Independentziarekin euskara salbaturik ote?


2021eko uztailaren 27an
Badakigu independentziarik gabe euskara luzaroan galdu egingo dela. Beharrezko izango ez delako. Gu euskaldunok gutxi gara, eta bi hizkuntza erraldoien artean gaude. Eta bi hizkuntzoi bi Estatu handik erabat laguntzen diete. Eta gure hizkuntza txikiari ahal dituzten trabarik gehienak ezarri. Euskara heriotara emana dago, Leizarragaren moldea erabiliz. Eta jakina. Hor dago galdera zintzilika. Independentziarekin euskara salbaturik al dago?

Kezkatzeko kontua da. Hor dugu Irlanda. Independentzia lortu zuen eta bere hizkuntza, gaelikoa, galzorian dago. Euskal Herriak independentzia lortzen badu, bi indar nolakoak diren kontutan eduki beharko da. Herriarena eta Gobernuarena.
Egungo eguneko giroa ezaguturik, Euskal Herrian jendea guztira euskararen alde dagoela esan liteke. Irlandan gertatzen ez dena, hemen herritarrak euskararen alde daude. Beste indar garrantzitsua independentziaren ondoan ze Gobernu sortzen den izango da. Nork zuzenduko du Euskal Herria? Badago hemen kezkatzeko motiborik.

Gaur daukagun Gobernuan badira benetan euskaltzale zintzoak. Guztiok ezagutzen ditugu eta maitatzen. Ez dira ordea guztiak horrelakoak. Hasteko, zenbat dira egungo egunean Gobernuan daudenen artean independentziaren alde daudenak? Zenbat euskararen alde?

Guztiok ditugu burutan Alderdi nagusian kargu handia ukan zuenaren hitzak: «Para qué queremos la independencia si es para comer berzas?». Horrek berak idatzi zuen: «Estoy obsesionado por la economía». Ze etorkizun dago horrelakoekin?

Lauaxeta eta Ariztimuño piztuko balira, negar egingo lukete gaurko gorabehera batzuk ikusita. Hor dugu, adibidez, Ertzaintza. Lautik batek bakarrik daki euskaraz. Gobernuaren eskuetan izan da erakunde horretan sartzeko euskara eskatzea. Ez du egin. Aldatuko al litzateke Gobernuaren jokabidea independentzia lortuz gero?

Negargarria izan zen Osasun sailburuak esan zuena. Osakidetzan aski zela bost medikutarik batek euskaraz jakitea. Arrazoi handiz eraso zion Aralarrek eta harekin batera euskaltzale askok. Aldatuko al da Bilbon dagoen unibertsitate bat, oraindik ere ikasgaietan euskaraz guztira % 10 gai baino gutxiago erakusten duena? Hauek adibidetxo batzuk bakarrik dira. Beste kontu asko aldatu beharko lirateke.

Badira itxaropena ematen duten pertsonak. Hor dugu, adibidez, Ibarretxe. Independentziaren ondoko Gobernuan bera bezalako asko balira, euskara salbaturik legoke.


Azkenak
2024-12-23 | Julene Flamarique
Vidalina Morales, nekazaria eta ekintzailea
Kaleetan gerra tankeak ikustea normalizatu dugu, gerran egon gabe ere

Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]


2024-12-23 | Julene Flamarique
Emakumeak nola bortxatu aholkuak ematen zituzten 70.000 gizonen Telegram kanal bat atzeman dute

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]


2024-12-23 | Ahotsa.info
“HTX-k bukatzen du bere zikloa, baina oraindik daude borrokatzeko eta aldarrikatzeko motiboak”

HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.


Hegoaldean 222 milioi euro gastatu dira Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago

Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]


Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala”

Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]


2024-12-23 | Behe Banda
Barra warroak
Asko maite zaituztet, baina...

Ez dut maite aterkia partekatzen ez dakien jendea. Ez dut maite azkarregi ibiltzen den jendea, ni ez naizenean; ez eta polikiegi ibiltzen dena ere (tira, horiek pixka bat bai, baina pixka bat bakarrik). Ez dut maite autobusean pasilloaren aldeko eserlekuan esertzen den jendea... [+]


Gabonetan tokikoa eta sasoikoa kontsumitu eta, bide batez, Israelgo produktuak boikoteatu

Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.


2024-12-23 | Irati Diez Virto
Ez naiz sagua, ezta satorra ere; lursagua naiz

Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]


2024-12-23 | Jakoba Errekondo
Ilarraren entzumena

Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.


2024-12-23 | Garazi Zabaleta
Ekin Dulantzi
Nekazaritzako elikagaien test gunea Dulantzin

Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]


Teknologia
Gai izango ez garenean

Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]


Materialismo histerikoa
Idatzi nahi nuen

Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]


2024-12-21 | Iñaki Lasa Nuin
Pagadiak

Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.

Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]


Eguneraketa berriak daude