalduz, orduko potentziek (Frantzia, Erresuma Batua, Errusia...) Euskadiri eta Espainiako Errepublikari gerran lagunduko ziotelakoan. Gogoa eta bihotza erdibituta, hura guztia frontetik ihes egitea ez ote zen sentituz abiatu zirenak Kepa Areso, Serafin Ahedo, Langara Tanke, Roberto Etxebarria, Josetxu Txato Iriragorri, Luis Regueiro, Emilin, Blasco, Pablito, Ciriaco, Kuki Bienzobas, Zilaurren, Mugerza, Gorostiza eta Larrinaga izan ziren, besteak beste. Etxeberria anaien artean osatu duten Ez dadila eguzkia sartu izenburuko nobelan, «Euzko Ostikalarien» historia oinarri hartu eta haien nondik norakoak azaltzen dira, etsaien zitalkeriak eta maitasunaren korapiloak ere zeresan dezente duten istorioan.


Azkenak
Herrialde Katalanetako herririk turistikoenak, eskuin muturraren bozen biltoki

Kataluniako azken hauteskundeetako eta Europako hauteskundeetako emaitzetatik abiatuta, presio turistiko handiena bizi duten Herrialde Katalanetako herrietan eskuin muturraren botoak nola egin duen gora aztertuko dugu.


Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu
Puigdemontek nola egin zien iskin poliziei?

Carles Puigdemonten ihesaldiaren bertsio bat kontatu du La Vanguardiako kazetari Mayka Navarrok, "iturri ofizialetatik lortua". Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu erabili zituzten mossoak nahasteko. Puigdemontek “gaur edo bihar” hitz... [+]


2024-08-09 | Euskal Irratiak
Baionako Euskal Museoak ehun urte bete ditu aurten

Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]


Sustantziarik gabea

Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]


Gasteizko jaietan izandako bi bortxaketak salatu dituzte

Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.


Euskal Herriko ikurrak kendu dituzte Atarrabiako pilotalekuan, Nafarroakoa izan ezik

Martxoaren 5ean zabaldutako auto batek armarria “kentzea edo ezabatzea” agindu zuen, “jarrera politiko baten aldeko posizionamendua” dela eta “neutraltasun politikoaren aurka” egiten duelako. UPNk jarri zuen salaketa, eta Atarrabiako alkate... [+]


Lodifobia eta patologizazioa Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean

Bizkaiko e28 koordinadorak salatu du kide trans lodi batek eraso lodifoboa pairatu duela Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean.


2024-08-09 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


2024-08-09 | Axier Lopez
UPNk eta PSNk ez dute lortu Raimundo el Canastero zentsuratzea Tafallan

UPNk mozioa aurkeztu du Tafallako udalbatzan gobernu taldeari eskatzeko bertan behera utz dezala Raimundo el Canastero musika taldearekin zuen kontratua jaietan kontzertu bat egiteko. Lizarrako jaietan izandako polemikaren ondoren etorri da zentsura eskaera. PSN batu zaio... [+]


2024-08-09 | Axier Lopez
Beste milioi bat euro eman die Jaurlaritzak erdarazko hedabideei

Kultura eta Hizkuntza Politikako sailak nagusiki gaztelania darabilten hedabideetan "euskarazko albisteak areagotzeagatik" diru-laguntzak banatu ditu beste urte batez. Ia milioi bat euro banatu dute Noticias, Gara eta Vocento hedabide taldeen artean, artikulu batzuk... [+]


Ertzain bat atxilotu dute homizidio saiakera egotzita, lan orduetatik kanpo hiru pertsonari tiro egiteagatik

Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.


Sardiniak ezetz esan dio kolonizazio energetikoari

Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.


2024-08-08 | ARGIA
Venezuelako Askapenaren brigada
“Herriak eta gobernuak ez dute atzerapausorik onartuko”

Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.


2024-08-08 | ARGIA
Puigdemont Kataluniara itzuli da zazpi urteren ondoren, eta berriz ere desagertu da

Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]


2024-08-08 | Sustatu
Twitterren alternatiben analisia: Bluesky, Mastodon eta Threads

Elon Musk-en jarrera ultra eta toxikoak egunetik egunera agerikoago izanik, X/Twitter noren eskutan dagoen edozeinek ikusten du. Berriz ere egunotan sare horretatik alde egiteko deiak eta agurrak ikusten ari gara, eta horren harira artikulu interesgarria irakurri dugu Electronic... [+]


Eguneraketa berriak daude