Santa Claus benetakoa da

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Mira, 343ko abenduaren 6a. Liziako kosta mediterraneoko herri txiki batean (egun Demre izena du eta Turkian dago) Nikolas izeneko apezpikua hil zen, baina haren kondairak bizirik dirau.

Nikolas Patarako portu liziarrean jaio zen eta gazte zela kristau bihurtu zen. Lur santuetara bidaiatu ondoren, Liziara itzuli zen Mirako apezpiku izateko.

Nikolasen saindu ospea bere eskuzabaltasunari egozten zaio. Bere karitate ekintzarik ezagunena prostituziora behartutako hiru ahizpa laguntzea izan zen. Kondairaren arabera, Nikolasek urrezko txanponez betetako poltsak bota zituen ahizpen etxeko tximiniatik behera. Eta poltsa haietako bat sutondoan lehortzen utzitako galtzerdi baten barruan erori omen zen.

Hil zenean Miran bertan ehortzi zuten eta bere hilobia berehala gurtza gune bilakatu zen. Ez da gorde dokumenturik ofizialki kanonizatu zutela esaten duenik, baina herritarrek berehala hainbat talderen patroi izendatu zuten: presoena, epaileena, marinelena, piratena, birjinena, merkatariena eta karitate ekintzetan aritzen zirenena. 1087an marinel italiar batzuek haren hezurrak hartu eta Barira eraman zituzten. Bertan daude egun, hezurrak gordetzeko propio eraikitako San Nicola basilikan.

Erdi Aroan San Nikolasen gurtza Europa osoan zabaldu zen. Mirako apezpikua bere karguari zegokion jantzi gorriekin irudikatu ohi zuten eta gero eta sarriago bizar zuria ipini zuten Nikolasen erretratuetan. San Nikolasen gurtza apurka itzaltzen joan zen kontinente osoan, Herbehereetan ezik. Sinterklaas izenez ezagutzen zuten bertan. Holandarrek tradizioa itsasoz bestaldera eraman zuten New Amsterdam (egungo New York) kolonizatu zutenean, eta han Sinterklaas Santa Claus bilakatu zen urte gutxitan.

Gaur egun, Santa Claus oraindik gorriz janzten da eta bizar zuria du. Diote Gabon gauean tximiniatik behera jaisten dela sutondoan galtzerdiak zintzilik utzi dituzten haurrei opariak uzteko. Europako hainbat tokitan, Herbehereetan bereziki, San Nikolasen festa bere heriotzaren egunean ospatzen da, abenduaren 6an; haurrek zapatak euren logelako atean uzten dituzte sainduak frutaz, gozokiz eta bestelako opariz bete ditzan.

Mendebaldean milioika haurrek gorriz jantzitako bizarduna existitzen dela sinesten dute. Baina eszeptikoak ez dira gutxi, Vatikanoa haien artean. 1969an Paulo VI.a Aita Sainduak San Nikolasen eguna egutegi katolikotik kentzea erabaki zuen, Nikolasen bizitza eta ekintzen inguruko dokumentazio gabezia zela eta. Baina horrek Santa Clausen irudia ez du ahuldu, Coca Colak Vatikanoak baino eragin handiagoa duen garaiotan.


Arrastoak

Idi-txuletoia tolosan jaio zen. Joan den mendearen erdialdean, nekazaritzaren mekanizazioak lanik gabe utzi zituen ordura arte laborantzan aritutako idiak. Zer egin soberakin haiekin? 60ko hamarkadan, Tolosako Casa Julianen sortzaile Julian Rivasi txahal-txuleta ordura arte ezezaguna zen idiaren haragiarengatik ordezkatzea otu zitzaion: idi-txuletoia sortu zuen. Baita ederki prestatu ere. Tolosaren 750. urteurrena betetzen da aurten eta aitzakia hori medio, besteak beste, Txuletoiaren Festa burutu berri da Gipuzkoako hiriburu zaharrean, hil honen 6tik 10era. Tolosako erretegi nagusiak bildu ziren Zerkausian, idi-txuletoia herritarrentzat prestatu eta, modu horretan, herrian sortutako produktuari omenaldia egiteko.


Azkenak
Euskal herriarentzat nolako Estatu bat nahi dugu?

Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute Txinan

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


Jarrera baikorrak areagotzearen beharra

Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]


Euskal Herrian dauden poliziei eta guardia zibilei plusak ordaintzen jarraitzen du Espainiako Barne Ministerioak

1984ko urriaren 23an ETAren garaian Espainiako Barne Ministerioak onartutako aginduan, “arriskugarritasun eta nekagarritasun” kontzeptuengatik “ordainsari” bat zehaztu zuten Espainiako Polizia Nazional eta Guardia Zibilarentzat, “eremu... [+]


Gazteen artean apenas kontsumitzen dira euskarazko edukiak ETBen eta Primeran plataforman

Ikusiker Ikus-entzunezkoen Behategiak Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) eta Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) 2.800 ikasleri egindako galdetegiaren arabera, plataforma digitaletan gazteek edukiak ez dituzte euskaraz kontsumitzen. Horrekin “arduratuta”... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Erromatar arrasto gehiago aurkitu dituzte airetik harturiko irudiekin, oraingoan Arkaian

Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.


2024-07-24 | ELA sindikatua
Jaurlaritzak langileen erosahalmenaren “beste galera bat” onartu duela salatu du ELAk

Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.


2024-07-24 | Axier Lopez
Artxibatu egin dute AraInfo-ko bi kazetariren eta Zaragozako zinegotzi baten aurkako kereila

"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]


2024-07-24 | Goiener
Dimener energia komunidadeko kide izatea onartu du Dimako Udalak

Dimako Udalaren atzen osoko bilkuran, garagarrilaren 17an, Dimener Dimako Energia Barriztagarrien Komunitatearen estatutuak onartu eta Udala alkartearen kide laguntzaile izatea eztabaidatu eta onartu zen.


Polioa topatu dute Gazako uretan eta epidemia zabaltzeko arrisku handia dago

Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.


Eguneraketa berriak daude