Txapeldun berriak sortutako ikusmina
Aldaketa nabarmenagoa da epaimahaikoa, bi aurpegi berri egongo baitira aurten Bizkaiko finalean: Iñaki Aurrekoetxea eta Gaizka Amondarain. Alegia, zortzi epailetik bi aurten egongo dira lehen aldiz Euskalduna Jauregian.
Eta bertsolariek ez dute huts egin. Txapelketa gehienetan bakarkako lanak nabarmendu ohi dira, baina aurtengo honetan ofizioka ere bikain aritu dira, zortziko txikian batez ere. Ariketa honetan bertsolariak bizi aritu dira, eta aipagarria da gaiak lantzerakoan bertsolariek ez dietela inolako mugarik eta taburik ipini euren buruei. Hala, Gernikako saioan Estiballesek eta Artzak xehetasunik ezkutatu gabe hitz egin zuten komunean dauden bi pertsonen paperean; Iratxe Ibarrak ez zuen lotsarik izan amona baten larruan Onintza Enbeita suhiltzaileari bere grinak agertzeko. Honek entzulearekiko konplizitatea handitu du nolabait, eta alde horretatik, aldaketa bat ez, baina, eboluzio bat agertu du bertsolariak azken urteotan.
Aldaketa edo eboluzioa? Bizkaiko Txapelketa hau aldaketaren txapelketa al da benetan, edo, eboluzio baten maila bat gehiago ote da? Zaila da erantzuna, baina Euskaldunak txapeldunaren aldaketaren auzia argituko du behintzat.
Arkaitz Estiballes Gernikako finalaurrekoan erakustaldia emanda sailkatu da azken saiorako. Detaile eta xehetasun txikiek garrantzia handia dute bere bertsogintzan, eta bakarkako lanari ematen dion narratibotasuna ere nabarmena izan ohi da.
Iratxe Ibarrak oso saio ona osatu zuen Getxon, eta ofiziokako lanetan freskotasun handia erakutsi zuen ideietan.
Xabier Payak ez zuen beharbada bere saiorik onena osatu Gernikan, baina jada ezaguna da bere bertsotan egiteko modua, eta harritzeko modukoa da doinuarekin jolasean aritzeko daukan trebezia, honen bidez bertsoaren edukia indartzen baitu.
Etxahun Lekue ohiko bihurtu da azken urtetako finaletan, eta erregulartasuna da bere arma nagusia. Gainera, Durangoko saioan bakarka ere oso ale politak utzi zituen.
Igor Muniategi ere Durangon aritu zen, eta honek ere erregulartasuna du ezaugarri, eta Etxahunek bezala bakarka lan bikaina egin zuen.
Fredi Payak ideietan dauka indarra, inori otutzen ez zaizkion arrazoiak abesten ditu; gogoratzekoak dira, esaterako, iazko Euskal Herriko Txapelketa Nagusian erretzeari utzitakoaren paperean kantatu zituen bertsoak.
Azkenik, aurtengo honetan bi nobedade egongo dira finalean.
Onintza Enbeitak Euskal Herriko Txapelketa Nagusian oso saio polita osatu zuen Uztaritzen, eta orduan utziriko sentsazioak berritu zituen Getxoko finalaurrekoan. Gauza sakon eta konplexuak era sinplean esatea da bere ezaugarrietako bat, eta
Getxon bakarkakoan egin zuena nabarmentzekoa izan zen.
Ibon Ajuria ere berria da Euskaldunako oholtza gainean. Durangoko finalaurrekoan abestu zuen, eta ofizioka zortziko handian oso arrazoi sakon eta onak abesteaz gain bakarka ale dotoreak utzi zituen, ironia apur batekin apainduak.
Itxura polita du, beraz, aurtengo finalak.
Azken urteotan bere bertsokeraren ezaugarri nabarmena izan da bizkaieraren erabilera. Hau ordea ez da beti horrela izan. Berak azaltzen duenez, «ni hamar urtean edo batuan kantatzen aritu nintzen. 1992ko txapelketan, finalera iritsi nintzen lehenengoan bizkaieraz egiteko asmoz joan nintzen, baina zer irtengo zen ondo jakin barik. Lopategik eta Amurizak eta hauek kenduta inork ez zuen egiten, eta ni joan nintzen urtebetean nire entrenamendu guztiak bizkaieraz eginda, baina, ondo jakin gabe zer irtengo ote zen». Gainera, bazuen beste kezka bat ere: jendeak zer moduz hartuko ote zuen. Hala ere, bere saioak arrakasta izan zuen eta harrezkero bertsolari askok kantatzen du bizkaieraz. Dena den, Respaldizaren ustez, «hitza ez litzateke bizkaieraz egitea», gehiago litzateke «bertsotan normal egitea».
Txapelketan aritu den hemeretzi urteetan bertsogintzaren barruan aldaketak gertatu dira, bere iritziz zehaztasunera joan da bertsoaren eboluzioa. «Nik huts gehien nire ibilbidean horretan eduki izan dut; ez naizela hainbeste egokitu orain kantatzen den konkretutasun horretara. Nire buruak abstraktuagora eramaten nau askotan, eta horrek ez dit asko lagundu» dio berak. Dena den, oso gustura dago aurtengo Bizkaiko Txapelketak izan duen bilakaerarekin.
finalerako, Euskalduna Jauregiko 2.200 sarrerak inoiz baino lehenago bukatu dira. Horregatik, Euskalduna Jauregiko areto txikiago bat ere zabalduko dute, 613 pertsonek pantaila batetik saioa jarrai dezaten. Sarrerak
hartzeko deitu Bertsozale Elkartera: 943217798.
EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]
.jpg)
Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]
Genero-indarkeriaren biktima den emakume bat eta haren bost seme-alabak, horietatik hiru hemezortzi urte beherakoak, etxetik bota nahi izan dituzte ostegunean. Erabakia aurrera eramateko baldintzarik ez zegoela argudiatuta ez dute kaleratzea burutu, baina beste data bat... [+]
Eusko Jaurlaritzak isunak kendu dizkie ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortuak izan ziren Donostiako herritarrei. Manex Ralla eta Amaia Abendaño dira herritar horiek, isunak kendu dizkietela baieztatu diote hedabide honi.
.jpg)
EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]
AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".
Ostegun honetako Udal Osoko Bilkuran eztabaidatu eta bozkatuko dira Amurrioko Udaleko 2025erako aurrekontuak eta, beste behin ere, Udal Gobernuak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen hitzarmen eta dirulaguntza berrezartzeari.
Kar Kar Car auto elektrikoen erabiltzaileen kooperatiba ibilgailuen flota handitzen eta bere zerbitzua Iruñerriara zabaltzen ari da.
Asteazkenean ekin zion Laudioko enpresak labea hozteko prozesuari, Eusko Jaurlaritzako teknikarien bermearekin. Langileak haserre eta "engainatuta" azaldu dira erakundeen jarrerarekin: "Gu babestera joan eta langileen ondoan egon behar zuena, ez da egon"... [+]
Lizarrako Udalaren jarrera autoritarioa salatzeko sortu zuten Beef D'Alda abestia, eta horren harira auzipetu dituzte. Adierazpen askatasuna aldarrikatzeaz gain, otsailaren 8rako egitarau bat antolatzen ari dela jakinarazi du musika taldeak.
Bizieskola ekimenaren bitartez Gasteizko Eraman kooperatiba ikastetxeetako umeak trebatzen hasi da ikasturte honetan, hirian bizikletaz segurtasunez eta modu independentean ibiltzeko. Gasteizko Udalarekin batera parte hartzen du ekimenean, eta kooperatibako kideek ikastetxeetako... [+]
Kongoko Ipar-Kivuko Goma hiriburura sartu eta bereganatu du Martxoak 23 talde armatuak. Zabalpena aitzina doa eta Bukavu Hego-Kivuko hiriburua dute orain xede. Herritarrak karrikara atera dira, M23aren aurka eta Ruandak eta Mendebaldeak erakunde armatu horri erakutsitako... [+]
Gure bizitzetan pantailen inbasioa azkartu da azken urteotan. Euskal Herrian, alde batetik, “pantailak euskaraz” nahi ditugula diogu ikus-entzunezkoen eskaintza handitzeko, eta bestetik, antolatzen gara eskoletan askotariko pantailek irabazi dituzten eremuak... [+]
ELAk eta LABek EREa baztertu eta berau erretiratzea galdegin dute. Sindikatu biek gogoratu dute 2023an antzeko neurriak geldiaraztea lortu zutela mobilizazioen bitartez
Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.