Julen Arzuaga: «Atxilotuen inkomunikazioa oso erabilgarria zaie epaileei»
- Torturaren gaia ez da samurra, ezta berau prebenitzeko lanean ari diren gizataldeen izaera ezagutzea ere. Nazioarteko Torturaren Kontrako Munduko Erakundeak (TKME) argitaratu berri duen liburuxka eskaini digu: «Nazioarteko instituzio esanguratsuenek behin eta berriz eskaini ohi dituzte torturak amaitzeko gomendioak...». Torturaren praktika ez da munduan desagertu horregatik.
«Behatokia euskal herritarren giza eskubideak behatzen dituen ekimena da, estatuek urratzen dituzten eskubideak ezagutarazten ditu nazioartean», diosku Julen Arzuagak. Torturaren Kontrako Munduko Erakundeko (TKME) -280 azpierakundek osatua- zuzendari Eric Sotasek tortura prebenitzeko txostena ekarri du berriki Euskal Herrira. Txostenean atxilotuen inkomunikazioa bukatzea, torturak ikertzea, presoen sakabanaketa amaitzea, torturatzaile kondenatuei indultuak ez ematea, eta inpunitatea eragoztea gomendatu dizkio Espainiako Estatuari. Eric Sotasen etorrera, Baltasar Garzonen proposamena -atxilotuen inkomunikazioa grabatzea- eta Torturaren Aurkako Taldeak (TAT) Elorrion burututako batzarra hartu ditugu hizpide torturaz jarduteko.
Har dezagun abiapuntuan tortura jasandako hainbat pertsonek Elorrion, abenduan, burutu zuten batzarra.
Eric Sotasek urrats baikortzat jo du Garzonen -atxilotuen inkomunikazioa grabatzeko- proposamena. Nola baloratu duzu Eric Sotasen agerraldia?
Non kokatu behar da Garzonen proposamena?
Zerbait aldatu da, itxuraz.
Barne Ministerioak sistemak jartzeko neurriak hartzeko agindua eman dio poliziari, eta poliziak aldiz «baliabideak ez dituela» esan du.
Bien bitartean, Torturaren Prebentziorako Koordinakundearen Protokoloa zabaldu da. Azaldu iezaguzu berau.
Espainiako Gobernuaren autismoa eta iruzurra salatu ditu Koordinakundeak dagoeneko.
Ba al duzue datu objektiborik hori salatzeko?
Protokoloa nazioarteko azpibatzordeak kudeatuko du. Gobernuak halaber, Leopoldo Torres Boursault batzorde honen buru izendatu du berriki.
Bake eta normalizazioa delako garaion aldatzen ote dira torturaren praktikak?
Gatazkak eragindako biktimen erreparatzea aipatzen da uneon. Torturatuen egoera erreparatzeko kontzientzia nola ikusten duzu?
«Nazioartean kategoria batzuk finkatu dira torturatuen aldarrikapenak zehazterakoan: lehena, aitortza. Bigarrena, errehabilitazioa eta erreparatzea. Hirugarrena: tortura ez errepikatzearen ziurtatzea. Kategoria hauek gatazka guztietan onetsi dira, gatazkak konpondu aldera. Hemen ere torturatuak kategoria horiek hasi dira bere egiten eta euren alde borrokatzen. Zentzu horretan, Eusko Legebiltzarrak atera duen legez besteko proposamena aitortzaren kategoriatzat hartu behar da. Ebazpenari dimentsio eta erabilera egokia ematea oso inportantea da orain: epaileek, hedabideek nahiz herritarrek ezagutu behar dute Legebiltzarrak erabaki duena. Ebazpena Unai Romano torturatuaren kasuaren eraginez gauzatu da bereziki, auziak torturaren aurkako sentiberatasuna handitu du Legebiltzarrean nahiz gizartean. Ebazpenak eskaera hauek egiten ditu: lehena, Espainiako Estatuak torturaren praktika dagoela errekonozitzea. Bigarrena, torturapean lortutako frogak eta hauen gainean muntatutako epaiketak ezabatzea. Eta hirugarrenik, inkomunikazioa eta Entzutegi Nazionala bertan behera uztea. Unai Romanoren eta Gasteizko beste lagunen epaiketa hasi zen, baina epaileentzako patata beroa zen antza, une politiko honetan ez zaio 'komeni' horren bortitza eta agerikoa den kasua agerraraztea. Kasua atzeratzeko jukutriak erabili dituzte. Noski, Entzutegi Nazionalari ez zaio interesatzen torturaren osagarri hain nabaria duen kasua epaitzea».
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Urte hasiera honetan ere Bilboko kaleak bete ditu Sare Herritarrak larunbatean Bilbon antolatutako manifestazioak. Presoei ezartzen zaizkien salbuespeneko lege eta tratamenduekin amaitzea eskatu dute amaierako ekitaldian, eta memoria “kolektibo” bat eraikitzea... [+]
Larunbat honetan egingo da Bilbon euskal preso politikoen aldeko urteroko manifestazioa. Gero eta preso gutxiago dago, baina 2011n ETAk bere jarduera armatua eten zuenean inork gutxik irudikatuko zuen handik hamabost urtera oraindik gatazka haren ondorioz espetxeratutako... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Konponbide prozesuari eta etxeratze prozesuari behin betiko amaiera emateko aldarrikatuko dute, eta euskal preso behin betiko etxean nahi dituztela. Laguntza ekonomikoa jasotzeko Bizumkada Nazionala ekimena jarri dute martxan.
Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.
Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.
Antolatzaileek iragarri dutenez, ohiko jaialdia eginen dute abenduaren 28an eta 2025eko uztailean lau eguneko jaialdi berezi baten bidez agurtuko dute behin betiko jendea, "erreminta berriei bide emateko". Orotara, hamazazpi taldek eskainiko dute kontzertua larunbatean.
Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]
Fermin Muguruzak kontzertua eskaini zuen pasa den larunbatean Martuteneko kartzelan, Iñaki Pikabea 'Piti' eta Joseba Sarrionandia ETAko kideek espetxe horretatik ihes egin eta 39 urtera. Orain, kontzertua dela-eta hainbat jenderen kexak jaso ostean, Eusko... [+]
Josune Arriaga eta Aurken Sola, hurrenez hurren, hamalau eta hamasei urteko espetxealdien ostean, baldintzapeko askatasunean irten dira kalera Espetxe Zaintzako Epaile Zentralaren ebazpenaren bidez.