Erakunde soziolaboralak krisiak geldiarazita

  • Adibide gisa, Kontseilu Ekonomiko eta Sozialeko presidente Antxon Lafont elkarrizketatu dugu.

2021eko uztailaren 19an
Hainbat gertakarik erakutsi dute erakunde soziolaboralak krisian daudela. ELA Euskal Herriko sindikatu indartsuenak urrian jakinarazi zuen ez zuela Lan Harremanen Kontseiluan (LHK) gehiago parte hartuko; eta hamar egun geroago, LAB eta ELA sindikatuek dimititu egin zuten Hobetuz Langileen Prestakuntzarako Fundazioaren presidente karguan. Krisia orain dela hilabete batzuk hasi zen eta egun arte garatu da, besteak beste aipaturiko erakunde soziolaboraletan. Krisi hori Ekonomia eta Gizarte Kontseilura (EGK) eta Osalan-en Kontseilu Orokorrera ere iritsi da. Krisia gainditzeko alderdi guztiek konpromisoa hartu behar dute, Euskal Herriko eremu soziolaboraleko lege eta arauak errespetatzeko eta horrekin batera erakunde soziolaboral horien elkarrizketa bideratzeko.

Bestalde, Eusko Jaurlaritzak dagokion erantzukizuna hartu beharko du patronalaren xantaiei men egin gabe, askotan sindikatuentzat ezinbestekoak diren gaiak eztabaidatik baztertu nahi dituelako patronalak; ezegonkortasunaren eta laneko istripuen aurka lan baldintzak hobetzea, eta enpresen irabazi handien haritik soldatak handitzea, esaterako.


Lehergaia: ELAko militanteen aurkako salaketak

Batetik, ELAk CEBEK Bizkaiko patronalarekin erakunde arteko harremanak hausteak eta bestetik, sindikatuak LHKtik alde egiteak erakundeen krisia azaleratu dute. Hain zuzen ere, CEBEK patronalak, ANEFHOP zementu enpresak eta fiskaltzak ELAko Eraikuntza eta Zurgintza Federazioko bost militanteren aurka egindako akusazio penalek leherrarazi zuten krisia. Akusazio horiek zerikusia dute 2002an sindikatuak Bizkaiko hormigoien eta harrobien sektorean deituriko greban ustez gertaturiko zenbait gertakarirekin. Gutxiengoan zegoen arren, patronalak hitzarmen bat sinatu zuen, ELAri, sektorean %70eko ordezkaritza zuen sindikatuari, bizkar emanez. Horrek ekarri zuen sindikatuak greba deitzea. Patronalek, (akusazio partikularra), arduradunak kartzelatzeko eta erantzukizun ekonomikoak hartzeko eskatu dute orain. Gainera, erantzukizun ekonomiko horiek bermatzeko, ondasunak bahitzeko eta sindikatuaren erantzukizun zibil subsidiarioa aitortzeko eskatu dute.

Horri erantzunez, ELAk hautsi egin zuen Confebask-ekin zituen erakunde harremanak eta LHKtik alde egin zuen, denbora mugagaberako, Confebask-en bitartez CEBEKek ere bertan parte hartzen zuelako. Sindikatuak argudiatu zuen ezin duela bere militanteak eta sindikatua kriminalizatzen dituen patronalarekin erakunde berean egon. ELAk adierazi du legeak eta arauak betetzen direnean baino ez dela LHKra itzuliko.


Hobetuz, likidazio egoeran

ELAk erabaki hori hartu eta hamar egunera, LAB sindikatuarekin batera dimititu egin zuen Hobetuz elkartearen presidente karguan. Bi sindikatu horiek adierazi zuten Confebask-ek galarazi egin ziola Fundazioaren egitura teknikoari etengabeko prestakuntzaren arloan Gasteizko Gobernuko arauen kudeaketan parte hartzea eta horrek likidazio egoeran jarri zuela Hobetuz. Sindikatuen arabera, Confebask-ek ez dio uzten Hobetuz-i homologaturiko lanbide heziketako zentroen bitartez katalogatu gabeko prestakuntza jarduerak egiten, eta egun horietan guztietan gailentzen da. Hobetuz jarduerarik gabe uztea praktikan erakundea ixtea da, sindikatuen ustez.

Ekonomia eta Gizarte Kontseiluaren eta Osalan erakundearen egoera ere ez da hobea. EGKren presidente Antxon Lafontek berak erakunde soziolaboralen krisiaren inguruan adierazi zuen «metastasiak» EGK ere hartuko duela. Erakunde horren jarduera azken bi urteetan asko murriztu da Confebask-ek ordezkaturiko enpresa taldea eta talde sindikala bereizi direlako. Horregatik, Lafontek adierazi zuen oso zaila dela EGK erakundeak aurrera egitea, bere jarduera geldiarazteko betoa «neurrigabe» ezarri diotelako.

Krisian dauden erakundeak
Lau dira EAEn gizarte eta lan arloko topaleku gisa sorturiko erakunde soziolaboralak. Antzekoak daude Nafarroan eta Iparraldean ere.


Lan Harremanen Kontseilua (LHK).

Confebask patronalaren (7 kide) eta ordezkaritza zabalena duten lau sindikatuen (ELA, 3 kide; CCOO, 2 kide; LAB, kide 1; eta UGT, kide 1) topalekua eta erabakiak negoziatzeko eremua da. Eusko Jaurlaritzaren erakunde aholku-emailea ere bada. Erakunde honetan taldearen gehiengoarekin hartzen dira erabakiak. 1999an Confebask-ek alde egin zuen eztabaidarako mahaitik enplegu auziengatik eta ordutik LHK-k ez du ezer negoziatu.


Ekonomia eta Gizarte Kontseilua (EGK).

Erakunde aholku-emailea da. Irizpenak eta txostenak egiten ditu. Botoa duten hiru taldek (sindikala, patronala eta beste batzuk) eta aditu talde batek osatzen dute. Taldearen gehiengoarekin hartzen ditu erabakiak. Confebask-en jarrerak eta araudiaren interpretazio murriztaileak galarazi egiten dute patronalarentzat istilutsuak diren gaietan irizpenak egitea edo boto partikularren bitartez jarrera kritikoak jasotzea.


Hobetuz.

Euskal langileen etengabeko prestakuntzarako Fundazioa da. Eusko Jaurlaritzak, sindikatuek eta Confebask patronalak hartzen dute parte. Taldearen gehiengoarekin hartzen dira erabakiak. Urteak daramatza deialdi propiorik egin gabe Espainiako Gobernuak (CCOO, UGT eta CEOE sindikatuek eskatuta) dagokion finantzabidea kendu zionetik. Erakunde honen egoerak okerrera egin zuen Confebask-ek galarazi egin ziolako Eusko Jaurlaritzak bere ekonomia funts propioekin sustatzen duen prestakuntza kudeatzea.


Osalan.

Osalan-en Kontseilu orokorra, besteak beste, Laneko Segurtasun eta Osasunerako Euskal Erakundearen ekintza programak onartzeaz arduratzen da. Eusko Jaurlaritzako, patronaleko eta sindikatuetako kideen gehiengoarekin adosten dira erabakiak. Gobernuari eta patronalari bat egitea leporatu die, sindikatuen gehiengoaren aurka kudeaketa planak eta urteko balantzea onartzeko. Burokratikoa izatea eta eraginkortasunik ez edukitzea leporatu izan diote.


Azkenak
Ortuzarrek ez du EAJko buru izaten segituko eta bidea libre utzi dio Estebani

EAJren barne prozesuan ez du bere burua aurkeztuko, nahiz eta garaile irten den orain arteko bozketetan. Itxura guztien arabera, Aitor Esteban izango da EBBko buruzagi berria.


Armagintza sustatzeko Jaurlaritzaren konpromisoa adierazi du Torres lehendakariordeak, Zedarriak-en eskaerari erantzunez

Bigarren lehendakariorde eta Ekonomia, Lan eta Enpleguko sailburuak armagintza industria goraipatu eta zabaldu diren “aukera” berrien aurrean sektorea “babestuko” duela azaldu du. “Beste kontu bat da gutako bakoitzak izan ditzakegun posizio... [+]


Zaldibarko hondamenditik bost urtera, erantzukizunak argitu gabe eta zabortegien kontrola ezbaian

Bost urte bete dira Zaldibarren 800.000 tona zabor maldan behera amildu eta Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze langileak aurretik eraman zituenetik. Ikerketa judiziala amaitu gabe dago oraindik, Verter Recycling enpresak ez du ezer ordaindu zigilatze lanengatik,... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


2025-02-06 | dantzan.eus
Lazkaon aspaldi galdu ziren inauteriak berpiztuko dituzte

Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]


2025-02-06 | Gedar
Autobusak antolatu dituzte ostiralean Gasteizera joateko, Maccabiren aurkako manifestaziora

Israelgo Estatuko saskibaloi taldeak ostiralean jokatuko du Gasteizen, eta mobilizatzera deitu du Palestinarekin Elkartasunak.


Berriztagarrien lurralde plana aldatu du Jaurlaritzak, eskala handiko eolikoei toki gehiago egiteko

Abenduaren 20an Eusko Jaurlaritzak planaren behin-behineko bertsioa onartu zuen eta gaitasun “baxu eta ertaineko” eremu ugari gaitasun “ertain eta altukoak” bezala ageri dira orain.


1.000tik gora sinadura, Donostiako Kristobaldegi komentua Txomiñeneko auzoarentzat izan dadin

Auzoak behar asko dituela nabarmendu dute eta Kristobaldegik beharrei erantzun ahal diela: auzo baratzeak, biltegia, kultur etxea, zaharren egoitza, eta abar.


Alternatibei zirrikitua irekitzeagatik

Zerbait egin beharra izan liteke aurtengo Argia Sarietan garaikurra jaso berri dutenen oinarria. Zapalkuntzaren, bazterkeriaren, ahanzturaren aurrean antolatzearen erabakia hartu izana. Edo ilunetik argia ateratzea, zirrikituak bilatzea eta komunitateari eskaintzea. Balio... [+]


Hondarribiarren gehiengoak alarde parekide bakarraren alde egiten du, udalaren inkesta baten arabera

Inkestatuen %45,6k alarde parekide bakarra nahiago du herriarentzat eta %65ak baino gehiagok alardearen gatazka konpontzeko herritarrek gai horren inguruko hitzaldi eta tailerretan parte hartu behar dutela adierazi dute.


2025-02-05 | Iñaki Murua
Bide luzea pauso ttikitan!

Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]


Gutxiengoa

Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]


Ez ei dakite zergatik

Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]


Eguneraketa berriak daude